Trung tâm Giáo dục thiên nhiên (ENV) cho biết, tính đến tháng 12, cả nước còn 149 cá thể gấu bị nuôi nhốt tại các trang trại để phục vụ mục đích lấy mật, giảm 145 cá thể so với 2022. Trong 20 năm qua, số lượng bị nuôi nhốt đã giảm 96,3%, từ 4.300 con.
Hà Nội tiếp tục là điểm nóng khi có 74 cá thể bị nuôi nhốt, chiếm 49%. ENV đánh giá, những năm gần đây, dưới sự chỉ đạo của các cơ quan liên quan, Hà Nội đã triển khai nhiều biện phát tăng cường quản lý hoạt động này.
Năm 2025 chỉ có ba cá thể gấu tại xã Phúc Thọ được chuyển giao đến trung tâm cứu hộ. "Với tốc độ này, nếu không tính đến số gấu chết tự nhiên, Hà Nội sẽ cần gần 19 năm để chấm dứt hoàn toàn tình trạng nuôi nhốt gấu", ENV nhận định.
Cá thể gấu bị nuôi nhốt lấy mật ở Hà Nội. Ảnh: ENV
ENV ghi nhận nhiều hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến gấu bao gồm trích hút và buôn bán mật gấu trái phép; mua bán gấu chết từ cơ sở để chế biến và buôn bán các bộ phận từ gấu như xương, túi mật, thịt; giết gấu già và thay thế bằng cách lấy chip điện tử từ các cá thể này để cấy vào gấu mới có nguồn gốc từ tự nhiên nhằm duy trì hoạt động nuôi nhốt, khai thác mật trái phép
Trung tâm Giáo dục thiên nhiên cũng bày tỏ quan ngại về khả năng gấu già trong trại nuôi sẽ bị thay thế bằng các cá thể gấu con bất hợp pháp.
Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm - Bộ Nông nghiệp và Môi trường kỳ vọng có thể xóa bỏ hoàn toàn hoạt động nuôi gấu lấy mật vào cuối 2026. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, ENV cho rằng, chính quyền thành phố Hà Nội, đặc biệt là lực lượng kiểm lâm, cần đẩy mạnh một chiến dịch toàn diện nhằm chấm dứt hoàn toàn hoạt động nuôi nhốt gấu. Chiến dịch cần tập trung đẩy nhanh hoạt động chuyển giao tự nguyện, giám sát và xử lý nghiêm vi phạm nhằm tạo sức răn đe và ngăn ngừa tái phạm.
Theo Tổ chức Bảo vệ động vật thế giới, việc nuôi nhốt gấu với mục đích lấy mật là mối đe dọa đối với loài cũng như quần thể động vật hoang dã. Việc này không góp phần lai tạo do ở quy mô nhỏ gấu con sinh ra sẽ bị cận huyết, không thể sống sót. Những con đã bị nuôi nhốt không có cơ hội sống trong tự nhiên.
Gia Chính
