Măng vầu là cây non được mọc ra từ cây vầu, một loài cây thuộc họ tre nứa thường mọc ở các khu rừng núi.
Hiện nay, loại măng này trở thành một đặc sản nổi tiếng của vùng Tây Bắc Việt Nam, phân bố phổ biến ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Yên Bái, Tuyên Quang, Phú Thọ, Bắc Kạn.
Đặc điểm của măng vầu
Măng vầu có hình dáng mập mạp, bên ngoài có lớp vỏ màu tím nhạt và phủ nhiều lông nhỏ.
Điểm khác biệt so với các loại măng khác là khi còn nằm sâu trong lòng đất thì măng vầu có vị ngọt đặc trưng, nhưng khi nhú lên khỏi mặt đất càng cao thì măng sẽ có vị the đắng.
Mùa măng vầu thường bắt đầu từ khoảng tháng 12 âm lịch và kéo dài đến tháng 3 hoặc tháng 4 âm lịch, nở rộ nhiều nhất từ giữa tháng giêng và hết tháng ba (âm lịch).
Măng vầu Tây Bắc
Hương vị của măng vầu
Măng vầu có hai loại là măng vầu ngọt và măng vầu đắng.
Măng vầu ngọt thường được ưa chuộng hơn vì có vị ngọt giòn, đặc biệt khi còn non. Độ đắng của măng vầu phụ thuộc vào độ cao mà nó đã vươn ra khỏi mặt đất.
Măng vầu không chỉ là một món ăn đặc sản mà còn mang lại nguồn thu nhập cho người dân địa phương. Nó được bán cả vỏ để giữ độ tươi ngon, vì khi lột vỏ để lâu sẽ bị cứng và mất đi vị ngọt.
Cách phân biệt măng vầu ngọt và măng vầu đắng
Theo những người có kinh nghiệm cho hay, bạn có thể nhận biết được măng ngọt hay măng đắng dựa vào lá măng trên ngọn.
Măng ngọt có lá ngọn lớn và thưa hơn, trong khi măng đắng có lá ngọn nhọn, dài và xếp dày hơn.
Ngoài ra, măng đắng thường có màu tím đậm hơn, thân gọn nhọn, lớp bẹ đan xen dày đều, còn măng ngọt có lớp bẹ thuôn trơn, lá ngọn to, xòe và thưa hơn.
Mùa vụ cũng là một yếu tố quan trọng bởi măng vầu đắng thường xuất hiện đầu mùa và trước măng vầu ngọt.
Măng vầu có 2 loại: măng vầu ngọt và măng vầu đắng
Cách chọn mua măng vầu ngon
Để lựa chọn măng vầu tươi và non, cần chú ý đến một số đặc điểm như: ưu tiên những búp măng còn nguyên ngọn, có độ dài vừa phải và măng ngắn, vừa nhô khỏi mặt đất, thường ít đắng hơn.
Tùy thuộc vào sở thích thì bạn có thể chọn mua măng ngọt hoặc măng đắng dựa vào cách phân biệt nêu trên.
Cách ăn măng vầu
Măng vầu có thể được chế biến thành nhiều món ăn phong phú.
Măng vầu có thể đem đi xào với đa dạng nguyên liệu như thịt heo, thịt gà, thịt bò, tôm, hoặc đơn giản hơn là các loại rau thơm như mùi tàu, tạo nên những món xào mang hương vị đặc trưng.
Bên cạnh đó, măng vầu còn có thể chế biến bằng cách luộc và nướng. Măng đầu mùa khi còn vị ngọt, thường được luộc nguyên vỏ.
Cách này đòi hỏi thời gian luộc kéo dài hơn, nhưng giúp giữ nguyên độ ngọt và giòn của măng. Sau khi luộc, măng được bóc vỏ và ăn cùng muối chanh ớt.
Ăn măng vầu luộc ngon ngọt
Đối với măng đã phát triển cao và có vị đắng thì khi chế biến yêu cầu phải bóc vỏ trước khi luộc. Để giảm bớt vị đắng, có thể luộc măng qua hai lần nước.
Măng đắng luộc thường được dùng kèm với mẻ chưng, sự kết hợp giữa vị chua của mẻ và vị đắng của măng tạo nên một hương vị đặc biệt, phù hợp với những người ưa thích vị đắng.
Ngoài ra, nhiều người còn ăn măng đắng với các loại lá chát và chẩm chéo sẽ giúp giảm cảm giác đắng của măng đi nhiều.
