Cựu chiến binh Quảng Trị 'nhặt sạn' phim Mưa đỏ
Đại tá Hoàng Đình Châu phát biểu điều này trong một cuộc gặp gỡ, trò chuyện của các cựu chiến binh từng tham gia chiến đấu tại thị xã Quảng Trị và Thành cổ Quảng Trị năm 1972, khi có những ý kiến so sánh trận chiến với phim Mưa đỏ.
Trong buổi trò chuyện, một cựu chiến binh chia sẻ: "Một chi tiết nhỏ thôi nhưng nó cho thấy sự thông minh của bộ đội ta, mà cả phim Mùi cỏ cháy và Mưa đỏ đều không thấy khai thác, dù nhiều cảnh bắn nhau.
Khi chúng tôi vào chiến đấu thì được hướng dẫn cách buộc 2 băng đạn AK ngược chiều, khi hết đạn chỉ cần rút ra, xoay đầu lại và lắp chỉ mất 1-2 giây, trong khi nếu móc băng đạn ra mất khoảng 10 giây. Trong chiến đấu, vài giây chính là khoảnh khắc giữa cái sống và cái chết.
"Hầm hào ở chiến trường để phù hợp cho chiến đấu, còn cái hầm hào ở phim trường để phù hợp cho diễn xuất" - tác giả Trung Can Phan nói.
Thứ 2, mùa mưa ở Quảng Trị là mưa thối đất. Nếu đi giày cao cổ như trong phim Mưa đỏ thì ngấm sũng nước không thể chạy nhanh được. Mà chạy chậm thì dính bom dính pháo, dính cả đạn bộ binh nên về sau bộ đội nghĩ ra cách nung đỏ nòng súng, dùi 3 lỗ ở mõm giày thì nước lúc nào cũng thoát, chạy rất nhanh và nhẹ. Nghe đơn giản nhưng ở chiến trường nếu biết tận dụng những cái nhỏ như vậy cũng là tiết kiệm xương máu, hạn chế được thương vong.
Một cựu chiến binh từng chiến đấu 55 ngày đêm ở Quảng Trị nêu ý kiến: "Phim làm về vấn đề cụ thể, có thật là cuộc chiến 81 ngày đêm bảo vệ Thành cổ Quảng Trị nhưng cách xây dựng chiến hào lại không đúng. Theo ông, với mật độ bom pháo dày đặc mà Mỹ nguỵ sử dụng, bộ đội chúng ta chết chủ yếu là vì bom pháo, mảnh pháo, mảnh bom chứ không phải vì đạn thẳng như trong phim Mưa đỏ; trận địa chủ yếu là hầm chữ A, xong phát triển thành râu tôm chứ không có chiến hào, giao thông hào như trong trong phim".
Đại tá Hoàng Đình Châu: "Chu Lai hay đạo diễn phim Mưa đỏ không nói sai lịch sử".
Nhà văn Chu Lai, đạo diễn phim Mưa đỏ chỉ sử dụng chất liệu sử để ca ngợi hiện thực chiến đấu
Trước những ý kiến tranh luận, đại tá Hoàng Đình Châu lại có quan điểm khác: "Chu Lai hay đạo diễn phim Mưa đỏ không nói sai lịch sử đâu, đó là họ hư cấu để ca ngợi hiện thực chiến đấu và lòng quả cảm của chiến sĩ. Chúng ta những cựu chiến binh từng chiến đấu ở đó thì thấy nhiều cái không đúng nhưng đó chỉ là ở chi tiết, còn về toàn cảnh thì phim mang đến điều lớn lao hơn là khơi gợi niềm tự hào, biết tri ân thế hệ cha ông của khán giả ngày nay".
Những ý kiến tranh luận của các cựu chiến binh cũng chính là những điều được tranh luận, tranh cãi nhiều thời gian gần đây ở các diễn đàn. Trên trang cá nhân, tác giả Trung Can Phan đã nêu quan điểm: "Cái hầm hào ở chiến trường để phù hợp cho chiến đấu, còn cái hầm hào ở phim trường để phù hợp cho diễn xuất"; "Tái hiện cuộc chiến trong không gian hạn hẹp phim trường; khí tài quân sự, trang phục, đạo cụ, âm thanh, ánh sáng trong phim trường khác xa thực tế chiến trường nên chắc chắn không thể lột tả hết được sự thật của cuộc chiến, nhưng cũng đủ cho người xem thấy được sự khốc liệt của chiến tranh và sự hy sinh quả cảm của bộ đội ta giữ gìn từng tấc đất của thành cổ Quảng Trị".
Các diễn viên trong phim Mưa đỏ.
Ông cũng chia sẻ: "Trong đời lính chiến, có những sự việc tưởng như bịa mà lại có thật mà mình đã trực tiếp chứng kiến, như: bị đạn bắn xuyên từ trước ngực ra sau lưng mà không thành "liệt sỹ"; hoặc đạn bắn xuyên từ má phải sang má trái mà không tử vong... Chiến tranh là nơi xuất hiện những điều phi thường mà ở đời thường nghe thấy là phi lý. Nên không nên quá vạch lá tìm sâu trong bộ phim mà cần quan tâm đến ý nghĩa chủ đạo mà bộ phim mang đến cho người xem".
Trước đó, đạo diễn Đặng Thái Huyền cũng lý giải: "Khi quay, chúng tôi đã tham khảo nhiều tài liệu về cuộc chiến thành cổ, do các phóng viên chiến trường ghi lại, đồng thời lắng nghe các nhân chứng. Tuy nhiên, êkíp xác định tác phẩm là phim truyện, có yếu tố hư cấu, tưởng tượng. Điều quan trọng là phim truyền cảm hứng cho người xem, để họ cảm nhận những lát cắt của cuộc chiến, của lịch sử. Thông qua đó, khán giả có động lực tìm hiểu kỹ hơn về cuộc chiến 81 ngày đêm ở Quảng Trị và những sự kiện liên quan".
Thành công của phim không chỉ nằm ở doanh thu, nghệ thuật hay ý nghĩa tuyên truyền mà ở khả năng khơi dậy tranh luận.
Mưa đỏ không chỉ thành công ở doanh thu, nghệ thuật mà còn khơi dậy tranh luận
Những ngày qua, dù vướng nhiều tranh luận trái chiều về các chi tiết trong phim nhưng Mưa đỏ vẫn nhận được đa số lời khen ngợi. Sự thành công của phim không chỉ là doanh thu phòng vé hơn 670 tỷ đồng mà chính là giá trị tinh thần của bộ phim mang lại, tái hiện cho chúng thấy được phần nào trận chiến khốc liệt và sự hy sinh quả cảm của quân, dân Việt Nam đã chiến đấu bảo vệ thành cổ Quảng Trị, khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc đặc biệt là sự biết ơn của thế hệ trẻ đối với máu xương của cha anh đã đổ xuống để đất nước có ngày hôm nay.
Ngoài ra, ở một góc độ khác, chính sự tranh luận trái chiều cũng là một thước đo cho phim. Chia sẻ trên VnExpress, Tiến sĩ văn học Hà Thanh Vân cho rằng những khen chê phần nào khẳng định sức sống của bộ phim. Theo bà, điện ảnh chiến tranh không chỉ tái hiện quá khứ mà còn là đối thoại với hiện tại. Mưa đỏ đã mở ra đối thoại đó, khi công chúng phản ứng bằng niềm tự hào, sự hoài nghi, phản biện hay cảm xúc đa dạng khác. "Thành công của phim không chỉ nằm ở doanh thu, nghệ thuật hay ý nghĩa tuyên truyền mà ở khả năng khơi dậy tranh luận. Việc khán giả bổ sung, tranh biện và đồng sáng tạo đã giúp bộ phim vượt ra khỏi phạm vi một sản phẩm giải trí, trở thành hiện tượng văn hóa", bà Vân cho biết.
Cựu binh Quảng Trị khoá facebook, cuộc sống đảo lộn sau bài viết gây tranh cãi 'Không trận đánh nào diễn ra trong Thành cổ như Mưa đỏ'GĐXH - Sau bài viết "Không trận đánh nào diễn ra trong Thành cổ như Mưa đỏ", cựu binh Quảng Trị Trịnh Hoà Bình cho biết, ông gặp nhiều phiền toái và bị các tài khoản ảo "tấn công".
Các cựu binh Quảng Trị bối rối khi người trẻ đặt câu hỏi: ‘Sao hi sinh nhiều mà vẫn cố giữ Thành cổ'?GĐXH - Câu hỏi bị coi là "ấu trĩ" nhưng thực chất lại là thắc mắc của nhiều người trẻ khi xem Mưa đỏ cũng như tìm hiểu về lịch sử, với thương vong trong cuộc chiến 81 ngày đêm bảo vệ Thành cổ Quảng Trị quá lớn và quá khốc liệt.
