Mức tiêu thụ bình quân cao đã đưa Việt Nam trở thành một trong những thị trường mì ăn liền đặc biệt nhất trên thế giới. Theo đó, trung bình cứ 4-5 ngày, người Việt lại sử dụng một bữa mì ăn liền. Dù quy mô dân số không thuộc nhóm lớn nhất, tần suất sử dụng cao khiến mì ăn liền trở thành một phần quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày của nhiều gia đình, từ thành thị đến nông thôn.
Xét theo tổng lượng tiêu thụ, vị trí của Việt Nam có sự khác biệt. Dữ liệu Demand Rankings của Hiệp hội Mì ăn liền Thế giới cho thấy năm 2024, người Việt tiêu thụ khoảng 8,14 tỷ phần mì ăn liền, xếp thứ tư toàn cầu, sau Trung Quốc (gồm Hong Kong), Indonesia và Ấn Độ. Trong đó, Ấn Độ vượt Việt Nam với khoảng 8,32 tỷ phần nhờ quy mô dân số lớn, dù mức tiêu thụ bình quân đầu người thấp hơn đáng kể.
Sự chênh lệch giữa thứ hạng bình quân đầu người và tổng lượng phản ánh rõ đặc điểm của thị trường Việt Nam. Thay vì dựa vào dân số đông, thị trường này được định hình bởi mức độ gắn bó cao của người tiêu dùng với sản phẩm mì ăn liền, qua đó giữ vai trò quan trọng trong chiến lược của các nhà sản xuất toàn cầu.
Bên cạnh quy mô, WINA cũng ghi nhận những đặc điểm tiêu dùng riêng của thị trường Việt Nam. Hương vị tôm chua cay hiện là loại được ưa chuộng nhất. Người tiêu dùng có xu hướng chuộng sợi mì dai và thường gia giảm thêm hành, chanh, ớt khi chế biến. Ngoài mì làm từ bột mì, Việt Nam còn phổ biến các sản phẩm sử dụng sợi phở làm từ gạo - yếu tố được WINA đánh giá là hiếm gặp so với nhiều thị trường mì ăn liền khác.
Ở góc độ kinh tế, mì ăn liền vẫn là một trong những ngành hàng thực phẩm tiêu dùng có quy mô lớn và mức độ cạnh tranh cao tại Việt Nam. Thị trường hiện có khoảng 50 doanh nghiệp tham gia sản xuất, kinh doanh, với các thương hiệu trải dài từ phân khúc phổ thông đến cao cấp. Ba nhà sản xuất lớn nhất là Vina Acecook, Masan Consumer và Asia Foods chiếm khoảng 70% thị phần hoặc doanh thu toàn ngành.
Dẫn đầu thị trường là Vina Acecook, sở hữu các thương hiệu quen thuộc như Hảo Hảo, Đệ Nhất và Modern. Doanh nghiệp này từng ghi nhận doanh thu từ mì ăn liền khoảng 10.000-12.000 tỷ đồng mỗi năm, qua đó nằm trong nhóm các công ty thực phẩm tiêu dùng lớn ở Việt Nam. Masan Consumer, với các thương hiệu Omachi và Kokomi, cho biết ngành hàng thực phẩm tiện lợi - trong đó mì gói chiếm tỷ trọng chủ yếu, mang về hơn 8.600 tỷ đồng doanh thu trong những năm gần đây. Asia Foods và Uniben cũng là những nhà sản xuất lớn, góp phần tạo nên bức tranh cạnh tranh khốc liệt của thị trường.
Trung bình cứ 4-5 ngày người Việt lại ăn một tô mì. Ảnh: Hà Mai
Theo các chuyên gia, mức tiêu thụ mì ăn liền cao tại Việt Nam đến từ tính tiện lợi, giá cả phù hợp và hệ thống phân phối phủ rộng. Tuy nhiên, khi thu nhập người dân cải thiện và lựa chọn thực phẩm ngày càng đa dạng, tổng nhu cầu mì ăn liền có xu hướng đi ngang hoặc giảm nhẹ. Trước bối cảnh này, các doanh nghiệp đang chuyển hướng sang nâng cấp chất lượng, đa dạng hương vị và cải thiện yếu tố dinh dưỡng nhằm duy trì sức hút của sản phẩm.
WINA nhận định, trong ngắn hạn, Việt Nam nhiều khả năng vẫn duy trì vị thế là quốc gia tiêu thụ mì ăn liền nhiều nhất thế giới nếu xét theo bình quân đầu người, đồng thời tiếp tục là một trong những thị trường trọng điểm của ngành mì ăn liền toàn cầu, dù tốc độ tăng trưởng tổng lượng không còn cao như giai đoạn trước.
Thi Hà
