Ai xuất hiện trên MTV người đó được ngồi mát ăn bát vàng: “Tụi nó chỉ xây xước tay tí xíu trong khi tụi tao phải lắp cả đống lò vi sóng”. Một đoạn bè phụ họa liên tục nhắc đi nhắc lại slogan nguyên bản của kênh truyền hình này: “I want my MTV” (Tôi muốn MTV của tôi)
Video đã giết chết những ngôi sao trên đài phát thanh, tên bài hát của ban nhạc new wave - synth pop thập niên 1980, The Buggles, nhưng cũng là tuyên ngôn của MTV rằng một thời đại mới đã tới để xóa sổ phương thức nghe nhạc cũ.
Nhưng vật đổi sao dời, còn chưa đầy nửa thế kỷ MTV từ kẻ tàn sát cũng đã trở thành kẻ bị tàn sát, khi những phương tiện truyền thông mới ra đời: năm kênh âm nhạc của MTV tại nhiều thị trường âm nhạc lớn ở châu Âu như Anh, Pháp, Đức và nhiều quốc gia khác sẽ ngưng phát sóng vào cuối năm nay.
Tại thị trường chủ chốt là Mỹ, số lượng người dùng trả phí cho MTV cũng đã giảm 1/3 sau khoảng 10 năm.
MTV đã từng là đối tượng đáng để đố kỵ. Trong MV Money for nothing của ban nhạc rock Anh Dire Straits, một video âm nhạc tiên phong sử dụng kỹ thuật hoạt hình 3D và cũng là video được chọn để mở đầu cho kênh MTV Europe, tay guitar lừng danh Mark Knopfler hát về một nhân viên cửa hàng điện máy xem MTV và ghen tỵ với những ngôi sao nhạc rock xuất hiện ở đó.
Và cho những ai không biết, câu slogan ấy là do MTV mời hẳn Mick Jagger tới đọc, với giá cát xê hẳn... 1 USD. Theo như bộ phim tài liệu Biography: I Want My MTV ra mắt năm 2019 thì vào thời điểm kênh này ra mắt, các nhà sáng lập của nó phải tới tận một quán bar tồi tàn ở New Jersey để đón xem, bởi tại Manhattan kênh này còn chưa phủ sóng.
Biểu tượng quen thuộc của nhiều thập kỷ sắp biến mất
Vậy mà ngay từ thời kỳ tranh tối tranh sáng ấy, một ngôi sao tầm cỡ như Mick Jagger dường như đã tiên cảm được rằng MTV sẽ là ngọn cờ đầu của văn hóa thanh niên, tiếp nối tinh thần tuổi trẻ từng thay đổi thế giới vào thập niên 1960. Sự kết thúc của MTV có lẽ sẽ khiến ngay cả những người chẳng ưa gì kênh ấy cũng phải buồn.
Một trong số đo có thể chính là Mark Knopfler! Knopfler ghét những video âm nhạc. Nếu có, ông chỉ muốn đứng đó chơi guitar từ đầu đến cuối. Đó vốn là ý tưởng ban đầu của MV Money for nothing. Ông tin, những video âm nhạc sẽ hủy diệt sự thuần khiết của những nhạc sĩ và những nghệ sĩ biểu diễn.
Vào thời Knopfler, MTV được giới trẻ yêu thích nhưng lại gây chướng mắt với một số cá nhân truyền thống vì họ cho rằng kênh truyền hình này đã thương mại hóa âm nhạc, lòe loẹt hóa âm nhạc, tạo nên những "tạp âm" để người ta không thể chú ý vào âm nhạc đích thực.
Nhưng khi âm nhạc ngày càng bị thương mại hóa trên tất cả mọi khía cạnh và những thuật toán công nghệ ngày một thông minh hơn, đa dạng hơn, bỗng nhiên ta nhớ lại một thời tất cả mọi trào lưu âm nhạc và thời trang đều đến từ MTV và cảm thấy mình đã mất đi một phương tiện nghe nhạc thật ngây thơ, thật đơn thuần.
Và giờ đây, chúng ta nói gì khi nói về MTV? Đúng là nó đã thay đổi thế giới. Không chỉ vì nó đã tạo ra những Madonna hay Michael Jackson. Ở tầm vĩ mô hơn, thậm chí nhiều nghiên cứu học thuật còn chỉ ra rằng MTV là một trong những nhân tố mềm đã dẫn đến sự kết thúc của thời kỳ Chiến tranh lạnh.
Thập niên 1980 mà MTV ra đời trùng với thời điểm quan hệ giữa các quốc gia siêu cường rơi vào một cuộc khủng hoảng mới khi Liên Xô đưa quân tới Afghanistan. Đây cũng là thời điểm phương Tây xuất hiện những chính trị gia theo đường lối bảo thủ cứng rắn, như tổng thống Mỹ Ronald Reagan và thủ tướng Anh Margaret Thatcher.
Cuộc khủng hoảng tên lửa châu Âu (Euromissiles Crisis) diễn ra từ cuối thập niên 1970 đến thập niên 1980 cũng dấy lại nỗi sợ hãi về chiến tranh hạt nhân. Và MTV chính là một trong những không gian tự do để những nghệ sĩ nổi tiếng ở cả hai bờ Đại Tây Dương như Peter Gabriel, Billy Joel, Scorpion chia sẻ những băn khoăn về hòa bình thế giới.
Ngày nay thế giới lại đầy bất ổn, ta tự hỏi rằng không biết thế lực tuổi trẻ nào có thể đứng lên, quy tụ sức mạnh và tạo ra những tiếng nói mãnh liệt, như MTV từng quy tụ được vào thập niên 1980?
