Kết quả nghiên cứu trên hàng nghìn người vừa được trình bày tại Hội nghị Hiệp hội Ung thư Y khoa châu Âu (ESMO) 2025 hôm 17/10 cho thấy, xét nghiệm phát hiện sớm đa ung thư (MCED) cho kết quả tích cực. Khi được áp dụng cùng các phương pháp tầm soát tiêu chuẩn, Galleri giúp tăng tỷ lệ phát hiện ung thư lên hơn 7 lần.
Trong các ca được phát hiện, hơn một nửa ở giai đoạn sớm (I hoặc II), thời điểm điều trị hiệu quả nhất. Khoảng 75% trường hợp là các dạng ung thư nguy hiểm nhưng chưa có chương trình tầm soát phổ biến như ung thư tuyến tụy, gan, buồng trứng và dạ dày.
Tiến sĩ Nima Nabavizadeh, đồng chủ trì nghiên cứu, cho biết: "Galleri có thể thay đổi căn bản cách tiếp cận của chúng ta, giúp phát hiện nhiều loại ung thư sớm hơn, khi cơ hội điều trị thành công hoặc thậm chí chữa khỏi là lớn nhất".
Xét nghiệm này do công ty dược phẩm Grail (Mỹ) sản xuất. Thay vì tìm kiếm một loại ung thư duy nhất, Galleri phân tích các mảnh DNA tự do (cell-free DNA) do khối u giải phóng vào máu. Dựa vào các mẫu methyl hóa đặc trưng, xét nghiệm có thể xác định sự tồn tại của ung thư với độ đặc hiệu 99,6%, đồng nghĩa tỷ lệ dương tính giả chỉ 0,4%.
Giá trị dự đoán dương tính (PPV) đạt khoảng 62%, nghĩa là gần hai phần ba số người nhận kết quả dương tính thực sự mắc bệnh. Xét nghiệm cũng xác định chính xác nguồn gốc khối u trong 92% trường hợp, giúp bác sĩ khoanh vùng chẩn đoán và hạn chế các thủ thuật không cần thiết.
Ảnh minh họa: Preventative Diagnostic Center
Các chuyên gia y tế cho biết việc phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu còn giúp giảm gánh nặng kinh tế. Chi phí điều trị ung thư giai đoạn cuối cao gấp nhiều lần so với can thiệp sớm. Do đó, chuyển trọng tâm sang tầm soát sớm không chỉ cải thiện tiên lượng cho bệnh nhân mà còn giảm chi phí cho toàn hệ thống y tế.
Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS) của Anh đang thử nghiệm Galleri trên 140.000 người, dự kiến công bố kết quả vào năm sau. Nếu được phê duyệt, NHS có thể triển khai xét nghiệm này cho một triệu người, tiến tới chương trình tầm soát đa ung thư quốc gia đầu tiên trên thế giới.
Dù các kết quả ban đầu đầy hứa hẹn, giới chuyên môn nhấn mạnh thước đo thành công cuối cùng là liệu xét nghiệm có thực sự làm giảm tỷ lệ tử vong hay không. Giáo sư Clare Turnbull, Viện Nghiên cứu Ung thư Anh, nhận định các dữ liệu về tỷ lệ tử vong từ những nghiên cứu ngẫu nhiên sẽ là yếu tố then chốt để khẳng định lợi ích thực sự của Galleri.
Bình Minh (Theo Forbes)
