Tác phẩm phiêu lưu, hành động, giả tưởng Avatar của đạo diễn James Cameron hiện đang giữ ngôi phim điện ảnh có doanh thu cao nhất thời đại với hơn 2,85 tỷ USD thu về từ phòng vé toàn cầu. Năm 2010, tác phẩm nhận 9 đề cử Oscar và giành ba chiến thắng cho quay phim xuất sắc, hiệu ứng hình ảnh xuất sắc và đạo diễn nghệ thuật xuất sắc. Trong phim, một người lính thủy quân tàn tật (Sam Worthington) đã cùng đồng đội thực hiện sứ mệnh khám phá mặt trăng Pandora. Anh bị giằng xé giữa hai khao khát - hoàn thành nhiệm vụ hay bảo vệ hành tinh mình cảm thấy thân thuộc như là nhà.
Mới đây, trước thềm sự kiện phần hậu truyện Avatar: The Way of Water chính thức phát hành tại rạp từ tháng 12, phần phim đầu tiên của thương hiệu bom tấn Avatar đã được remaster và tái phát hành tại rạp với chất lượng 4K. Nhân dịp Avatar (2009) tái xuất với một diện mạo "chất lượng hơn bất kỳ phiên bản Avatar nào từng xuất hiện, kể cả bản ra rạp trước đây" - như chia sẻ của đạo diễn James Cameron, ê-kíp sản xuất phim đã tụ họp để cùng nhau ôn lại những câu chuyện cũ.
Tác phẩm tiên phong cho làn sóng phim 3D tại rạp
Avatar đã tạo ra ảnh hưởng to lớn đến cách Hollywood sản xuất những bom tấn điện ảnh trong thập niên 2010 trở về sau.Trong chương trình, đạo diễn James Cameron đã được hỏi về dấu ấn mà đứa con tinh thần của mình đã để lại đối với điện ảnh cũng như nền văn hóa đại chúng. Theo lời nhà làm phim, Avatar chắc chắn không phải bộ phim đầu tiên sử dụng công nghệ đồ họa vi tính tiên tiến hay những thứ tương tự. Đây đã là một xu thế xuất hiện từ trước Avatar, và vẫn tiếp tục nở rộ sau khi bộ phim đã ra rạp.
"Avatar đã chiến thắng một giải Oscar cho quay phim xuất sắc nhờ máy quay kỹ thuật số 3D. Trước đó, chưa từng có bộ phim quay bằng máy kỹ thuật số nào thắng giải quay phim của Oscar. Hai trong số ba tác phẩm thắng giải Oscar cho quay phim xuất sắc các năm tiếp theo được thực hiện bằng chính chiếc máy quay đã được sử dụng để ghi hình Avatar. Cũng tức là ta cần khoảng ba đến bốn năm để Viện Hàn lâm chấp nhận máy quay phim kỹ thuật số", James Cameron chia sẻ.
Đạo diễn James Cameron
Ông cũng chỉ ra: "Ba trong số bốn phim đoạt Oscar trong bốn năm sau đó đều được phát hành dưới định dạng 3D. Rồi sau đó, người ta có cảm tưởng làn sóng phim 3D dường như đã chấm dứt. Nhưng thực tế không phải vậy. Chỉ là người ta đã quá quen với nó. Giờ đây, định dạng này là một phần trong những lựa chọn của khán giả khi tới rạp thưởng thức một bom tấn. Bạn có thể xem bộ phim ở định dạng 2D hoặc 3D".
"Khi bộ phim màu đầu tiên ra đời, người ta đổ xô đến rạp để xem phim màu. Tôi nghĩ khi Avatar ra rạp, người ta cũng đổ xô tới rạp vì tò mò một bộ phim 3D trông như thế nào. Ngày nay, khán giả sẽ chẳng chọn xem một bộ phim chỉ vì nó ở định dạng 3D", nhà làm phim tiếp tục.
Theo Cameron, Avatar đã tạo ra những ảnh hưởng lớn trong cách một bộ phim được chiếu tại rạp, giúp khán giả và giới phê bình làm quen với những tiến bộ trong công nghệ làm phim tiên tiến. "Còn ảnh hưởng của nó tới văn hóa đại chúng, ta sẽ biết khi quan sát hàng người tới rạp xem Avatar 2", ông kết luận.
Các ngôi sao ngỡ ngàng với chính bộ phim
Đảm nhận các vai quan trọng trong Avatar là dàn diễn viên gồm những tên tuổi quen thuộc tại Hollywood như Sam Worthington, Zoe Saldana, Sigourney Weaver, Michelle Rodriguez và Stephen Lang. Họ cũng nằm trong số những người đầu tiên được xem bản hoàn chỉnh của Avatar dưới định dạng 3D. Sau 13 năm, những ấn tượng về lần đầu tiên ấy vẫn ùa về vô cùng sống động khi được các tài tử, minh tinh chia sẻ trong buổi họp báo.
Nói về ấn tượng trong lần xem phim đầu tiên, nam chính Sam Worthington nói: "Tôi ấn tượng với công nghệ làm phim. Jim từng mô tả cho tôi bộ phim sẽ đưa công việc hóa trang lên một tầm cao mới. Điều này từng khiến tôi lo ngại rằng công nghệ mới không thể bắt trọn nét diễn xuất của người nghệ sĩ".
Công nghệ 3D của Avatar khiến các diễn viên ngỡ ngàng
"Nhưng rồi tôi nhớ khoảnh khắc khi nhìn thấy mình và Sigourney và Zoe với làn da xanh. Và đó vẫn chính là chúng tôi, chân thật tới từng lỗ chân lông. Mọi thứ đều được công nghệ bắt trọn và tái hiện với độ chính xác tuyệt đối. Jim đã giữ đúng lời hứa. Công nghệ tiên tiến không làm cho diễn xuất của các nghệ sĩ bị xem nhẹ. Khán giả vẫn cảm nhận được cảm xúc mà chúng tôi muốn truyền tải. Và đó là điểm cốt yếu tôi đã quan sát được. Tôi cảm thấy bản thân may mắn, kèm chút ngỡ ngàng khi lần đầu xem bộ phim", anh tiếp tục.
Nữ diễn viên Sigourney Weaver kể: "Với tôi, ở tư cách một khán giả, công nghệ 3D sử dụng trong bộ phim khiến tôi sững sờ. Tôi nhớ khi xem phân đoạn nhân vật của Sam phải thuần hóa Ikran của mình, bản thân đã có nhiều phen cảm thấy chao đảo như sắp ngã xuống hố sâu bên dưới, bởi Sam đang đứng trên một hòn đảo nổi. Với tôi, trải nghiệm ấy thật sự phi thường. Công nghệ 3D đã xóa nhòa khoảng cách giữa tôi và thế giới ảo bên trong bộ phim, mang lại cảm giác như thể mình đang cùng sát cánh với các nhân vật trên hành tinh Pandora vậy".
Trong Avatar, Michelle Rodriguez thủ vai Trudy Chacón - nữ phi công kỳ cựu nhận nhiệm vụ chuyên chở hàng hóa và binh lính đến Pandora. Rodriguez nhận xét toàn bộ vấn đề của bộ phim nằm ở việc làm cách nào ta đong đếm những giá trị trừu tượng như tình yêu, sự gắn bó với thiên nhiên hay vẻ đẹp.
Kịch bản phim được ví như một cuốn tiểu thuyết chi tiết và dày dặn lớp lang
"Tôi đã ngộ ra, từ khoảnh khắc chứng kiến Jim trò chuyện hăng say về các loài động vật và màu sắc của chúng, sẽ không có rào cản nào ngăn được người đàn ông này chuyển ngữ vẻ đẹp. Bởi cái đẹp là đại lượng để đong đếm tình yêu và sự liên kết với tự nhiên. Nếu anh ấy có thể tạo ra liên kết giữa cái đẹp, Pandora và tự nhiên, anh ấy có thể xây dựng được mối liên kết với con người.
Khi xem bộ phim, trong phút chốc tôi chẳng thể thốt nên lời. Anh ấy đã làm được. Mọi thứ được Jim viết trong kịch bản, anh ấy đều thành công tái hiện bằng hình khối, màu sắc và âm thanh trên màn ảnh. Và khi ấy thì tôi cũng đã hiểu vì sao Jim lại kỹ lưỡng với từng chi tiết đến thế", cô nói.
Với nam diễn viên Stephen Lang, Avatar giống như một cuốn tiểu thuyết mà mọi chi tiết đã in sâu vào tâm trí mình. "Tôi đồng cảm với những gì được viết trong kịch bản. Nó chi tiết, dày dặn, mô tả kỹ càng tựa một cuốn tiểu thuyết. Với tôi, Avatar không phải một kịch bản phim đơn thuần. Nó là bộ phim thường được tua đi tua lại trong trí óc, một cuốn sách tôi đã đọc và sẽ không bao giờ quên. Đó cũng là bộ phim tôi đã xem trên màn ảnh. Avatar đã tái hiện trên màn ảnh những câu chữ tôi đã đọc, dẫn dắt tôi vào thế giới mà các biên kịch đã tưởng tượng ra", ông nói.
Những câu chuyện hậu trường khó quên
Lần đầu đọc kịch bản, Sam Worthington gặp khó khăn khi mường tượng ra mọi thứ thuộc về Pandora. Kỷ niệm đáng nhớ nhất của anh về bộ phim chính là cảm giác quay phim mà như đang chơi đùa. Theo lời kể của anh, đạo diễn James Cameron thường sẽ nói: "Này, tôi sẽ dựng cái này cái kia, giả vờ như nó là một ngọn núi lơ lửng, và tôi cần cậu nhảy lên đó. Tôi sẽ sắp đặt một nhóm người lao về phía cậu, tấn công cậu. Cứ coi họ là bầy Viperwolves"
Worthington bày tỏ: "Với tôi, mỗi ngày quay phim đều là ký ức vui vẻ. Tôi giống như một thằng bé 5 tuổi đứng trước sân chơi khổng lồ, và rồi đạo diễn nói 'chạy vào đó đi". Tôi phải liên tục trấn an bản thân, vì thú thực khi ấy khó mà tin được những gì mình đang làm có thể trở thành một bộ phim. Tôi chỉ nghĩ đó là trải nghiệm đầy thú vị, có một không hai".
Sam Worthington xuất hiện trong Avatar với hai hình ảnh con người và thổ dân Na'vi
Nữ diễn viên Sigourney Weaver kể về ngày làm việc đầu tiên trên phim trường. "Tôi nhớ về ngày đầu tiên bước vào set quay. Tôi mặc một bộ đồ bắt chuyển động. Trên phim trường có dựng sẵn màn hình để bạn thấy trước bản dựng thô của nhân vật khi lên phim. Nói cách khác, thứ tôi nhìn thấy khi ấy không phải mình trong bộ đồ bắt chuyển động mà là phiên bản người ngoài hành tinh màu xanh hải quân cao 7 foot mặc tank top đứng giữa bao la núi rừng", Weaver hồi tưởng.
Zoe Saldana kể chuyện nhận được cuộc gọi từ Jame Cameron giữa lúc đang… thay bỉm cho cháu. "Với tôi, đó là khoảnh khắc khi nhận được cú điện thoại từ Jim nói 'Tôi muốn cô thủ vai Neytiri'. Tôi vẫn nhớ như in khoảnh khắc ấy đến tận bây giờ. Phấn khích, đầy biết ơn. Bối rối vì đang dở tay thay bỉm cho cháu", cô kể lại.
Tạo hình của Zoe Saldana trong phim
Saldana tiếp tục: "Tôi có cơ hội được làm việc với thần tượng của mình - cha đẻ của nhiều nữ anh hùng trên màn ảnh như Sarah Connor hay Ellen Ripley. Rồi tôi nhận ra mình sẽ phải chuẩn bị rất nhiều cho vai diễn. Cô ấy biết bắn cung, trèo cây, đánh võ… Đó là cảm giác bối rối bạn háo hức với một dự án, nhưng đồng thời cũng không chắc chắn mọi chuyện sẽ diễn ra như thế nào. Nhưng mỗi khi bước đến phim trường, trong bộ đồ liền thân, với máy quay bắt trọn từng khoảnh khắc, tôi luôn hừng hực cảm giác sẵn sàng".
"Trùm phản diện" Stephen Lang bày tỏ ông cảm kích khi được James Cameron tin tưởng, trao quyền tự quyết trong nhiều cảnh phim. "Đầu tiên, Jim khuyến khích tôi tự do sáng tạo. Anh ấy đã chỉ bảo tôi, cho phép tôi được quyền sáng tạo với vai diễn. Và điều này quan trọng bởi ê-kíp có rất nhiều người, nhưng anh ấy vẫn trao quyền cho tôi. Anh ấy đạo diễn bộ phim, anh ấy là ông chủ, nhưng vẫn cho tôi thẩm quyền. Đấy là một thái độ rất tử tế, một quyết định sáng suốt, tôi nghĩ vậy. Và tôi may mắn có thể làm điều ấy", Lang chia sẻ.
Ảnh: Disney
