
Dự án Tích hợp kiểm soát sa mạc vùng Keyouzhong Banner ở Hưng An, Nội Mông. Ảnh: CGTN
Theo CGTN, tại dự án Tích hợp kiểm soát sa mạc vùng Keyouzhong Banner của Tập đoàn điện lực hạt nhân Trung Quốc (CGN) ở Hưng An, Nội Mông, các loại cỏ chất lượng cao như cỏ lúa mạch đen và cỏ đuôi cáo xanh phát triển mạnh bên dưới tấm pin quang điện (PV). Cách kết hợp sản xuất điện mặt trời với kiểm soát sa mạc hóa như vậy không chỉ ngăn chặn hiệu quả cát xâm lấn mà còn tạo ra giá trị kinh tế lớn, mang lại sức sống mới cho vùng đất từng bị cát xâm chiếm này.
Mô hình lắp đặt tấm PV bên trên và trồng cây ngăn cát bên dưới là một mô hình sinh thái - kinh tế đem lại nhiều lợi ích. Với tổng công suất lắp đặt 300 MW, dự án của CGN kết nối lưới điện vào cuối tháng 5. Dự án áp dụng mô hình quản lý sinh thái tương trợ giữa trồng cỏ và pin quang điện, kết hợp hệ thống PV 300.000 kW với cơ sở lưu trữ năng lượng 45 MW.
Theo Xu Xiang, quản lý điện của dự án với 16 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực năng lượng mới, khu vực này từng có những đồng cỏ rải rác, gió mạnh làm lộ ra đất cát và tạo ra hố xói mòn ở khắp nơi. Để đảo ngược quá trình sa mạc hóa, hơn 753 ha cỏ chịu hạn bao gồm hoàng kỳ, cỏ lúa mạch đen, lúa mạch đen Dahurian, cỏ đuôi cáo xanh và cỏ linh lăng được trồng giữa các tấm PV, tận dụng hiệu ứng bóng râm và điều chỉnh nhiệt độ của tấm PV để thúc đẩy sự phát triển của cây cỏ.
Ji Rentai, phó giám đốc Cục Lâm nghiệp và Đồng cỏ Keyouzhong Banner, ghi nhận sự thay đổi sinh thái đáng kể từ dự án với độ che phủ thực vật tăng từ dưới 50% do sa mạc hóa nghiêm trọng trong quá khứ lên hơn 70% sau khi cải tạo. Dự án cũng giảm 350.000 tấn khí thải carbon dioxide hàng năm và mang lại lợi ích thiết thực cho người dân địa phương.
Theo Chinafrica, tại vùng Jarud Banner ở thành phố Tongliao, Nội Mông, kiểm soát sa mạc được kết hợp với các dự án điện mặt trời. Để đa dạng hóa ngân sách dành cho cải tạo đất cát, chính quyền Tongliao tích cực thúc đẩy những dự án năng lượng. Tấm pin quang điện không chỉ sản xuất điện mà còn cung cấp bóng râm cho đất, giảm bốc hơi và tạo ra vi khí hậu thích hợp để trồng cây cỏ, thảo mộc và thức ăn gia súc. Đặt phía trên mặt đất, tấm pin quang điện cho phép người dân địa phương trồng nhiều loại cây chịu bóng và chăn nuôi gia súc bên dưới, tạo ra nguồn thu nhập bổ sung.
Ở tuyến đầu của nỗ lực cải tạo đất, kỹ thuật viên phát triển phương pháp gieo trồng sáng tạo và hiệu quả. Cây giống được đặt vào lớp cát ẩm, trong khi một rào chắn lõm được dựng xung quanh, bảo vệ cây non khỏi gió sa mạc mạnh, giảm bốc hơi nước bên trong hố, thậm chí lưu trữ nước mưa. Chỉ với một lớp đất mỏng phủ lên rễ, ánh sáng Mặt Trời dễ dàng xuyên qua, làm ấm rễ và thúc đẩy cây giống phát triển nhanh chóng.
Trước khi phương pháp mới được giới thiệu, tỷ lệ sống sót của cây trồng vào mùa xuân chỉ đạt khoảng 50%. Hiện nay, con số đã vượt quá 90%, trong khi lượng nước sử dụng giảm hơn một nửa, đồng thời khắc phục rào cản mùa vụ của việc trồng rừng, cho phép trồng cây quanh năm và hỗ trợ nhiều loại cây khác nhau. Từ khi triển khai vào năm 2013, phương pháp trên đã được sử dụng để cải tạo hơn 40.000 ha đất. Tính đến nay, Tongliao cải tạo thành công hơn 1,33 triệu ha đất cát bị suy thoái nghiêm trọng. Độ che phủ rừng tăng từ chỉ 8,9% năm 1978 lên gần 20% hiện nay và độ che phủ đồng cỏ tăng lên gần 65%.
Thành công kép trong bảo vệ sinh thái và tăng trưởng kinh tế cho thấy năng lượng xanh là "chìa khóa vàng" để cân bằng bảo tồn môi trường và phát triển đời sống.
An Khang (Theo CGTN, Chinafrica)