Collagen là gì
Collagen là một protein cấu trúc chính trong các mô cơ thể. Nó được tìm thấy trong da, tóc, móng, gân, sụn và xương. Collagen hoạt động cùng các chất khác, chẳng hạn như axit hyaluronic và elastin, để duy trì độ đàn hồi, thể tích và độ ẩm của da. Nó cũng giúp tạo nên các protein như keratin hình thành nên da, tóc và móng.
Cơ thể chúng ta tự nhiên sản xuất collagen bằng cách sử dụng các axit amin từ thực phẩm giàu protein hoặc collagen như nước dùng xương, thịt và cá. Tuy nhiên, lão hóa theo thời gian, tổn thương do ánh nắng mặt trời, hút thuốc và uống rượu đều làm giảm sản xuất collagen.
Sự hao hụt collagen theo thời gian là một trong những yếu tố khiến da kém săn chắc, hình thành nếp nhăn, vết chân chim.
Trong những năm gần đây, collagen được biết đến là loại protein giúp da mặt săn chắc, trẻ lâu hơn. Thực phẩm bổ sung collagen có nhiều dạng từ bột đến viên uống, nước uống hứa hẹn làm chậm các dấu hiệu lão hóa, thường chứa collagen từ nhiều nguồn khác nhau, như cá, gia súc, lợn hoặc gà. Thông thường, chúng chứa peptide, chuỗi axit amin ngắn giúp tạo nên các protein thiết yếu trong cơ thể, bao gồm collagen và keratin.
Uống collagen có giúp trẻ hóa da?
Theo Guardian, Tiến sĩ Afshin Mosahebi, giáo sư phẫu thuật thẩm mỹ tại Đại học College London, cho biết, không có bằng chứng trực tiếp nào cho thấy tiêu thụ riêng lẻ collagen có hiệu quả hơn so với việc ăn đủ protein. Ông thừa nhận khi già đi, sự thay đổi về mức độ collagen khiến da mặt bắt đầu trông nhăn nheo và kém săn chắc, nhưng việc cho rằng chỉ cần bổ sung collagen có thể đảo ngược lão hóa, xóa mờ nếp nhăn là quan niệm sai lầm.
"Khi bạn ăn thứ gì đó, nó không đi thẳng vào da. Tất nhiên, một phần của nó cuối cùng sẽ được hấp thụ và sử dụng để phục hồi da, nhưng nó sẽ không đi thẳng từ miệng đến mặt và xóa mờ nếp nhăn", Tiến sĩ người Anh cho biết.
Ông nói thêm rằng việc sử dụng sản phẩm chăm sóc da chứa collagen cũng sẽ không tạo ra sự khác biệt lâu dài đối với quá trình lão hóa vì "nó không thẩm thấu vào da". Thay vào đó, ông cho rằng quá trình lão hóa phụ thuộc vào gen di truyền và lối sống. Lời khuyên của ông để làm chậm quá trình này bao gồm đảm bảo chế độ ăn uống cân bằng, giàu protein, tránh xa ánh nắng mặt trời, tránh hút thuốc, giữ đủ nước và giữ ẩm cho da bằng các sản phẩm như axit hyaluronic.
Chuyên gia nhận định không có bằng chứng nào cho thấy uống collagen hiệu quả hơn so với việc tiêu thụ protein thông qua chế độ ăn hàng ngày.
Theo bài viết của Tiến sĩ Payal Patel, làm việc tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts, thành viên Trung tâm Nghiên cứu Sinh học Da đăng tải trên Health Havard vào năm 2023, chưa có đủ bằng chứng cho thấy việc uống collagen dạng viên hoặc collagen dạng nước sẽ mang lại sự khác biệt cho da, tóc hoặc móng.
"Nếu mục tiêu là cải thiện kết cấu và độ đàn hồi của da, đồng thời giảm thiểu nếp nhăn, tốt hơn hết bạn nên tập trung vào việc chống nắng và sử dụng retinoid bôi ngoài da. Nghiên cứu sâu rộng đã chứng minh rằng những biện pháp này có hiệu quả", bác sĩ Patel viết.
Theo chuyên gia dinh dưỡng Lindsey Wohlford - với hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực dinh dưỡng, làm việc tại Trung tâm Ung thư MD Anderson, Mỹ - dù thực phẩm bổ sung collagen có thể không gây hại cho bạn, nhưng chúng cũng có thể không giúp ích gì cho bạn.
"Collagen là thành phần cấu tạo nên protein trong cơ thể. Collagen sẽ giúp ích cho cơ thể bạn tương tự như việc ăn protein. Vì vậy, bạn không cần phải dùng thực phẩm bổ sung collagen để có được những lợi ích đó, bạn có thể ăn các nguồn protein khác", chuyên gia cho biết.
Bà giải thích thêm rằng cơ thể tạo ra collagen và các protein khác bằng cách kết hợp nhiều loại axit amin. Tuy nhiên, để cơ thể làm được điều này, bạn phải có một chế độ ăn uống lành mạnh , bao gồm tất cả các axit amin. Bổ sung collagen có thể cung cấp thêm một số axit amin, nhưng không phải tất cả. Điều quan trọng là cần có một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng, cung cấp đa dạng các loại axit amin để đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Lindsey Wohlfor cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của lối sống trong việc tăng sinh collagen bao gồm bảo vệ da khỏi tia UV, hạn chế đường, ngủ nghỉ điều độ cũng như tránh xa thuốc lá.
Cách chọn sản phẩm bổ sung collagen
Việc có cần sử dụng thực phẩm bổ sung collagen hay không dựa vào điều kiện và lựa chọn cá nhân. Chuyên gia Payal Patel nói trong trường hợp cân nhắc dùng thực phẩm bổ sung hoặc đồ uống collagen, bạn cần xem danh sách thành phần và thành phần protein. Tránh các loại thực phẩm bổ sung có quá nhiều chất phụ gia hoặc chất độn. Các sản phẩm chứa hàm lượng cao prolylhydroxyproline và hydroxyprolylglycine sẽ hiệu quả hơn trong việc giảm nếp nhăn và cải thiện độ ẩm cho da.
Lối sống lành mạnh cùng chế độ ăn uống cân bằng, giàu protein kết hợp với việc bảo vệ da khỏi tia UV được chuyên gia khuyến cáo nhằm tăng sinh và bảo vệ kết cấu collagen da.
Chuyên gia dinh dưỡng Nichola Ludlam Raine, tác giả của cuốn How Not to Eat Ultra-Processed, khuyến khích phụ nữ trên 30 tuổi muốn hỗ trợ sức khỏe làn da, khớp hoặc mật độ xương, phụ nữ sau mãn kinh, những người có chế độ ăn ít protein động vật, hoặc những người đang hồi phục sau chấn thương hoặc phẫu thuật sử dụng sản phẩm bổ sung collagen.
"Hãy tìm loại thực phẩm bổ sung collagen chứa ít nhất 2,5 - 10 g collagen peptide, còn gọi là collagen thủy phân. Những thứ này dễ hấp thụ vào cơ thể hơn. Một loại thực phẩm bổ sung tốt sẽ minh bạch về nguồn collagen (từ biển, bò hoặc gà) và không chứa chất độn không cần thiết, màu nhân tạo và lượng đường quá mức", chuyên gia cho biết.
Duk Sun
