Đang cần vốn cho công ty khởi nghiệp, anh Trần Hùng, 43 tuổi, ở Hà Nội ngỏ ý vay một tỷ đồng vợ vừa được nhà ngoại chia thừa kế. Chị Thu Cúc, vợ anh từ chối vì cho rằng đó là "quỹ phòng thân" của riêng mình và đã gửi tiết kiệm, không thể rút ra trước hạn.
Câu trả lời của vợ khiến anh Hùng hụt hẫng. Lấy nhau đã 15 năm, có hai mặt con, bao nhiêu tiền kiếm được từ thời trai trẻ đến sau khi lấy vợ anh đều dành cho gia đình. Căn nhà hiện tại anh cũng để vợ cùng đứng tên sổ đỏ vì tin tưởng tuyệt đối.
"Tự nhiên tôi thấy vợ như người xa lạ, cảm giác mình chọn nhầm tri kỷ. Tôi hết lòng vì gia đình trong khi cô ấy đề phòng cả với chồng", anh nói.
Từ đó, anh Hùng hay viện cớ bận việc, hiếm khi về nhà ăn cơm, không khí gia đình trở nên lạnh nhạt.
Ảnh minh họa: iStock
Cũng rơi vào cảnh "người ngoài", anh Nguyễn Văn Thức, 32 tuổi, ở Hà Tĩnh chần chừ chưa muốn xây nhà trên mảnh đất 120 m2 bố mẹ vợ cho. Lý do là khi làm thủ tục chia thừa kế, nhà vợ muốn một mình con gái đứng tên sổ đỏ.
Tiền xây nhà chủ yếu do Thức tích lũy từ trước khi kết hôn, giờ xây trên đất vợ sở hữu riêng khiến anh không yên tâm. Anh tính sẽ ở chung thêm ít năm rồi tự mua đất, xây nhà của mình. Hai vợ chồng vì thế thường xuyên to tiếng, dù trước kia chưa từng cãi vã.
Không chỉ đàn ông, phụ nữ cũng tổn thương khi bị gạt ra khỏi tài sản nhà chồng. Chị Trần Thị Mai, 40 tuổi, ở Hà Nam sốc khi biết bố mẹ chồng đã sang tên toàn bộ nhà đất cho chồng chị từ đầu năm, nhưng đến Tết chị mới vô tình biết chuyện qua lời họ hàng.
Là con dâu duy nhất, quán xuyến mọi việc giỗ chạp, ốm đau của nhà chồng suốt 8 năm qua, chị Mai cảm thấy không được tôn trọng. Khi chị bày tỏ sự tủi thân, chồng gạt đi: "Của chồng cũng là của vợ, chết thì để cho con chứ đi đâu mà thiệt". Nhưng với chị, không có tên trong sổ đỏ đồng nghĩa với việc không được gia đình chồng công nhận. "Tiền đàn ông ở đâu thì tình cảm đặt ở đó", chị nói và quyết định lập quỹ đen để phòng thân.
Ở chiều ngược lại, những người được thừa kế cũng có lý lẽ riêng. Chị Ánh Tuyết, 28 tuổi, ở Hà Nội khi được bố mẹ đẻ cho đất cũng kiên quyết không để chồng cùng đứng tên. "Chúng tôi mới cưới hai năm, tương lai chưa nói trước được gì", Tuyết nói. Cô xác định mảnh đất là tài sản cha ông để lại cho con cháu, nếu để chồng đứng tên chung, nhỡ ly hôn sẽ phải chia chác, đất đai bị xé lẻ.
Luật sư Vũ Tiến Vinh, Công ty Luật Bảo An (Hà Nội) cho biết, khoảng 10 năm nay, nhu cầu làm thủ tục tặng cho, thừa kế riêng tăng cao. Nguyên nhân do người dân hiểu biết pháp luật hơn và muốn phòng ngừa rủi ro tranh chấp. "Tuy nhiên, việc này cũng làm nảy sinh nhiều mâu thuẫn vợ chồng khi con dâu hoặc con rể bị gạt tên khỏi tài sản lớn", ông Vinh nói.
Theo luật sư, rạn nứt hôn nhân thường bắt đầu từ việc con dâu sau nhiều năm chăm sóc bố mẹ chồng như người thân sẽ cảm thấy không được công nhận, thiếu tin tưởng. Ngược lại, nếu bố mẹ vợ chỉ cho con gái, con rể cũng có thể cảm thấy không thoải mái, gây xung đột, góp phần dẫn đến hôn nhân tan vỡ.
Thực tế hành nghề của ông cho thấy, chỉ khoảng 10% bố mẹ vợ (chồng) đồng ý cho tặng tài sản cho cả hai vợ chồng con cái. Những trường hợp này thường có hôn nhân hạnh phúc hàng chục năm và được gia đình tin tưởng tuyệt đối.
Theo chuyên gia tâm lý hôn nhân - gia đình Nguyễn Thị Tâm, xu hướng giữ tài sản thừa kế làm của riêng phản ánh sự thiếu niềm tin vào sự bền vững của hôn nhân hiện đại. Cha mẹ lo sợ con cái ly hôn, tài sản rơi vào tay "người ngoài".
"Người không được đứng tên thường nảy sinh tâm lý phòng vệ, dẫn đến mâu thuẫn", bà Tâm nói. Tuy nhiên, bà khuyên mỗi người nên tách bạch giữa tài sản và tình cảm. Việc không đứng tên chung không đồng nghĩa với việc không được yêu thương.
"Quan trọng là cách ứng xử để tạo niềm tin cho bạn đời. Khi người chồng hoặc vợ chứng minh được năng lực lo cho gia đình và sự tử tế, đối phương sẽ tự nguyện chia sẻ thay vì buộc phải đề phòng", bà Tâm chia sẻ.
Với trường hợp vợ chồng anh Hùng, bà Tâm cho rằng có thể vì người vợ chưa yên tâm với năng lực hoặc kế hoạch kinh doanh của chồng. Một người phụ nữ cần đảm bảo an toàn cho gia đình. Có thể cô giữ tài sản riêng như một quỹ dự phòng cho gia đình chứ không phải cho cá nhân.
Chuyên gia nhấn mạnh, để giải quyết vấn đề này, người chồng cần tạo niềm tin bằng kết quả rõ ràng và cách cư xử xứng đáng với vợ. Khi đó, vợ sẽ tự nguyện hợp tác và cùng quản lý tài sản, thay vì cảm thấy bị buộc phải chia sẻ.
Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Vinh khẳng định tài sản được tặng cho hoặc thừa kế là tài sản riêng. Người sở hữu có quyền không nhập vào tài sản chung vợ chồng.
"Sự rõ ràng về pháp lý, có văn bản giấy trắng mực đen ngay từ đầu tuy có thể gây mất lòng trước mắt, nhưng sẽ giúp phòng ngừa những tranh chấp phức tạp về sau", ông nói.
*Tên nhân vật trong bài đã đổi.
Phạm Nga
