Nhiều năm qua, trường THCS và THPT Lương Thế Vinh yêu cầu học sinh không đi dép lê, dép quai hậu xỏ ngón và giày cao gót. Về kiểu tóc, nam sinh không được để tóc dài, nữ không để những kiểu đầu thời trang. Tất cả bị cấm nhuộm tóc.
Khi vi phạm, tùy lỗi và mức độ, học sinh sẽ bị nhắc nhở, phê bình, khiển trách hoặc cảnh cáo trước lớp. Nếu bị cảnh cáo, các em phải làm bản kiểm điểm và mời phụ huynh đến trường, thậm chí bị đình chỉ học tập, cân nhắc cho thôi học nếu vi phạm nhiều lần.
Trong danh sách những điều học sinh không được làm của Hệ thống giáo dục chất lượng cao Nguyễn Bỉnh Khiêm - Cầu Giấy, điều 12 và 13 ghi rõ: Học sinh không nhuộm, để đầu tóc quá dài, quá ngắn, kỳ dị; không được tô son, đánh phấn lòe loẹt, cầu kỳ; không sơn móng chân, móng tay, đi giày cao gót, dùng túi thời trang và xăm trổ.
Từ năm 2018, trường THCS và THPT M.V. Lômônôxốp cũng cấm học sinh nhuộm hoặc để những "kiểu tóc lập dị" và không được trang điểm đậm. Đến tháng 2 năm nay, trường bổ sung thêm quy định cấm đeo khuyên mũi, môi, mắt đến trường. Học sinh cũng không được xăm những hình "loang lổ", khiến các bạn "cảm giác không an toàn".
Hiệu trưởng một trường ngoài công lập cho biết dù lý thuyết là cấm, nhưng trường không quá cứng nhắc, hướng học sinh tới vẻ đẹp của tuổi học trò, không khoe khoang về độ giàu có với đám đông.
Vị hiệu trưởng này từng chứng kiến nhiều học sinh làm tóc tiền triệu, sau đó khoe với nhau, khiến những em không có điều kiện chạnh lòng. Do đó, ông cho rằng việc tạo sự bình đẳng trong nhà trường là cần thiết. Với những học sinh bị bệnh về tóc, trường sẽ hỗ trợ riêng.
Ảnh: Shutterstock
Khác với các trường học nói trên, THPT Đoàn Thị Điểm cho phép học sinh nhuộm tóc, trang điểm, chỉ nhắc nhở nếu màu nhuộm "quá nổi bật".
Tương tự, tại trường Marie Curie, học sinh được phép trang điểm nhẹ nhàng, phù hợp với lứa tuổi và môi trường sư phạm. Nếu có học sinh trang điểm bất thường, phản cảm... giáo viên chủ nhiệm sẽ có lời khuyên, thuyết phục để học sinh thay đổi.
"Quan điểm của trường là khuyên, thay vì cấm", PGS.TS Đặng Quốc Thống, Chủ tịch Hội đồng quản trị trường THCS và THPT Đoàn Thị Điểm, nói chiều 27/3.
Theo ông Thống, học sinh có thể làm tóc, nhuộm các màu tối như hạt dẻ, trang điểm nhẹ nhàng khi đến trường. Nếu nhuộm những màu sắc quá nổi bật, trường sẽ nhắc nhở học sinh hoặc báo gia đình khi các em vi phạm nhiều lần hoặc không thay đổi. Dù không cấm, trường Đoàn Thị Điểm cũng không khuyến khích học sinh nhuộm tóc hay trang điểm đi học.
Lý giải việc đưa ra nội quy này, ông Thống quan điểm học sinh cũng thích làm đẹp, có cá tính và cái tôi, nên "không thể can thiệp thô bạo" bằng cách cắt tóc hay kỷ luật trước lớp, trường. Thay vào đó, các trường cần giáo dục nhận thức tốt cho học sinh, để các em ý thức được cái gì được và không được làm, đồng thời phát huy năng lực cá nhân.
"Cũng có học sinh mải làm đẹp mà xao nhãng việc học, nhưng quan trọng là cách giáo dục của trường. Nhuộm tóc không khiến các em học kém đi hay ảnh hưởng đến nhân cách, vẫn có rất nhiều học sinh cá tính và giỏi giang", ông Thống bày tỏ.
Sau sự việc cô giáo tại Vĩnh Phúc cắt tóc nữ sinh vì em này nhuộm tóc, ông Thống cho rằng đây có thể là thời điểm để các trường xem lại nội quy của mình, nếu cảm thấy cần thiết hoặc lỗi thời thì nới lỏng.
"Theo tôi thì không cấm được, vì việc nhuộm tóc hay trang điểm là quyền và sở thích của các em, cần tôn trọng. Đôi khi chính phụ huynh cũng thích và cho phép con mình làm điều đó", ông Thống nói.
Quan điểm của ông Thống tương đồng với bà Lâm Hồng Sen, hiệu trưởng THPT chuyên Phan Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau. Hồi tháng 9/2022, trường này đã sửa nội quy, cho phép học sinh nhuộm tóc với màu không quá khác biệt hay nổi bật, được sơn móng tay, chân, son môi nhưng không lòe loẹt. Bà Sen cho rằng nếu các điều cấm mà không thực hiện được thì nên khuyến khích tinh thần tự giác của các em, tạo ra sự hài hòa.
Trong hơn 17.300 người trả lời khảo sát về chủ đề này trên VnExpress từ 23 đến 27/3, quan điểm ủng hộ hoặc phản đối cân bằng: 50% cho rằng học sinh THPT nhuộm tóc là bình thường, nhà trường không cần cấm; 50% nhận định ngược lại.
Dù Bộ Giáo dục và Đào tạo không có quy định cụ thể, hầu hết trường học yêu cầu học sinh để đầu tóc gọn gàng, không nhuộm màu, không tô son phấn trừ khi có biểu diễn văn nghệ; cấm sơn móng tay, móng chân.
Thanh Hằng - Dương Tâm
