Cùng với 20 nước sử dụng đồng tiền chung euro, kinh tế Liên minh châu Âu (EU, gồm 27 quốc gia thành viên) chỉ tăng trưởng 0,1% vào quý IV/2024. Trong khi, GDP quý III/2024 của eurozone và EU đều tăng 0,4%.
Nền kinh tế châu Âu đình trệ khi động lực tăng trưởng trước đây của khu vực là Đức suy giảm 0,2% vào quý cuối năm ngoái. Đầu tàu kinh tế khu vực đang đối mặt với nhiều khó khăn, gồm mất nguồn năng lượng giá rẻ từ Nga, bộ máy hành chính cồng kềnh và tình trạng bế tắc chính trị ở Berlin.
Pháp và Italy, hai nền kinh tế lớn khác trong khu vực, cũng không khả quan, lần lượt giảm 0,1% và đi ngang (0%). GDP tăng mạnh nhất quý trước là Bồ Đào Nha, ở mức 1,5%. Các nền kinh tế khác còn lại của eurozone đều tăng trưởng dưới 1%.
Cờ EU trước trụ sở Ủy ban châu Âu ở Brussels, Bỉ, năm 2022. Ảnh: AFP
Cả năm 2024, Eurostat ước tính GDP eurozone tăng 0,7% trong khi EU đạt mức 0,8%. Triển vọng cho 2025 không mấy khả quan.
Các nền kinh tế hàng đầu châu Âu như Đức và Pháp đều đang bất ổn do những biến động chính trị khiến doanh nghiệp và người tiêu dùng bất an về tương lai, liên quan đến chi tiêu chính phủ, quy định và thuế. Sau nhiều tháng mắc kẹt trong tranh cãi về cách điều hành kinh tế, liên minh cầm quyền của Thủ tướng Olaf Scholz sụp đổ hồi tháng 11/2024. Tình hình chính trị rối ren có thể được giải quyết sau cuộc tổng tuyển cử vào ngày 23/2 tới.
Tuy nhiên, chính phủ Đức hôm 29/1 vẫn cắt giảm dự báo tăng trưởng năm nay xuống còn 0,3%, từ 1,1%. Trong khi, Pháp có thể mất nhiều thời gian để ổn định chính trị, do quốc hội nước này bị chia rẽ sâu sắc. Các phe phái bất đồng về cách giải quyết thâm hụt ngân sách và cuộc bầu cử sớm nhất phải đến tháng 7 mới diễn ra.
Triển vọng kinh doanh tại châu Âu cũng bị ảnh hưởng khi ông Trump trở lại Nhà Trắng. Lập trường tăng thuế nhập khẩu của Tổng thống Mỹ có thể gây tổn hại cho nền kinh tế định hướng xuất khẩu của EU.
Ngoài ra, tiêu thụ xe điện chậm lại và Đức hủy bỏ trợ cấp cho người mua phương tiện này cũng ảnh hưởng đến nhu cầu. Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) dự kiến giảm lãi suất tuần này để thúc đẩy tăng trưởng. ECB phải cân nhắc giữa yếu tố lãi suất thấp giúp dễ tiếp cận vốn hơn, nhưng cũng làm trầm trọng thêm lạm phát. Lạm phát đã tăng những tháng gần đây, đạt 2,4% vào tháng 12/2024, do giá năng lượng tăng.
Các chỉ số đo lường tâm lý tiêu dùng, như Chỉ số niềm tin kinh tế do Ủy ban châu Âu công bố, cho thấy người dân đang lo ngại về giá cả. Theo Oxford Economics, kỳ vọng lạm phát leo thang có thể tăng trở ngại cho triển vọng tiêu dùng tư nhân, nhất là khi các hộ gia đình châu Âu vốn đã thận trọng hơn trong chi tiêu.
Phiên An (theo AP)
