Hai nhà khoa học Lara Yaldo và Lior Shamir, thuộc Đại học Công nghệ Lawrence, Michigan, Mỹ vừa công bố nghiên cứu của họ trên tạp chí International Journal of Computer Science in Sport. Trong nghiên cứu này, 6082 cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp khắp châu Âu đã được phân tích để xác định xem thu nhập của họ có tương xứng với những gì đã thể hiện.
Hai nhà khoa học Mỹ đưa ra bộ thông số đánh giá gồm 55 thuộc tính phản ánh kỹ năng của cầu thủ, gồm các phép đo liên quan đến hiệu suất (tỷ lệ chuyển hóa cơ hội thành bàn và tỷ lệ chuyền chính xác), hành vi (sự nhiệt tình, tầm quan sát) và kỹ năng cá nhân (tốc độ, sức bền và kiểm soát bóng).
|
|
Thuật toán của hai nhà khoa học cho phép họ tính toán một mức lương hợp lý hơn cho các cầu thủ. |
Lương và 55 thuộc tính này được kết hợp vào cùng mô hình “machine-learning”, một phương pháp phân tích dữ liệu, tự động xây dựng mô hình phân tích, cho phép các nhà nghiên cứu tính toán mức lương của mỗi cầu thủ dựa trên kỹ năng của họ, so với thông số tương ứng của những cầu thủ khác chơi cùng vị trí.
Mô hình mà Yaldo và Shamir sử dụng không căn cứ vào những giá trị ngoài chuyên môn, ví dụ mức độ nổi tiếng, khả năng gây chú ý dư luận… Theo hai nhà nghiên cứu của Đại học Lawrence, những yếu tố này khiến các CLB trả lương hào phóng hơn, đồng nghĩa với việc thu nhập của cầu thủ trở nên sai khác so với kết quả thực tế họ mang lại trên sân bóng.
Với bộ dữ liệu là toàn bộ kết quả thi đấu trong mùa 2016-2017, hai nhà khoa học Mỹ phát hiện ra, có nhiều cầu thủ nhận lương vượt quá những gì họ cống hiến. Đứng đầu danh sách này là Lionel Messi. Siêu sao người Argentina đang nhận lương tuần 650.000 đôla, nhưng theo Yaldo và Shamir, anh chỉ đáng nhận 290.000 đôla.
Một cầu thủ khác cũng nhận lương trội hơn mức đóng góp nhiều lần là Angel Di Maria. Cựu cầu thủ Real Madrid hưởng lương 270.000 đôla mỗi tuần tại PSG, trong khi, những đóng góp mùa 2016-2017 chỉ đáng mang lại cho cầu thủ này 70.000 đôla.
Danh sách những cầu thủ nhận lương nhiều hơn đóng góp còn có Robin Van Persie, Ivan Rakitic, Nicolas Otamendi, Edin Dzeko, Philippe Coutinho, Isco, David Luiz và Sergio Busquets. Điểm chung của họ là đều đến từ các CLB có tiềm lực tài chính mạnh (Barca, Man City, Chelsea, Real Madrid), hoặc đang trong quá trình phát triển nóng (Fenerbahce, AS Roma, Liverpool).
|
|
Messi và Di Maria đứng đầu về việc lĩnh lương cao hơn nỗ lực mà họ cống hiến ở đơn vị chủ quản. |
Ở chiều ngược lại, nhiều cầu thủ bị trả lương thấp hơn so với những gì họ cống hiến. “Bất công” nhất là Bernardo Silva. Trước khi có hợp đồng béo bở với Man City, tuyển thủ người Bồ Đào Nha hưởng lương 12.000 đôla hàng tuần ở Monaco. Nhưng theo tính toán từ mô hình của Yaldo và Shamir, anh xứng đáng hưởng lương 140.000 đôla mỗi tuần.
Một trường hợp khác là Harry Kane. Chân sút người Anh công khai bày tỏ tình yêu với Tottenham và không chú ý nhiều tới vấn đề lương, dù anh là vua phá lưới Ngoại hạng Anh hai mùa liên tiếp. Tiền đạo 24 tuổi lẽ ra phải nhận mức thu nhập 140.000 đôla hàng tuần, nhưng trong mùa giải 2016-2017, mỗi tuần anh nhận chưa tới 20.000 đôla.
Những cầu thủ “cùng cảnh” với Silva và Kane là Granit Xhaka, Timo Horn, Paco Alcacer, Gelson Martins, Renato Sanches, Paul Nardi, Andrea Pirlo, Lavyin Kurzawa. Rất dễ nhận ra, nhóm cầu thủ này hoặc còn trẻ, hoặc đang chơi cho những đội không rộng rãi về mặt tài chính.
Quan sát 100 cầu thủ có độ chênh lớn nhất giữa mức lương và khả năng đóng góp, các nhà nghiên cứu nhận ra, những cầu thủ được trả lương nhiều hơn khi sở hữu sức mạnh vượt trội. Ngược lại, những cầu thủ bị hụt thu nhập thường có vóc dáng nhỏ bé, tốc độ và sự nhanh nhẹn.
Tại các giải đấu khác nhau, những đội bóng lại có quan điểm trả lương khác nhau. Ví dụ tại Bundesliga, các cầu thủ có tầm nhìn tốt và khả năng sút phạt đền ấn tượng thường nhận mức lương ưu đãi. Trong khi đó, tại Ngoại hạng Anh và Ligue 1, các cầu thủ thuận chân trái có xu hướng nhận lương ít hơn các đồng nghiệp cùng vị trí nhưng thuận chân phải.
|
|
Nhờ thuận chân phải - một của hiếm trong bóng đá hiện tại, nên Dani Alves, dù đã 34 tuổi, vẫn được PSG trải thảm đỏ mời mề, dù trước đó hậu vệ người Brazil đã cam kết sang Man City. |
Tại La Liga, những cầu thủ dứt điểm tốt hoặc có khả năng kỹ thuật điêu luyện thường hưởng lương tốt hơn mặt bằng chung, dù đóng góp của họ chưa chắc đã tốt hơn đồng đội. Tại Serie A, một cầu thủ có kỹ năng xoạc bóng tốt, kể cả cầu thủ tấn công, cũng dễ dàng nhận đãi ngộ hấp dẫn.
“Mức lương của cầu thủ bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố không liên quan đến kỹ năng và hiệu suất thi đấu”, nghiên cứu kết luận. “Một cầu thủ được người hâm mộ yêu thích, mang tầm vóc ngôi sao, có thể hưởng mức lương cao hơn, phản ánh sức hút của cầu thủ này.
Thắng Nguyễn
