Mình, một phụ nữ ngoài 30 tuổi, cho đến bây giờ luôn nhớ như in những ngày đầu sau sinh. Mẹ chồng mình luôn dặn dò: "Sinh xong là phải ở cữ cho đàng hoàng, không là sau này khổ thân". Mình lúc đó nửa tin nửa ngờ, cứ nghĩ hiện đại rồi, cần gì kiêng cữ kỹ quá. Nhưng rồi trải qua thực tế phũ phàng, mình mới bắt đầu thấm dần, thấm dần...
5 ngày sau sinh, mình đã "chơi" với nước lạnh
Chồng đi làm, mẹ thì đã già yếu, mình lại muốn chủ động trong công việc, không muốn suốt ngày nằm ôm con trong phòng nên dù mẹ đã dặn kiêng cữ mình cũng bỏ qua những lời cảnh báo mà nên tự tay làm mọi việc. Sinh con được đúng 5 ngày, mình đã lon ton chạy đi rửa bát, rửa bình sữa, giặt quần áo cho con bằng nước lạnh giữa trưa hè 39 độ C.
Tưởng vậy là giỏi giang, mạnh mẽ. Nhưng chỉ 2 tháng sau, tay chân bắt đầu tê rần rần, mỗi khi có luồng gió nhẹ lướt qua là như kim châm vào da. Có hôm mỏi đến tận xương. Giờ thì gân xanh gân tím nổi rõ, tay chân lạnh ngắt, nhìn đúng nghĩa bà lão 60 tuổi.
Có những lúc mình… nói lắp
Chuyện này thật ra mình rất ngại kể. Nhưng sau sinh, có thời điểm mình hay lặp từ, đang nói lại… quên mình đang định nói gì.
Lúc mệt, đầu óc cứ như bị "đơ", như có màn sương bao phủ. Người ta nghĩ mình đùa cho vui. Nhưng thực lòng, mình hoang mang lắm. Trước giờ mình là người nói năng lưu loát, giờ lại thành ra như vậy…
Mình thích uống nước đá sau sinh và phải trả giá
Sinh con giữa mùa hè oi ả, mình không cưỡng nổi cơn thèm nước mát. Dù mẹ cứ nhắc "đừng uống lạnh kẻo hại thân", mình vẫn thi thoảng lén tu vài ngụm nước đá.
Đi chợ thì mặc áo phông, váy ngắn, quần short, nghĩ đơn giản là "nóng quá, không mặc sao chịu nổi".
Để rồi giờ đây, răng ê buốt mỗi khi uống nước, ngồi trong nhà cũng thấy ớn lạnh sống lưng, có hôm da gà nổi lên từng đợt dù trời đang nắng chang chang…
Điện thoại - bạn thân của mẹ bỉm, kẻ thù của đôi mắt
Lần đầu làm mẹ, chuyện gì mình cũng muốn tìm hiểu. Từ cách cho con bú, chữa hăm, đến ru ngủ, tất tật đều qua… Google.
Đêm canh con là cầm điện thoại. Ban ngày rảnh là lướt mạng. Vô thức.
Giờ thì mắt khô, nhòe, chảy nước liên tục. Đọc sách hay tin nhắn cũng thấy mỏi nhức, cay xè. Cứ như mắt mình… đang yếu dần đi từng ngày.
Mình đã ân hận vì coi nhẹ chuyện ở cữ - cho đến khi nghe bác sĩ nói một câu
Quá lo lắng, mình đi khám. Và thật may, bác sĩ không chỉ điều trị mà còn giúp mình hiểu tường tận về kiêng cữ sau sinh - điều mình từng cho là "cổ hủ".
Theo bác sĩ Đông y Nguyễn Hữu Trường (TP.HCM), sau sinh, cơ thể người mẹ rất yếu. Nếu gặp lạnh, làm việc nặng, bị kích thích thần kinh quá mức sẽ dễ dẫn tới:
- Đau nhức xương khớp, tay chân lạnh buốt.
- Mất ngủ, mệt mỏi kéo dài.
- Tê bì chân tay, thậm chí ảnh hưởng trí nhớ, khả năng nói chuyện.
Vì thế, việc giữ ấm, tránh nước lạnh, hạn chế dùng thiết bị điện tử là hoàn toàn có cơ sở, không phải thiếu căn cứ như mình từng nghĩ.
Còn ThS.DS Trương Minh Đạt (Chuyên gia Hô hấp và Sữa, Hà Nội) thì nói với mình, sau sinh, cơ thể mẹ cần ít nhất 6 tuần để phục hồi các cơ quan như tử cung, dây chằng, cơ sàn chậu và nội tiết. Nếu:
- Ra ngoài sớm
- Mặc đồ quá mỏng
- Ăn uống thiếu chất
- Uống nước đá
- Dùng điện thoại quá nhiều
…thì hậu quả là mệt mỏi kéo dài, rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến cả sữa, răng, mắt, thần kinh.
Chị em đua nhau đặt "deadline giảm cân" khi vào hè: Người vì áp lực chiếc váy size S, kẻ gồng mình tập luyện bởi mỡ thừa sau sinh
Nhưng bác sĩ cũng cảnh báo: Kiêng quá mức cũng hại không kém
Không ít mẹ bị tổn hại sức khỏe vì kiêng theo truyền miệng, cực đoan quá mức. Ví dụ:
- Không tắm gội cả tháng dẫn đến viêm da, viêm phụ khoa.
- Chỉ ăn thịt kho nghệ, cơm trắng dễ bị thiếu chất, mất sữa.
- Không bật quạt điều hòa dù trời nóng dễ sốc nhiệt, kiệt sức.
Vậy, kiêng cữ sau sinh sao cho đúng?
Các chuyên gia đã dặn mình:
- Ăn đủ chất: Đạm, rau, trái cây, bổng sung thêm sắt, canxi, DHA. Đây thực sự là CHÂN ÁI mình đã nhận được để cải thiện sức khỏe. Vì ở cữ, mình tưởng xong rồi việc cần uống sắt, canxi, DHA như hồi bầu bí. Cơ thể thiếu chất khiến mình yếu ớt như vậy cũng dễ hiểu.
- Uống nước ấm, tuyệt đối tránh nước đá.
- Tắm gội nhanh bằng nước ấm, lau khô và giữ ấm cơ thể.
- Chú ý giữ ấm vùng bụng, lưng, bàn chân.
- Nghỉ ngơi đủ, tránh thức khuya, giảm stress.
- Hạn chế điện thoại, để mắt nghỉ sau mỗi 20 phút.
- Tránh ra ngoài 2–3 tuần đầu. Nếu cần thì che chắn kỹ càng.
Từ một người từng chủ quan, mình chỉ muốn nói điều này với bạn…
Nếu bạn đang chuẩn bị sinh hoặc đang ở cữ, xin hãy lắng nghe cơ thể, nghe lời người đi trước, đặc biệt là nghe lời bác sĩ để ở cữ đúng cách.
Chăm con giỏi là chuyện cả một hành trình. Nhưng để làm được điều đó, mẹ phải là người khỏe trước tiên.
Không kiêng cữ sau sinh không phải là "tân tiến", mà là… sự bất cẩn với chính mình.
Mẹ khỏe, con mới khỏe ngoan. Đừng để đến khi cơ thể lên tiếng mới giật mình hối tiếc…
(Ảnh minh họa: Internet)
