Hơn ba tháng trước, chị Thanh Trang, 35 tuổi, nhập viện Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hạnh Phúc, TP HCM trong tình trạng nứt tử cung trên nền vết mổ cũ. Khối thai khi đó đã thoát vị qua vết nứt tử cung, tiên lượng cực kỳ xấu. Với chỉ định y học thông thường, giải pháp an toàn nhất là chấm dứt thai kỳ để cứu mẹ.
"Nguy cơ vỡ tử cung và xuất huyết ồ ạt có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Thai nhi mới 20 tuần, nếu đưa ra ngoài sẽ khó có cơ hội sống", ThS.BS Nguyễn Thị Tuyết Anh, Trưởng khoa Sản - Phụ khoa, nhớ lại. Thay vì dừng thai kỳ, bệnh viện đã kích hoạt quy trình báo động khẩn "Code Green", huy động hội chẩn liên chuyên khoa. Hội đồng chuyên môn gồm các chuyên gia về sản phụ khoa, hồi sức sơ sinh (NICU), các chuyên khoa liên quan đã họp khẩn và đưa ra quyết định: can thiệp ngoại khoa để bảo tồn thai nhi. "Đây là một quyết định dựa trên cơ sở khoa học, sự tính toán kỹ lưỡng và niềm tin vào khả năng của cả ê-kíp. Dù biết là một ca khó nhưng chúng tôi vẫn muốn cố gắng hết sức", bác sĩ Tuyết Anh chia sẻ.

Em bé được sinh mổ an toàn ở tuần thứ 34 tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hạnh Phúc. Ảnh: HM
Ca phẫu thuật được vạch ra với chiến lược ba bước. Đầu tiên, ê-kíp tiến hành đưa khối thai đã thoát vị trở về đúng vị trí bên trong buồng tử cung. Thao tác này đòi hỏi sự khéo léo và tinh tế cao độ để bảo vệ màng ối và thai nhi. Tiếp theo, các bác sĩ tiến hành khâu vết nứt bằng kỹ thuật khâu đa lớp phức tạp để phục hồi thành tử cung và gia cố thành tử cung để chịu được áp lực khi thai lớn dần.
Thách thức lớn nhất là làm sao để vết khâu không rách lại trong suốt thai kỳ. Lần đầu tiên tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hạnh Phúc, các bác sĩ đã quyết định dùng lưới sinh học 3D (mesh thoát vị bẹn polyethylene không tan) đặt vào tử cung của người mang thai - một kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp tuyệt đối nhịp nhàng và tính toán chính xác đến từng milimet.

Tấm lưới 3D sinh học dùng để gia cố cường lực cho thành tử cung. Ảnh: HM
BSCKII Trần Đức Tuấn - Phó khoa Sản giải thích, lưới 3D sinh học được chọn vì đặc tính tương thích sinh học cao, có thể cấy ngay lập tức mà không lo biến chứng. "Lưới 3D sinh học đóng vai trò kép, vừa hỗ trợ chịu lực tức thời vừa đóng vai trò như một khung nền, kích thích các tế bào mô liên kết của cơ thể phát triển, từ đó tạo ra một lớp gia cố tự thân, bền vững theo thời gian", BSCKII Trần Đức Tuấn nói. Ứng dụng kỹ thuật gia cường bằng lưới 3D, ca phẫu thuật bảo tồn thai kỳ này đã thành công. Khối thai được đưa trở lại tử cung, vết nứt được khâu vá và gia cố.
Sau phẫu thuật, chị Trang được chăm sóc và theo dõi đặc biệt. Các chỉ số về sức khỏe của mẹ, sự phát triển của thai và sức chịu tải của vết vá trên tử cung được các bác sĩ khoa Sản, Dinh dưỡng và đội ngũ điều dưỡng kiểm soát nghiêm ngặt.
Ban đầu, các bác sĩ chỉ đặt mục tiêu giữ thai thêm 6-8 tuần. Nhờ sự chăm sóc liên chuyên khoa và nghị lực của người mẹ, thai kỳ được kéo dài đến tuần 34 - "cột mốc vàng" để bé có cơ hội sống khỏe mạnh, giảm thiểu các rủi ro của sinh non.
Nhận thấy đây là thời điểm tối ưu để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé, hội đồng chuyên môn đã thống nhất mổ bắt con chủ động. Đây tiếp tục là một thử thách ngoại khoa, bởi ê-kíp phải thao tác trên nền tử cung từng nứt vỡ và được gia cố bằng lưới 3D, đòi hỏi kỹ thuật tinh tế.

Êkíp bác sĩ thực hiện phẫu thuật và chăm sóc sau sinh cho mẹ và bé tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hạnh Phúc (từ phải sang trái): BSCKII. Trần Đức Tuấn - Phó khoa Sản - Phụ khoa; ThS.BS. Nguyễn Thị Tuyết Anh - Trưởng khoa Sản - Phụ khoa; ThS.BS. Hồ Thị Hoàng Anh - Bác sĩ Sản - Phụ khoa và ThS.BSCKI. Nguyễn Thị Thiên An - Trưởng khoa NICU. Ảnh: HM
Ca mổ diễn ra với sự phối hợp của ê-kíp Sản khoa, Gây mê hồi sức và Hồi sức sơ sinh (NICU) túc trực ngay tại phòng mổ. Khi em bé cất tiếng khóc đầu tiên, cả phòng phẫu thuật vỡ òa. Ngay lập tức, quy trình bàn giao cho NICU được kích hoạt, bé được ủ ấm, kiểm tra hô hấp, phản xạ và nhanh chóng chuyển vào khu chăm sóc đặc biệt.
Sau một tuần, em bé tự bú, tự thở, phục hồi tốt và không có dấu hiệu tổn thương thần kinh. Từ một sinh linh mong manh trên ranh giới sinh tử, bé đã sẵn sàng trở về nhà trong vòng tay gia đình.
Đại diện Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hạnh phúc chia sẻ, thành công của ca phẫu thuật này không chỉ cứu sống mẹ con sản phụ trong tình huống tưởng chừng vô vọng, mà còn đánh dấu bước tiến mới của sản khoa Việt Nam. Theo các chuyên gia, kỹ thuật vá tử cung bằng lưới sinh học 3D khi đang mang thai rất hiếm gặp, việc thực hiện thành công mở ra cơ hội cứu sống nhiều thai nhi trong các trường hợp biến chứng tương tự.
• Tên sản phụ đã thay đổi
Kim Anh