Sáng 21/4, sau gần một tháng xét xử và nghị án, TAND Cấp cao tại TP.HCM tuyên án phúc thẩm bị cáo Trương Mỹ Lan (69 tuổi, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) và các đồng phạm về các tội: Lừa đảo chiếm đoạt tài sản với số tiền, Rửa tiền và Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới (giai đoạn 2).
HĐXX quyết định sửa một phần bản án hình sự sơ thẩm, tuyên giảm án cho bị cáo Trương Mỹ Lan từ tù chung thân xuống còn 30 năm tù. Cụ thể: 20 năm tù cho tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, 8 năm tù cho tội Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới, 12 năm tù cho tội Rửa tiền.
Tổng hợp hình phạt của cả hai giai đoạn xét xử (giai đoạn 1 tử hình), bị cáo Trương Mỹ Lan phải chấp hành hình phạt chung là tử hình.
Bị cáo Trương Mỹ Lan.
Đối với bị cáo Chu Lập Cơ (chồng bà Lan), mặc dù không kháng cáo, HĐXX tuyên mức án 1 năm tù về tội Rửa tiền, giảm một nửa so với bản án sơ thẩm (2 năm tù). Tổng hợp với bản án 7 năm tù trong giai đoạn 1, ông Chu Lập Cơ phải chấp hành mức án 8 năm tù.
HĐXX nhận định, bị cáo Trương Mỹ Lan giữ vai trò quyết định và chi phối hoạt động của Ngân hàng SCB, đồng thời là người đề xuất chủ trương phát hành, phân phối trái phiếu qua một cuộc họp mà bị cáo cho rằng chỉ là “buổi cơm trưa”. Tuy nhiên, các hành vi tổ chức, thực hiện đã thể hiện rõ thủ đoạn gian dối, nhằm chiếm đoạt tài sản của các trái chủ. Do đó, lập luận của bị cáo và một số luật sư rằng bị cáo không có ý định chiếm đoạt là không có cơ sở.
"Đến ngày 31/3, trong quá trình làm việc với Cục Thi hành án dân sự TP.HCM, các cơ quan tố tụng đã thu hồi được hơn 8.600 tỷ đồng trong cả hai giai đoạn vụ án. Riêng trong giai đoạn 2, bị cáo Trương Mỹ Lan đã khắc phục hơn 1/4 số tiền thiệt hại", HĐXX cho biết.
Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo Trương Mỹ Lan thể hiện thái độ ăn năn, hối cải và bày tỏ thiện chí dùng tài sản cá nhân để khắc phục hậu quả. Do đó, HĐXX có căn cứ xem xét giảm nhẹ hình phạt từ tù chung thân xuống án có thời hạn.
Liên quan đến đề nghị thu hồi 15.000 tỷ đồng từ một số tổ chức tín dụng, HĐXX xác định đây là nội dung nằm ngoài phạm vi xét xử nên không xem xét.
Về đề nghị giải tỏa kê biên 43.000 tỷ đồng tại một số công ty, HĐXX nhận định đây là nguồn tiền quan trọng để khắc phục hậu quả vụ án. Bà Lan đã đồng ý sử dụng số tiền này để bồi thường, nên tòa tiếp tục giữ nguyên quyết định kê biên.
Ngoài ra, bà Lan còn xin lại hai túi xách Hermes bạch tạng. Tuy nhiên, HĐXX cho rằng đây là tài sản có nguồn gốc từ hành vi phạm tội nên tiếp tục bị tạm giữ.
Đối với đề nghị xin miễn án phí dân sự sơ thẩm, HĐXX xác định bà Lan không đủ điều kiện nên không chấp nhận.
Về phía bị cáo Chu Lập Cơ, mặc dù không có đơn kháng cáo, HĐXX cho rằng mức án sơ thẩm dành cho bị cáo là có phần nghiêm khắc. Để thể hiện tính nhân văn của pháp luật, tòa quyết định giảm nhẹ hình phạt cho ông.
Trước đó, vào tháng 10/2023, TAND TP.HCM tuyên phạt bà Trương Mỹ Lan mức án tù Chung thân với 3 tội danh: Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Rửa tiền và Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới.
Cùng trong vụ án, bị cáo Chu Lập Cơ (chồng bà Lan) nhận mức án 2 năm tù về tội Rửa tiền. Trương Huệ Vân (cháu bà Lan) bị phạt 5 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Các bị cáo còn lại nhận mức án từ 30 tháng đến 23 năm tù.
Theo nội dung vụ án, bà Trương Mỹ Lan nắm giữ phần lớn cổ phần của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và SCB, đồng ý với đề xuất của Nguyễn Phương Hồng (đã mất) về việc phát hành trái phiếu để giải quyết khó khăn tài chính.
Bà Lan chỉ đạo tổ chức phát hành trái phiếu thông qua 4 công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (An Đông, Sunny World, Quang Thuận và Setra), đồng thời sử dụng 5 công ty khác trong hệ sinh thái để ký hợp đồng mua trái phiếu, tạo dòng tiền khống tại SCB nhằm hợp thức hóa tư cách trái chủ sơ cấp.
Các chứng từ giao dịch được lập khống, tạo ra dòng tiền 30.869 tỷ đồng để mua gần 309 triệu trái phiếu.
Sau đó, bà Lan cùng đồng phạm tiếp tục hợp thức hóa 25 gói trái phiếu khống và bán cho 35.824 nhà đầu tư thứ cấp.
Từ ngày 1/1/2018 đến 7/10/2022, bà Trương Mỹ Lan đã thực hiện các thủ đoạn nhằm che giấu nguồn gốc và hợp thức hóa số tiền hơn 415.000 tỷ đồng tham ô từ SCB (trong giai đoạn một của vụ án). Bà chỉ đạo cấp dưới chuyển tiền ra khỏi hệ thống SCB hoặc rút tiền mặt qua tài khoản cá nhân và pháp nhân để tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng.
Tổng cộng, bà Lan và đồng phạm đã rửa tiền với số tiền lên tới 445.747 tỷ đồng.
Ngoài ra, trong vòng 10 năm (từ 27/10/2012 đến 7/10/2022), 21 công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã thực hiện 78 giao dịch chuyển tiền ra nước ngoài trái quy định với tổng số hơn 1,5 tỷ USD.
Đồng thời, các công ty này nhận tiền chuyển về trái phép qua 152 giao dịch, tổng cộng hơn 3 tỷ USD. Như vậy, tổng số tiền vận chuyển trái phép qua biên giới lên đến hơn 4,5 tỷ USD (tương đương 106.000 tỷ đồng).
Trong giai đoạn 1 của vụ án, bà Trương Mỹ Lan bị TAND Cấp cao tại TP.HCM tuyên phạt mức án Tử hình về tội Tham ô tài sản, 20 năm tù về tội Đưa hối lộ và 16 năm tù về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Bản án này đã có hiệu lực pháp luật.
