Đường lên đỉnh Olympia bị tố cho điểm sai dẫn đến trao nhầm nguyệt quế?

Một khán giả thường xuyên theo dõi cuộc thi Đường Lên Đỉnh Olympia có bài viết đăng tải trên mạng xã hội chỉ ra nhiều điểm chưa đúng trong chương trình phát sóng chiều 5/3/2017 (cuộc thi Tuần 2, Tháng 1, Quý 3). Trong bài viết, khán giả này nhận thấy có hai câu hỏi thí sinh Thanh Tùng trả lời sai nhưng chương trình vẫn cho điểm.

Theo khán giả này tính toán: "Lẽ ra số điểm mà Thanh Tùng có được chỉ là 175 điểm và xếp thứ 3, sau Phú Vinh và Bảo Nhân (Bảo Nhân đã bị lấy 20đ mang qua quỹ điểm của Thanh Tùng)". Như vậy, nếu khán giả này đúng thì vòng Nguyệt không thuộc về Nhân Thanh Tùng.

Bài viết đang được chia sẻ chứa nhiều kiến thức môn Hóa học cho thấy khán giả này nghiên cứu khá kĩ. Cụ thể bài viết như sau:

“Tôi rất yêu thích chương trình “Đường lên đỉnh Olympia” của VTV3, nhưng do chương trình phát vào trưa Chủ nhật, ít khi có thể xem qua TV, nên tôi cũng thường hay tải về và xem lại khi có thời gian rảnh. Chủ nhật vừa rồi, 05/03/2017, tôi có thấy trên trang Facebook fanpage của chương trình, có khán giả thắc mắc là vì sao có câu hỏi về bảo vệ vỏ tàu biển bằng thép, thí sinh trả lời sai hoàn toàn mà chương trình lại cho điểm, dẫn đến thay đổi kết quả chung cuộc.

Hôm nay, tôi có thời gian ngồi xem lại video đã được tải về và nhận thấy cuộc thi Tuần 2, Tháng1, Quý 3, năm 17 không chỉ có 1 câu mà đến 2 câu thí sinh trả lời sai nhưng chương trình vẫn cho điểm.

Thí sinh Nhân Thanh Tùng giành vòng Nguyệt quế ở cuộc thi Tuần 2, Tháng 1, Quý 3, năm 17 Đường lên đỉnh Olympia

1. Câu hỏi thứ 2 trong gói Về đích của thí sinh Trần Bảo Nhân, chương trình đã hỏi:

“Người ta có thể bảo vệ vỏ tàu biển bằng thép bằng cách gắn những tấm kém vào phần vỏ tàu chìm trong nước biển (nước biển là dung dịch chất điện ly). Tại sao lại như vậy?”

Em Bảo Nhân không trả lời đúng và thí sinh Nhân Thanh Tùng (Hà Nội) đã nhanh tay giành được quyền trả lời. Câu trả lời mà bạn Thanh Tùng đưa ra là: Người ta thường gắn thép vào vỏ sắt của tàu biển vì khi đó sắt đóng vai trò là cực anot còn kẽm là catot. Khi đó thì kẽm sẽ bị gỉ thay cho sắt và sắt được bảo vệ. Câu trả lời này được chương trình cho điểm.

Thấy hơi ngờ ngợ và vì đã có comment trên Facebook, nên tôi đã tìm hiểu. Theo SGK Hóa học12 Nâng cao, trang 135 thì câu trả lời phải như sau: Khi gắn kẽm vào vỏ thép trong môi trường nước biển là chất điện li thì phần vỏ tàu bằng thép là cực dương, Zn là cực âm.

Ở anot (cực âm), Zn bị oxi hóa Zn , Zn+2 + 2e

Ở catot (cực dương) O2 bị khử 2H2O + O2 + 4e; 4OH-

Như thế, thí sinh Thanh Tùng đã trả lời sai khi đảo chiều hai cực trong hiện tượng này. Lẽ ra phải bị trừ bớt đi 10đ theo luật chơi chứ không thể được cộng thêm 20đ vào số điểm đang có.

2. Một câu Hóa học khác là ở câu thứ 2 trong gói Về đích của thí sinh Nhân Thanh Tùng, chương trình có đưa ra 1 thí nghiệm Hóa học và hỏi là: “Đốt cháy que đóm và dây magie rồi lần lượt cho vào bình đựng khí CO2. Tại sao que đóm tắt ngay, còn dây magie thì lại cháy sáng?”.

Câu trả lời mà bạn Thanh Tùng đưa ra: Bởi vì là CO2 là một khí không duy trì sự cháy cho nên là khi cho que đóm vào nó sẽ tắt đi. Còn việc magie phát sáng thì do đốt lên sẽ có MgO và đấy là chất phát sáng khi cháy.

SGK Hóa học 11 Nâng cao, trang 85 viết: Các kim loại có tính khử mạnh, thí dụ Mg, Al… có thể cháy được trong khí CO2: CO2 + Mg -> MgO + C. Vì vậy người ta không dùng khí CO2 để dập tắt các đám cháy Magie hoặc nhôm. Tức là, việc phát sáng là do Mg cháy trong CO2 chứ không phải là chất phát sáng là MgO!

Hay phản ứng mãnh liệt giữa Mg và CO2 khi cháy đã sinh ra MgO và C. Thế nhưng, thí sinh Thanh Tùng chỉ nói là do Mg đốt lên thì thành MgO và MgO là chất phát sáng. Câu trả lời này hoàn toàn sai:

– Khi đốt nóng kim loại, không chắc chắn là kim loại đó sẽ chuyển thành oxit nên không thể nói Mg đốt nóng thì thành MgO.

– Bản chất phản ứng là Mg tác dụng với CO2 và cháy, chứ MgO không hề cháy và càng không thể phát quang được.

Thí sinh Thanh Tùng vừa trả lời sai bản chất, vừa trả lời sai hiện tượng và hoàn toàn không nhắc đến việc Mg tác dụng với CO2 – vốn là mấu chốt của câu hỏi và câu trả lời. Thế nhưng, thật khó hiểu khi chương trình lại tiếp tục cho điểm thí sinh này.

Kết quả cuối cùng là Thanh Tùng hơn Huỳnh Phú Vinh (Bình Dương) 5 điểm và giành vòng nguyệt quế, trong khi lẽ ra số điểm mà Thanh Tùng có được chỉ là 175 điểm và xếp thứ 3, sau Phú Vinh và Bảo Nhân (Bảo Nhân đã bị lấy 20đ mang qua quỹ điểm của Thanh Tùng). Tôi đã tham khảo ý kiến các đồng nghiệp dạy Hóa học bậc THPT của mình và tất cả đều thống nhất là không thể cho điểm thí sinh Thanh Tùng ở 2 câu hỏi trên.

Không chỉ sai sót nghiêm trọng về kiến thức dẫn đến sai lệch kết quả cuộc thi, Ban Biên tập chương trình “Đường lên đỉnh Olympia” còn thể hiện sự gian dối, không trung thực khi đã xóa comment trên Facebook fanpage của khán giả khi khán giả “tố” chương trình đã sai.

Không dừng lại ở đó, hôm nay, 07/03/2017 khi vào Youtube thì tôi phát hiện VTV đã xóa video cũ và tải video mới của cuộc thi này lên vào khuya ngày 06/03/2017 và đã biên tập, cắt xén câu trả lời của thí sinh Thanh Tùng ở 2 câu hỏi đã nêu trên.

Có thể xem câu hỏi và câu trả lời sai của Thanh Tùng trong video 1, phút 27:36 – 28:27 (câu bảo vệ vỏ tàu biển), và phút 32:58 – 34:18 (câu hỏi về Mg). Còn trong video 2, câu trả lời này đã được cắt xén lại. Cụ thể:

– Câu bảo vệ vỏ tàu biển (video 2, phút 27:36 – 28:20), chương trình đã lấp liếm bằng cách cắt câu trả lời của Thanh Tùng chỉ còn ;Người ta thường gắn thép vào vỏ sắt của tàu biển vì khi đó thì kẽm sẽ bị gỉ thay cho sắt và sắt được bảo vệ;.

– Câu hỏi về Mg (video 2, 32:54 – 33:51), chương trình đã lấp liếm bằng cách cắt câu trả lời của

Thanh Tùng chỉ còn Em thưa chị, bởi vì là CO2 là một khí không duy trì sự cháy cho nên là khi cho que đóm vào nó sẽ tắt đi. Còn việc magie phát sáng thì do đốt lên sẽ có MgO

Tôi lần nữa đem câu trả lời này đi hỏi các giáo viên dạy Hóa và lần nữa, không ai đồng ý các câu

Trả lời đã được cắt xén như trên.”

Bài phân tích này hiện đang gây xôn xao trên mạng xã hội và được nhiều giáo viên đồng tình về kiến thức Hóa học. Nhiều khán giả mong muốn BTC cuộc thi đưa ra câu trả lời thỏa đáng, trả lại công bằng cho các thí sinh còn lại của cuộc thi.

Huy Khánh

Clip: VTV.vn