Tại phiên chất vấn của Quốc hội về lĩnh vực nội vụ chiều 4/11, liên quan vấn đề biên chế giáo viên, đại biểu Đỗ Huy Khánh (tỉnh Đồng Nai) cho biết, Bộ Chính trị đã có quyết định giao bổ sung 65.850 biên chế giáo viên cho giai đoạn 2022- 2026.
Tuy nhiên năm học 2022-2023 tình trạng thiếu giáo viên vẫn còn rất lớn, có những ngành không tuyển được giáo viên khối trung học phổ thông do chưa có sinh viên ra trường, không đáp ứng được việc giảng dạy, nhất là đối với các tỉnh thành có số lượng học sinh tăng cao.
Đại biểu đề nghị đưa ra giải pháp cụ thể về vấn đề này.
Đại biểu Đỗ Huy Khánh (tỉnh Đồng Nai)
Trả lời chất vấn câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, tổng số giáo viên thiếu đến năm 2026 là 107.000, chỉ tiêu được duyệt là hơn 65.000.
Bộ trưởng nhấn mạnh, để khắc phục tình trạng thiếu giáo viên, một trong các khâu cần làm ngay là rà soát, sắp xếp lại mạng lưới các cơ sở giáo dục từ mầm non đến phổ thông.
Bộ Giáo dục và đào tạo đã chỉ đạo công tác trong hai năm qua và thu được những kết quả khả quan. Tuy nhiên bên cạnh một số địa phương làm tốt nhưng còn có địa phương sắp xếp tương đối cơ giới, máy móc, cứng nhắc.
"Không nên máy móc khi sắp xếp giảm điểm trường mà cần lấy đối tượng học sinh làm sao có điều kiện học tập thuận tiện nhất, giáo viên cũng đỡ vất vả" – Bộ trưởng Sơn chia sẻ.
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng chỉ ra vẫn còn số lượng chỉ tiêu cũ chưa tuyển nên các địa phương cần tiếp tục tuyển theo chỉ tiêu cũ, vừa khẩn trương tuyển theo chỉ tiêu mới.
Bên cạnh đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đề xuất, tạm tuyển đối tượng giáo viên đạt được tiêu chuẩn cũ nhưng chưa đạt tiêu chuẩn mới, đồng thời đề ra lộ trình bồi dưỡng, nâng chuẩn cho các đối tượng này để đạt được tiêu chuẩn mới vào năm 2030.
Trước tình trạng giáo viên nghỉ việc, chuyển việc thời gian qua, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết Bộ Giáo dục và đào tạo đang tiến hành nhiều giải pháp. Trong đó có giải pháp về rà soát văn bản quy phạm pháp luật, trong đó vấn đề tăng lương, tăng phụ cấp cho giáo viên mầm non, tiểu học cần được thực hiện cấp bách, giải quyết vấn đề đời sống giáo viên theo tinh thần "có thực thì đạo mới vực được". Ngoài ra cần cải thiện môi trường làm việc, hỗ trợ chuyên môn.
Cũng liên quan vấn đề biên chế giáo viên, đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (tỉnh Đắk Lắk) nêu rõ việc giao số lượng biên chế viên chức sự nghiệp của Bộ Nội vụ những năm qua đã làm cho nhiều địa phương không thể bố trí giáo viên theo đúng định mức, vị trí việc làm dẫn đến tình trạng nhiều điểm trường, điểm lớp ở vùng biên giới, biển đảo, vùng sâu, vùng xa thiếu giáo viên và bố trí giáo viên không đúng việc làm.
Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (tỉnh Đắk Lắk)
Đại biểu lấy ví dụ tỉnh Đắk Lắk và nhiều địa phương khác cũng ở tình trạng như vậy và đặt câu hỏi: Bộ trưởng có trách nhiệm như thế nào và Bộ Nội vụ có trách nhiệm ra sao để giải quyết thực trạng này, đảm bảo nguyên tắc Thủ tướng Chính phủ đã nhấn mạnh "ở đâu có học sinh, ở đó phải có giáo viên".
Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, Bộ Nội vụ không có thẩm quyền giao biên chế viên chức mà chỉ thẩm định biên chế viên chức hàng năm để các đơn vị căn cứ theo quy định của Luật viên chức, thông qua HĐND.
Bộ Nội vụ chỉ đề xuất tham mưu cho Chính phủ, báo cáo với cấp có thẩm quyền để bổ sung biên chế viên chức, trong đó có viên chức giáo dục theo yêu cầu "có học sinh thì phải có giáo viên" nhưng phải đảm bảo hợp lý theo định mức.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà trả lời chất vấn
Bộ Nội vụ sẽ tiếp tục kiến nghị sửa đổi cho phù hợp. Bộ đã xác định số lượng viên chức giáo dục còn thiếu là 65.980 trên cơ sở định mức Bộ Giáo dục và đào tạo đã nêu. Từ đó, Bộ đã báo cáo với Ban Tổ chức Trung ương, Ban Chỉ đạo Trung ương về quản lý biên chế để giao biên chế giáo dục cho giai đoạn 2022-2026.
"Giao biên chế trên cơ sở định mức nên nếu căn cứ theo từng điểm trường thì rất khó khăn và không thể chạy theo được. Chúng tôi rất mong muốn các địa phương cố gắng sắp xếp lại quy mô mạng lưới trường lớp, nhất là trường liên cấp, giảm bớt các điểm trường lẻ. Nhiều trường vùng cao làm rất tốt vấn đề này, có tỉnh giảm 700-800 điểm trường để đưa con em đồng bào dân tộc về trung tâm học để học trường nội trú hoặc bán trú" – Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà lấy ví dụ.
Bộ trưởng nhấn mạnh, tới đây, Bộ Nội vụ sẽ tham mưu cho các cấp có thẩm quyền về phân bổ số biên chế còn lại, phối hợp với các địa phương, Bộ Giáo dục và đào tạo để phân bổ tiếp biên chế được Bộ Chính trị giao.