Công chúng Việt Nam biết đến nam diễn viên người Trung Quốc - Lý Bảo Điền qua vai diễn trong bộ phim truyền hình Hoa ngữ "Tể tướng Lưu gù" (1996). Sau những vai diễn được yêu thích, đặc biệt là sau bộ phim "Thần y Hỷ Lai Lạc" (2003), Lý Bảo Điền nhận được vô số lời mời đóng quảng cáo cho các hãng dược phẩm, nhưng ông một mực từ chối, bất kể cát-sê cao tới mức nào.
Lý Bảo Điền từng nói: "Nếu tôi nhận lời đóng quảng cáo, người xem sẽ lẫn lộn giữa hình ảnh của tôi trong phim và hình ảnh của tôi trong quảng cáo, như vậy là có lỗi với nhân vật. Đa phần quảng cáo mời tôi đóng là quảng cáo dược phẩm.
Sau bộ phim "Thần y Hỷ Lai Lạc" (2003), Lý Bảo Điền nhận được vô số lời mời đóng quảng cáo cho các hãng dược phẩm.
Tôi đã bao giờ uống những thuốc ấy đâu, tôi không biết chúng có lợi, có hại thế nào. Tôi không lừa dối khán giả được, họ có thể vì tin tôi nên mới mua thuốc, tôi phải xứng đáng với lòng yêu mến của họ, không thể có lỗi với họ".
Câu chuyện Lý Bảo Điền kiên quyết không đóng quảng cáo, không góp mặt dự sự kiện có tính chất thương mại từng thu hút sự quan tâm lớn của truyền thông - công chúng Trung Quốc.
Những người hiểu chuyện trân trọng sự chính trực của ông, hiểu cái giá mà ông phải trả cho quyết định của mình, bởi Lý Bảo Điền không chỉ từ chối một khoản "thu nhập phụ thêm" rất đáng kể, mà ông còn bị mất mối thiện cảm của nhiều đồng nghiệp, nhiều nhãn hàng.
Nói về cách sống của một diễn viên trước công chúng, ông từng nói: "Không dễ để được nhớ đến dài lâu nhờ một vai diễn, thị hiếu của người xem luôn thay đổi. Để có được một vai diễn thành công rất khó, nhưng để làm hỏng hình ảnh đẹp thì rất dễ".
Ở tuổi thất thập, ông vẫn có sức khỏe tốt so với tuổi tác của mình. Lựa chọn cuộc sống giản dị, trầm lắng, ông ít khi xuất hiện bên ngoài các bộ phim. Cả cuộc đời, ông chỉ đau đáu với những vai diễn, hầu như không tham gia các sự kiện, chương trình giải trí, hạn chế trả lời phỏng vấn.
Ở Lý Bảo Điền có sự "khắc nghiệt, cực đoan" của một diễn viên đặt những tiêu chí rất cao cho mỗi lần xuất hiện của bản thân trước công chúng, cũng vì thế mà dù có thời rất được công chúng hâm mộ, nhưng ông vẫn chủ động giữ cho mình sự trầm lắng tách biệt khỏi những ồn ã, xô bồ của giới giải trí.
Bên ngoài các bộ phim, Lý Bảo Điền như "mất tích", bởi ông không thích xuất hiện để chia sẻ về đời tư. Thực tế, ông kết hôn sớm và có một người con trai. Ông và vợ chung sống không có điều tiếng gì. Con trai của họ chính là nam diễn viên - đạo diễn Lý Úc, người từng đóng vai phụ - nhân vật Lưu An trong "Tể tướng Lưu gù".
Cả cuộc đời không một lần đóng quảng cáo
Khi bước ra khỏi dự án phim truyền hình "Thần y Hỷ Lai Lạc" (2003), Lý Bảo Điền nhận được vô số lời mời đóng quảng cáo cho các hãng dược phẩm, nhưng ông một mực từ chối. Nhìn lại, quyết định của Lý Bảo Điền quả thực có một tầm nhìn xa so với nhiều đồng nghiệp khác.
Bởi sau đó, việc nhiều ngôi sao quảng cáo tiếp tay cho dược phẩm kém chất lượng đã khiến nhà chức trách Trung Quốc phải vào cuộc. Ngày 26/5/2009, Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao và Tòa án Tối cao Trung Quốc chính thức công bố quy định về việc xử phạt các nghệ sĩ quảng cáo cho các loại dược phẩm kém chất lượng.
Xuyên suốt sự việc khi ấy, nam diễn viên Lý Bảo Điền có thể an tâm, thảnh thơi làm công việc của mình.
Theo nhà chức trách Trung Quốc, việc quảng cáo của giới nghệ sĩ đã tiếp tay cho một số phần tử phạm tội sản xuất dược phẩm kém chất lượng gây ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Hành vi này có thể bị quy vào tội "gây nguy hiểm đến sức khỏe của con người" và xử lý theo luật hình sự tùy mức độ nghiêm trọng.
Đây từng là động thái nằm trong chiến dịch truy quét của nhà chức trách Trung Quốc nhằm chấn chỉnh nạn sản xuất, tiêu thụ và quảng cáo dược phẩm kém chất lượng. Bên cạnh đó, nhà chức trách Trung Quốc khi ấy cũng kêu gọi người dân tố giác nếu phát hiện nghệ sĩ tham gia quảng cáo dược phẩm kém chất lượng, không có nguồn gốc rõ ràng, không đảm bảo quy chuẩn chất lượng.
Và xuyên suốt sự việc ấy, nam diễn viên Lý Bảo Điền có thể an tâm, thảnh thơi làm công việc của mình, bởi ông hoàn toàn không liên đới tới việc quảng cáo một sản phẩm dược phẩm nào. Hình ảnh của Lý Bảo Điền được bảo toàn trong lòng công chúng.
Giả sử thời điểm được yêu thích với bộ phim "Thần y Hỷ Lai Lạc", Lý Bảo Điền nhận được lời mời quảng cáo dược phẩm nào cũng "gật đầu" đồng ý, thì hình ảnh và tên tuổi của ông sau đó sẽ ra sao? Nhưng để có thể một mực từ chối quảng cáo trong suốt sự nghiệp của mình, Lý Bảo Điền đã phải chấp nhận nhiều thua thiệt mà không nhiều người hiểu hết.
Trong sự nghiệp của mình, Lý Bảo Điền chỉ đau đáu với những vai diễn chất lượng, ông được ghi nhận về mặt tài năng diễn xuất, nhưng chính vì ông cự tuyệt các đơn vị quảng cáo quá quyết liệt suốt nhiều năm tháng nên đã gây nên không ít mối ác cảm.
Trước thông tin rằng mình "bị gây khó dễ" nên ít được mời đóng phim trong những năm về sau, Lý Bảo Điền vẫn thể hiện sự mạnh mẽ, khí khái của mình, rằng ông cảm ơn những người không trao cho ông cơ hội, bởi ông sẽ có thêm thời gian để dành cho những dự án phim thực sự chất lượng.
Con trai ông từng tiết lộ rằng tiền nong không phải chuyện khiến cha mình bận tâm. Lý Bảo Điền từng từ chối một hợp đồng quảng cáo với thù lao lên tới 20 triệu tệ (hơn 70 tỷ đồng).
Vì quá cầu toàn nên "mất lòng" nhiều đồng nghiệp
Trong sự nghiệp của mình, tên tuổi Lý Bảo Điền gắn liền với nhiều bộ phim truyền hình ăn khách. Thường sau những bộ phim như vậy, nhà sản xuất sẽ tìm cách nối dài kịch bản sang những phần tiếp theo, hoặc thực hiện một bộ phim mới quy tụ những diễn viên được yêu thích nhất của bộ phim đã ra mắt.
Nhưng Lý Bảo Điền không bao giờ hứng thú với một dự án phim không có kịch bản chất lượng. Đó cũng là lý do tại sao những người bạn diễn cùng xuất hiện với ông trong những bộ phim truyền hình ăn khách về sau vẫn cùng nhau tham gia những dự án mới, nhưng Lý Bảo Điền lại không góp mặt.
Trong sự nghiệp của mình, tên tuổi Lý Bảo Điền gắn liền với nhiều bộ phim truyền hình ăn khách, nổi bật nhất là "Tể tướng Lưu gù" và "Thần y Hỷ Lai Lạc".
Ông từng giải thích về vấn đề này: "Tôi không nói mình thích hay không thích cá nhân ai, như thế không chuyên nghiệp. Tôi không phải là người định kiến hay có cái Tôi quá lớn, nhưng tôi muốn hợp tác với những con người khiến mình thấy có cảm hứng.
Có những người ban đầu họ rất giỏi, rất nhiệt tâm với công việc, nhưng khi đã đạt được danh tiếng và vị thế nhất định rồi, đam mê khát vọng, động lực sáng tạo và nỗ lực làm việc nghiêm túc bị mòn nhanh chóng, như thế thì không thể hợp tác với họ được nữa".
Chính những lời nói động chạm và thái độ thiếu mềm mỏng của Lý Bảo Điền đã khiến ông tự hạn chế đi nhiều cơ hội của mình trong giới làm phim.
Năm 2004, khi đóng phim "Khâm sai đại thần", nam diễn viên đã ký hợp đồng rõ ràng rằng phim kéo dài 30 tập. Khi phim đã thực hiện xong xuôi, nhà sản xuất liền tự ý kéo dài thành 33 tập và đưa vào cả những cảnh trước đó đã bị Lý Bảo Điền cắt.
Trong vai trò nam diễn viên kiêm chỉ đạo nghệ thuật của dự án phim, Lý Bảo Điền liền đưa sự việc ra tòa. Vì vi phạm hợp đồng đã ký, nên công ty sản xuất phim bị xử thua kiện.
Sự việc này gây nhiều sóng gió cho sự nghiệp của Lý Bảo Điền, bởi sau đó, ông bị một bộ phận trong giới làm phim quay lưng. Khi ấy, có những thông tin cho rằng 13 công ty sản xuất phim đã tuyên bố sẽ không bao giờ hợp tác với Lý Bảo Điền và sẽ khiến ông phải từ giã nền công nghiệp làm phim Hoa ngữ.
Trước thông tin này, Lý Bảo Điền nói rằng ông chỉ muốn hợp tác với những người thực sự yêu và trân trọng nghề nghiệp, rằng trong 3 năm ông đã phải từ chối 17 kịch bản phim, nên việc có những công ty muốn cắt đứt mọi quan hệ với ông cũng không gây ảnh hưởng gì nhiều lắm.
Và quả thực vậy, bởi sau đó ông vẫn có những bước tiến mới trong sự nghiệp, khi ông xuất hiện trong phim truyền hình "Vai hề ba ba" (2010) và phim điện ảnh "Chim dạ oanh" (2012), Lý Bảo Điền đã nhận được nhiều lời khen ngợi.
Năm 2020, nam diễn viên Lý Bảo Điền nhận được giải Kim Ưng vì những đóng góp trọn đời trong lĩnh vực truyền hình (một giải thưởng uy tín tại Trung Quốc).
Không nể sợ các ông lớn trong giới làm phim, thẳng thắn nhận xét về đồng nghiệp nổi tiếng, Lý Bảo Điền còn nghiêm khắc góp ý với những ngôi sao trẻ mà ông hợp tác. Khi nhận thấy có những diễn viên trẻ được mệnh danh là ngôi sao đang lên nhưng lại quá lười học thuộc lời thoại, đến lúc diễn cần có người nhắc thoại, Lý Bảo Điền thẳng thắn phê bình.
Hơn thế, nhiều ngôi sao trẻ còn đi muộn, về sớm, không tôn trọng kỷ luật của đoàn phim. Những sự góp ý nghiêm khắc, thẳng thắn của ông vô tình khiến ông bị mang thêm tiếng xấu là người khó chịu, khó tính, khó ưa, khó hợp tác.
Điều an ủi cho Lý Bảo Điền chính là sự yêu mến của khán giả. Những bộ phim truyền hình ông đóng, dù đã ra mắt từ rất lâu nhưng cho tới giờ vẫn thu hút lượng người xem nhất định. Người trẻ vẫn tìm xem lại và cảm thấy đó là những bộ phim hấp dẫn, thú vị.
Năm 2020, nam diễn viên nhận được giải Kim Ưng vì những đóng góp trọn đời trong lĩnh vực truyền hình (một giải thưởng uy tín tại Trung Quốc).
Khi nhận giải, ông chia sẻ: "Những năm gần đây, vai hay dành cho những ông già như tôi ít quá. Cơ hội đóng phim thì vẫn nhiều, nhưng vai diễn hay thì không nhiều. Nhiều bạn diễn cao tuổi gặp nhau đều than phiền vì chúng tôi không nhận được những vai diễn gây hứng thú, nên chúng tôi dần vắng bóng trên màn ảnh. Nếu có vai hay, chúng tôi vẫn tham gia nhiệt huyết để phục vụ công chúng".
Trong gần một thập kỷ trở lại đây, Lý Bảo Điền không đóng phim nữa, người ta nói rằng ông đang hứng thú với vẽ tranh và thư pháp.
Vì nghề diễn nên vất vả nửa đời người
Lý Bảo Điền sinh năm 1946 ở Từ Châu, Giang Tô, Trung Quốc. Ông sinh trưởng trong gia đình có cha mẹ mang tư tưởng truyền thống và rất nghiêm khắc, họ mong con trai học hành giỏi giang, trở thành trí thức, nhưng ngay từ nhỏ, Lý Bảo Điền đã đam mê diễn xuất, trước tiên là với lĩnh vực sân khấu kịch. Cậu bé Lý Bảo Điền hay trốn học đi xem kịch.
Cậu bé thường xuyên bị cha mẹ, thầy cô trách phạt, sau đó, cậu quyết định bày tỏ mong muốn được theo học diễn xuất, đương nhiên không ai ủng hộ. Bị gia đình cấm cản, ở tuổi 13, Lý Bảo Điền bỏ nhà ra đi để gia nhập đoàn kịch. Về sau, sau nhiều năm tháng, gia đình có tìm được Lý Bảo Điền và nối lại tình cảm, chấp nhận niềm đam mê lớn của con trai.
Dù có những vai diễn được đánh giá cao, nhưng phải tới năm 1996 khi xuất hiện trong "Tể tướng Lưu gù", ông mới trở thành ngôi sao màn ảnh nhỏ, lúc bấy giờ ông đã ở tuổi 50.
Kể từ ngày bỏ nhà đi, Lý Bảo Điền có 19 năm làm việc quần quật trong các đoàn kịch, nhưng vận may không mỉm cười với ông, ông không được giao vai chính mà luôn chỉ đóng vai phụ. Đến năm 1978, ở tuổi 32, sau 19 năm rong ruổi cùng các đoàn kịch, ông được biết Học viện Hý kịch Trung ương (Trung Quốc) đang tuyển học viên từ khắp mọi miền đất nước.
Lý Bảo Điền liền đăng ký dự thi và được nhận vào học. Kỹ năng diễn xuất của ông thăng hạng nhanh chóng sau khi được đào tạo bài bản. Sau khi tốt nghiệp, ông tham gia các vở kịch sân khấu, đóng một số phim truyền hình và điện ảnh, tham gia nghiên cứu và giảng dạy tại học viện hý kịch.
Dù có những vai diễn được đánh giá cao, nhưng phải tới năm 1996 khi xuất hiện trong "Tể tướng Lưu gù", ông mới trở thành ngôi sao màn ảnh nhỏ, lúc bấy giờ ông đã ở tuổi 50. Có thể nói, đi qua nửa đời người, Lý Bảo Điền mới lần đầu được nếm trái ngọt cho những khổ ải đã đi qua.
Trước những khó khăn, thử thách gặp phải sau này trong giới làm phim, ông từng nói: "Tôi là người có cá tính mạnh và độc lập ngay từ khi còn nhỏ. Muốn học diễn kịch nhưng bị cấm đoán, tôi liền bỏ nhà đi theo đoàn kịch.
Cuộc đời của tôi thực sự cũng có những may mắn, nhưng bản thân tôi đã vượt qua những cơn đói, bệnh tật, thất bại, vận hạn rồi mới có được hôm nay, nên việc tôi bị một số người ghét bỏ trong giới làm phim cũng là chuyện bình thường, không khiến tôi quá bận tâm. Những người đó có thực sự mạnh mẽ và dám tin ở bản thân họ trong mọi hoàn cảnh không đã?!".
Nhạc đầu phim "Tể tướng Lưu gù" (1996)
Nhạc cuối phim "Tể tướng Lưu gù" (1996)
Bích NgọcTheo Sohu/QQ
