Tiết kiệm là đức tính tốt nhưng nếu tiết kiệm sai cách, nhất là trong ăn uống thì không chỉ gây hại cho bản thân mà còn có thể ảnh hưởng xấu tới mọi người xung quanh. Bởi những sai lầm khi ăn uống làm tăng nguy cơ mắc bệnh tật, ung thư không chỉ là lựa chọn thực phẩm mà còn nằm trong cả cách chế biến.
Sau đây là 5 thói quen trong nhà bếp ai cũng tưởng tốt vì tiết kiệm nhưng thực chất lại khiến bạn và gia đình phải “trả giá đắt”:
1. Tái sử dụng dầu ăn nhiều lần
Đây là kiểu tiết kiệm dễ dàng bắt gặp ở mọi căn bếp. Trong khi đó, nghiên cứu của các nhà khoa học tại Đại học Illinois (Mỹ) chỉ ra rằng, dầu ăn được đun nóng nhiều lần sẽ bị phân hủy chất béo trung tính, dẫn đến quá trình oxy hóa axit béo tự do và giải phóng các chất gây ung thư. Phổ biến là polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) và heterocyclic amines (HCAs). Không chỉ gây ung thư dạ dày mà còn làm tăng nguy cơ mắc loại bệnh rối loạn chuyển hóa, ung thư khác.
Tái sử dụng dầu ăn nhiều lần là một kiểu tiết kiệm sai lầm khiến ung thư nhanh tìm đến (Ảnh minh họa)
Chưa kể tới, bản thân dầu chiên đi chiên lại nhiều lần cũng không còn giá trị dinh dưỡng như ban đầu, các vitamin có trong dầu lúc này đã bị phá hủy. Ngoài ra, cặn thức ăn bị cháy đọng lại sau khi chiên rán cũng vô cùng nguy hiểm với sức khỏe. Do vậy, đừng tái sử dụng dầu chiên rán quá 1 lần, không dùng dầu bị khét, đổi màu, dầu có cặn… Nên chọn loại dầu chất lượng tốt và lọc kỹ trước khi tái sử dụng nó.
2. Ăn đồ ăn thừa để qua đêm
Không ít người có thói quen ăn đồ thừa để qua đêm hoặc nấu 1 món tích trữ để ăn trong nhiều ngày. Nhất là các bạn trẻ ở 1 mình, công việc bận rộn hoặc các gia đình đông người, nấu nhiều món mỗi bữa và hâm nóng cho bữa sau, khi ăn sáng. Tuy nhiên, hành vi tiết kiệm này lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ bệnh tật.
Đồ thừa để bên ngoài vốn đã tạo nhiều cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập, sinh sôi. Hơn nữa, nếu để đồ ăn qua đêm, dù bảo quản trong tủ lạnh thì cũng không tránh khỏi các vi khuẩn nguy hiểm. Không chỉ giảm dinh dưỡng, biến chất mà còn làm tăng hàm lượng nitrit trong thực phẩm. Nếu ăn thường xuyên sẽ làm cơ thể tích tụ nitrit và dễ gây ung thư trong cơ thể.
Ngoài ra, cũng hãy đề phòng vi khuẩn Listeria, chúng phân bố rộng rãi trong tự nhiên và có thể tồn tại ở nhiệt độ 0 - 45 độ C. Ở nhiệt độ ngăn lạnh của tủ lạnh, chúng vẫn có thể phát triển và sinh sản nên còn được gọi là “sát thủ tiềm ẩn trong tủ lạnh”.
Ăn sáng hoặc ăn khuya với đồ ăn thừa từ bữa chính tuy tiện lợi nhưng không tốt cho sức khỏe (Ảnh minh họa)
3. Không dùng hoặc tắt máy hút mùi ngay sau khi nấu
Nhiều nghiên khẳng định khói dầu và khói đồ ăn làm tăng nguy cơ gây ra bệnh ung thư phổi, đặc biệt là các món chiên, rán, nướng. Chưa kể nếu bạn sử dụng các loại thịt, thực phẩm chế biến sẵn khi nấu ăn thì sẽ sinh ra nhiều chất độc hại trong khói, không khí.
Nếu hít phải các loại khói này thường xuyên, có thể gây buồn nôn, khó chịu ở mũi họng và gây chóng mặt, tức ngực. Đối với những người có bệnh về đường hô hấp, khói này sẽ làm bệnh nặng hơn và gây ra bệnh hen suyễn và viêm họng. Bởi vì khi nấu nướng, nhất là chiên rán hoặc các món có nhiệt độ cao sẽ sản sinh các chất gây ung thư như benzopyrene và dinitrophenol. Ngoài ra, khói dầu, khí ga thừa, mùi than củi… cũng có thể âm thầm giết người khi hít phải trong thời gian dài.
Vì vậy các chuyên gia khuyến nghị nên dùng máy hút mùi trong nhà bếp. Cũng có nhiều người dùng nhưng có thói quen tắt ngay máy hút mùi sau khi nấu ăn xong, khiến các loại khói độc, khói dầu, thậm chí là khí ga chưa bị hút hết luẩn quẩn trong không khí. Để đảm bảo sức khỏe, tốt nhất là sau khi nấu ăn xong 10 - 15 phút mới tắt máy hút mùi. Đồng thời, khi nấu ăn nên đậy nắp vung để giảm khói, mở cửa sổ để khí thải tản khỏi bếp nhanh hơn.
4. Lâu không thay vật dụng nhà bếp
Các vật dụng như thớt gỗ, đũa gỗ... dù có bền đến mấy cũng không thể tồn tại đến hàng chục năm nhưng không phải ai cũng hiểu điều này. Thậm chí, chỉ sau một thời gian sử dụng, vi khuẩn và nấm mốc có thể phát triển và dễ làm sản sinh độc tố aflatoxin. Đây là một chất gây ung thư cực mạnh có thể làm hại tới sức khỏe của bạn.
Hay với nồi cơm điện, thường thì sau 3 - 5 năm sử dụng (hoặc sớm hơn), lớp mạ bên trong của nồi sẽ bị bong ra do sử dụng lâu ngày. Điều này có thể gây ảnh hưởng tới chất lượng cơm, dễ khiến cơm bám lớp nhôm quanh thành nồi. Tương tự, các loại chảo chống dính cũng vậy.
Vì vậy, những đồ dùng nhà bếp đã sử dụng lâu ngày thì bạn nên chú ý thay mới khi phát hiện hư hại hoặc thay định kỳ để đảm bảo sức khỏe cho bản thân và cả gia đình.
5. Không vứt bỏ thực phẩm đã nấm mốc, mọc mầm
Không phải ai cũng biết rằng khi rau củ quả bị mốc hoặc mọc mầm, cắt bỏ phần đó không thể loại bỏ chất độc. Bởi vì chúng đã lan ra toàn bộ thực phẩm, ở các phần còn tươi nguyên và thậm chí không biến mất ngay cả khi nấu chín. Đặc biệt, các thực phẩm quen thuộc trong nhà bếp như: lạc, khoai lang, đậu tương, gạo, bột mì… sau khi bị mốc có thể sinh ra độc tố aflatoxin trong khi chúng lại rất dễ bị nấm mốc.
Aflatoxin được Tổ chức Y tế Thế giới xếp vào nhóm chất gây ung thư loại 1, đồng thời đây cũng là chất có độc tính cao với độc tính gấp 68 lần asen, có khả năng hủy hoại mô gan cực lớn và dễ gây tổn thương DNA của tế bào gan.
Cắt bỏ phần nấm mốc, mọc mầm không thể loại bỏ hết chất độc trong thực phẩm bị nấm mốc (Ảnh minh họa)
Hay như khoai tây, khoai lang, lạc... mọc mầm thì chứa chất safrole có độc tính rất mạnh. Có thể gây hại trực tiếp đến hệ tiêu hóa, gây viêm loét niêm mạc đường tiêu hóa và tăng sản, gây tổn thương dạ dày. Nếu không điều trị kịp thời sẽ tiến triển thành viêm loét dạ dày rồi đến ung thư. Nhưng lại có rất nhiều người vẫn tiếp tục ăn vì cho rằng vứt bỏ rất lãng phí, cần tiết kiệm để rồi phải trả giá bằng sức khỏe.
Nguồn và ảnh: Sohu, Cancer321, UDN
