Những ngày thời tiết chuyển lạnh, nhiều quán ăn vỉa hè và hàng quán nhỏ lẻ lại đông khách với món tiết hầm ngải cứu ăn kèm trứng vịt lộn. Không ít người cho rằng đây là món "ăn vào là thấy ấm người", giúp bồi bổ sức khỏe. Tuy nhiên, theo chuyên gia dinh dưỡng, món ăn này không phù hợp với tất cả mọi người và cần được sử dụng một cách thận trọng.
Trao đổi với chúng tôi, TS. Lê Thị Hương Giang, Trưởng khoa Tiết chế dinh dưỡng, Bệnh viện 19/8 (Bộ Công an) cho biết, tiết luộc, ngải cứu và trứng vịt lộn vốn là những nguyên liệu quen thuộc trong bữa ăn của người Việt. Sự kết hợp này thường mang lại cảm giác chắc bụng, giúp cơ thể thấy ấm hơn trong thời tiết lạnh. Tuy vậy, chuyên gia lưu ý, cảm giác "bổ" tức thời không có nghĩa đây là món ăn nên sử dụng thường xuyên hay xem như thực phẩm bồi dưỡng lâu dài.
Tiết hầm ngải cứu ăn cùng trứng vịt lộn là món ăn được nhiều người ưa chuộng khi tiết trời trở lạnh.
Giá trị dinh dưỡng đáng kể nhưng đi kèm không ít lưu ý
Theo phân tích của TS. Lê Thị Hương Giang, trứng vịt lộn là thực phẩm giàu năng lượng, cung cấp lượng lớn chất đạm, chất béo, vitamin A, các vitamin nhóm B cùng khoáng chất như sắt. Ngải cứu chứa tinh dầu tự nhiên, từ lâu đã được sử dụng trong dân gian với mục đích hỗ trợ lưu thông khí huyết và tạo cảm giác ấm cho cơ thể. Trong khi đó, tiết luộc cũng bổ sung một phần protein, song không nên xem đây là nguồn sắt lý tưởng như nhiều người vẫn nghĩ.
Chính sự kết hợp này khiến người ăn thường có cảm giác khỏe khoắn và ấm người ngay sau bữa ăn. Tuy nhiên, TS. Giang cho rằng đây là món ăn có hàm lượng đạm và cholesterol cao, thuộc nhóm thực phẩm khó tiêu. Nếu sử dụng thường xuyên hoặc ăn quá nhiều trong một lần, hệ tiêu hóa dễ bị quá tải.
Thượng tá - Tiến sĩ Lê Thị Hương Giang - Trưởng khoa Trưởng khoa Tiết chế dinh dưỡng, Bệnh viện 19/8 (Bộ Công an).
Có thể gặp những vấn đề sức khoẻ nếu sử dụng không hợp lý
Nguy cơ đáng lưu ý nhất nằm ở tiết luộc. Trong trường hợp tiết không được nấu chín kỹ hoặc không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, người ăn có thể đối mặt với nguy cơ nhiễm vi khuẩn hoặc ký sinh trùng gây bệnh. Bên cạnh đó, trứng vịt lộn chứa nhiều purin và cholesterol, nếu ăn với tần suất cao có thể làm tăng mỡ máu, tăng acid uric, dẫn tới tình trạng đầy bụng, khó tiêu.
Đối với ngải cứu, dù thường được xem là tương đối an toàn, nhưng khi dùng với lượng lớn hoặc kéo dài có thể gây rối loạn tiêu hóa. Đặc biệt ở phụ nữ mang thai, việc sử dụng ngải cứu không kiểm soát có thể kích thích co bóp tử cung, tiềm ẩn những rủi ro không mong muốn.
"Ngay cả với người hoàn toàn khỏe mạnh, món ăn này cũng không nên được xem là thực phẩm bồi bổ để dùng liên tục. Đây chỉ nên là món ăn theo mùa, sử dụng thỉnh thoảng", TS. Giang nhấn mạnh.
Những ai nên tránh và hạn chế ăn món ăn này?
Từ góc độ chuyên môn, TS. Giang khuyến cáo một số nhóm đối tượng nên tránh hoặc hạn chế tối đa việc ăn tiết hầm ngải cứu kèm trứng vịt lộn.
Những người đang gặp vấn đề về mỡ máu, tim mạch hoặc tăng huyết áp cần thận trọng do hàm lượng cholesterol cao có thể khiến tình trạng bệnh trầm trọng hơn. Người mắc gout hoặc có nồng độ acid uric cao cũng không phù hợp, bởi thực phẩm giàu purin dễ làm bùng phát các cơn đau cấp.
Với người mắc bệnh gan hoặc thận, món ăn nhiều đạm và chất béo này có thể làm tăng gánh nặng chuyển hóa cho các cơ quan vốn đã suy yếu. Phụ nữ mang thai được khuyến cáo tránh sử dụng do nguy cơ co bóp tử cung từ ngải cứu và rủi ro nhiễm khuẩn nếu tiết không đảm bảo an toàn.
Ngoài ra, người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch kém dễ gặp biến chứng khi ăn thực phẩm khó tiêu hoặc không đảm bảo vệ sinh. Trẻ nhỏ cũng không nên dùng, bởi hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện, khó xử lý lượng đạm và cholesterol cao.
Ăn như thế nào là phù hợp?
Với người khỏe mạnh, TS. Giang cho rằng chỉ nên thưởng thức món này ở mức độ vừa phải, khoảng 1–2 lần mỗi tháng, mỗi lần không quá một quả trứng vịt lộn kèm lượng tiết phù hợp. Tiết bắt buộc phải được nấu chín hoàn toàn, tuyệt đối tránh ăn tiết tái. Đồng thời, không nên ăn vào buổi tối muộn để hạn chế tình trạng đầy bụng, khó tiêu và ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Theo chuyên gia, ăn uống cần hướng tới mục tiêu nuôi dưỡng và bảo vệ sức khỏe lâu dài, thay vì chạy theo cảm giác "bổ" tức thời mà bỏ qua những nguy cơ tiềm ẩn.
Chuyên gia chỉ rõ những thực phẩm nên ăn vào bữa sáng để tốt nhất cho sức khoẻGĐXH - Bữa sáng được xem là bữa ăn quan trọng nhất trong ngày, nhưng không phải ai cũng ăn đúng cách và đúng thời điểm. Vậy bữa sáng nên ăn gì để cung cấp đủ năng lượng, hỗ trợ chuyển hóa và bảo vệ sức khỏe? Ăn sáng lúc nào là tốt nhất cho cơ thể? Video trong bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên tắc ăn sáng khoa học theo khuyến cáo của chuyên gia.
