Tổ chức bảo tồn mèo Panthera công bố phát hiện này hôm 26/12, trùng với Ngày Bảo vệ Sinh vật hoang dã hàng năm của Thái Lan. "Suốt nhiều thập kỷ, mèo đầu bẹt được xếp loại 'có khả năng tuyệt chủng'. Nhưng sau nhiều năm bảo vệ bền bỉ, hợp tác khoa học chặt chẽ và được cộng đồng theo dõi, chúng ta có thể ăn mừng sự trở lại của loài này tại Thái Lan nhân Ngày Sinh vật hoang dã Quốc gia", Suchart Chomklin, Bộ trưởng Tài nguyên thiên nhiên và Môi trường Thái Lan, cho biết.
Ảnh chụp từ bẫy ảnh giúp xác nhận mèo đầu bẹt vẫn sinh sống ở Thái Lan. Ảnh: DNP/Panthera Thailand
Bẫy camera đã chụp được vài cá thể mèo đầu bẹt, bao gồm một con cái đi cùng con non, chứng minh chúng không chỉ sống ở miền nam Thái Lan mà còn sinh sản tại đây. "Tái phát hiện là một chiến thắng lớn với công tác bảo tồn ở Thái Lan cũng như khu vực Đông Nam Á", Atthapol Charoenchansa, Tổng giám đốc Cơ quan Bảo tồn thực vật, động vật hoang dã và Công viên Quốc gia Thái Lan, cho biết.
Theo bác sĩ thú y kiêm nhà nghiên cứu Kaset Sutasha từ Đại học Kasetsart, việc này mang lại hy vọng nhưng chỉ là "điểm khởi đầu" cho nỗ lực bảo tồn trong tương lai. Ông nói với AFP: "Quan trọng hơn là điều gì sẽ xảy ra sau đó - làm thế nào để chúng sống cùng con người một cách bền vững mà không bị đe dọa".
Báo cáo đánh giá gần nhất của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) về loài này, thực hiện năm 2014, xếp mèo đầu phẳng vào nhóm nguy cấp. Các mối đe dọa chính là vùng đất ngập nước và rừng đất thấp suy thoái và giảm diện tích, áp lực từ con người như đánh bắt cá quá mức hay săn bắn.
Các nhà nghiên cứu đã tìm kiếm mèo đầu bẹt tại nhiều khu vực hẻo lánh ở Thái Lan trong chương trình được Panthera đánh giá là "cuộc khảo sát lớn nhất từ trước đến nay với loài này". Đây là một phần của đợt đánh giá mới do Panthera thực hiện cho IUCN, dự kiến công bố đầu năm 2026.
Mèo đầu bẹt (Prionailurus planiceps) được đặt tên theo phần trán bẹt đặc trưng, sống rải rác tại các nước Đông Nam Á như Brunei, Indonesia, Malaysia. Chúng là một trong những loài mèo hoang dã quý hiếm và bị đe dọa nhiều nhất trên thế giới. Bàn chân của chúng có màng, giúp chúng di chuyển trong môi trường đất ngập nước để bắt cá. Giới khoa học hiện biết rất ít về cuộc sống của loài này. Chúng là loài mèo nhỏ nhất Đông Nam Á với cân nặng khoảng 2 kg, nhẹ hơn mèo nhà, và hiếm khi xuất hiện trước con người.
Thu Thảo (Theo Live Science, AFP)
