"Là một bác sĩ chuyên khoa ung bướu, mỗi ngày trong phòng bệnh, tôi chứng kiến quá nhiều bệnh nhân đến "quá muộn". Nhiều người trước khi qua đời thường hỏi tôi một câu: "Bác sĩ, rốt cuộc tôi đã làm sai ở đâu?". Thành thật mà nói, nhiều loại ung thư không phải do "xui xẻo", mà là do thói quen sinh hoạt âm thầm tích lũy rủi ro, đặc biệt là cách ăn uống" - Đó là những chia sẻ của BS Jiao, Tiến sĩ chuyên ngành Ung thư, Đại học Chiết Giang (Trung Quốc) với truyền thông.
BS Jiao, Tiến sĩ chuyên ngành Ung thư, Đại học Chiết Giang (Trung Quốc) với truyền thông.
Cùng với đó, BS Jiao chia sẻ về một số loại thực phẩm mà các bác sĩ thường né tránh nhất. Không phải mê tín hay phóng đại mà bởi vì hàng ngày họ gặp quá nhiều bệnh nhân trên bàn mổ và giường bệnh. Vì vậy, bên cạnh việc tự bản thân ăn uống lành mạnh, họ cũng khuyên mọi người, đặc biệt là những bệnh nhân cần hết sức chú ý chuyện ăn uống, tốt nhất nên tránh càng nhiều càng tốt 5 thực phẩm sau đây.
1. Rau, canh và cơm để qua đêm
Nhiều người tiếc rẻ không muốn đổ thức ăn thừa qua đêm, nhưng điều đáng sợ nhất không phải là thức ăn bị hỏng vị, mà là nitrit. Nitrit tự nó không gây ung thư, nhưng trong môi trường axit dạ dày, nó kết hợp với các sản phẩm chuyển hóa protein, tạo thành nitrosamine – một chất gây ung thư mạnh được quốc tế công nhận, liên quan mật thiết đến ung thư dạ dày, thực quản và đường mật.
Những thực phẩm dễ sinh sôi vi khuẩn và làm tăng mạnh lượng nitrit, nhất là vào mùa hè, bao gồm:
Rau xanh để qua đêm (như rau bina, rau diếp, cần tây).
Nữ diễn viên hài 33 tuổi giảm 10kg và những biểu hiện bất thường: Chuyện gì đã xảy ra?
Canh để qua đêm (đặc biệt là canh có thịt hoặc hải sản).
Cơm để quá 12 giờ.
Khuyến nghị của bác sĩ:
- Không ăn rau xanh để qua đêm.
- Canh và cơm nên ăn hết trong ngày.
- Nếu phải để lại, hãy bảo quản lạnh và hâm nóng kỹ trước khi dùng.
2. Thịt chế biến: Xúc xích, thịt xông khói, giăm bông
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) từ năm 2015 đã xếp thịt chế biến vào nhóm chất gây ung thư loại 1. Lý do rất rõ ràng: Quá trình ướp muối tạo ra nitrit. Quá trình hun khói sinh ra benzo(a)pyrene, một chất gây ung thư. Chiên rán ở nhiệt độ cao tạo ra heterocyclic amine.
Khuyến nghị của bác sĩ:
- Hạn chế ăn thịt chế biến, tốt nhất là không ăn.
- Xúc xích, giăm bông, thịt nướng chỉ nên là món ăn "thỉnh thoảng", không phải món chính.
3. Đồ uống nhiều đường: Trà sữa, cola
Đường không chỉ khiến bạn tăng cân, mà còn là "nhiên liệu" cho tế bào ung thư. Tế bào ung thư ưa thích nguồn năng lượng từ glucose. Chế độ ăn nhiều đường làm tăng insulin liên tục, gây viêm mãn tính và rối loạn chuyển hóa, gián tiếp làm tăng nguy cơ ung thư gan, tụy và vú.
"Tôi từng gặp một bệnh nhân trẻ, 32 tuổi, mắc ung thư gan. Anh ấy không có tiền sử viêm gan B hay uống rượu, nhưng thói quen duy nhất là không uống nước mà chỉ uống trà sữa. Điều này khiến tôi cũng phải bất ngờ" , BS Jiao cho biết
Khuyến nghị của bác sĩ:
- Thỉnh thoảng uống trà sữa, nhưng tránh thêm siro, trân châu, lớp kem.
- Ưu tiên nước lọc hoặc trà không đường cho đồ uống hàng ngày.
4. Các loại hạt và ngũ cốc bị mốc
Nhiều người nghĩ "cạo bỏ phần mốc là ăn được", đây là quan niệm cực kỳ nguy hiểm. Các loại hạt (đậu phộng, ngô) hoặc gạo, mì bị mốc có thể chứa aflatoxin – một trong những chất độc và gây ung thư mạnh nhất được biết đến, liên quan chặt chẽ đến ung thư gan. Ở miền Nam Trung Quốc, nhiều ca ung thư gan liên quan đến việc tiếp xúc lâu dài với độc tố này.
Khuyến nghị của bác sĩ:
- Bảo quản hạt và ngũ cốc ở nơi khô ráo, thoáng mát.
- Nếu phát hiện mốc, vứt bỏ ngay lập tức.
- Không mua các loại hạt trôi nổi, không rõ nguồn gốc.
5. Thực phẩm cháy khét hoặc chiên rán quá mức
Dù là thịt nướng, gà rán, khoai tây chiên hay da cá chiên giòn, mùi thơm cháy khét thực chất là tập hợp của các chất gây ung thư. Ở nhiệt độ cao (>200°C), protein và chất béo trong thịt tạo ra heterocyclic amine và hydrocarbon thơm đa vòng, liên quan đến ung thư dạ dày, đại tràng và tụy.
Khuyến nghị của bác sĩ:
- Tránh ăn phần cháy khét.
- Hạn chế nhiệt độ dầu khi nấu.
- Ưu tiên luộc, hấp hoặc hầm thay vì chiên rán.
"Là bác sĩ, điều chúng tôi sợ nhất không phải là ca bệnh phức tạp, mà là những bi kịch có thể tránh được. Chúng tôi không ăn những thực phẩm này không phải vì mê tín, mà vì đã chứng kiến quá nhiều người chỉ vì ăn quá nhiều chúng mà đi đến cuối cuộc đời. Sức khỏe không bao giờ dựa vào may mắn, mà là kết quả của những lựa chọn đúng đắn mỗi ngày. Ít may rủi, nhiều cẩn trọng – đó mới là cách phòng ung thư tốt nhất" , BS Jiao chia sẻ.
