Kiến nghị được đại biểu Phạm Văn Hòa (Hội Luật gia Đồng Tháp) nêu tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội, sáng 29/10.
Theo ông Hòa, thời gian qua, kinh tế vĩ mô ổn định, kiểm soát lạm phát, nhưng sự ổn định này được đánh giá "chưa thực sự vững chắc". Trong đó, thị trường vàng có khả năng ảnh hưởng khi vẫn bất ổn, chênh lệch giữa giá trong nước và thế giới cao.
Từ 10/10, theo Nghị định 232, doanh nghiệp, ngân hàng đủ điều kiện được kinh doanh vàng để điều tiết thị trường, nhưng theo ông Hòa, giá mặt hàng này chưa có dấu hiệu giảm. "Giá vàng nhẫn cao hơn vàng miếng là nghịch lý. Cần tạo điều kiện để doanh nghiệp nhập khẩu vàng sớm nhất, giúp thị trường ổn định", ông nói.
Chẳng hạn, phiên giao dịch sáng 29/10, giá vàng miếng tại SJC giao dịch ở mức 144,9 - 146,9 triệu đồng, tăng 1,8 triệu một lượng so với hôm qua. Chênh lệch giá trong nước và thế giới trên 21 triệu đồng mỗi lượng. Nhẫn trơn được một số doanh nghiệp niêm yết tại 145,9 - 148,9 triệu đồng, cao hơn vàng miếng.
Đại biểu Phạm Văn Hòa phát biểu tại phiên thảo luận của Quốc hội, sáng 29/10. Ảnh: Media Quốc hội
Ông Hòa cho rằng giá vàng tăng cao cũng ảnh hưởng rất lớn đến tín dụng khi người dân có xu hướng đầu tư kim loại quý để giữ giá đồng tiền, thay vì gửi ngân hàng với lãi suất thấp.
Bởi vậy, ông đề nghị Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước cần có giải pháp hữu hiệu hơn để ổn định giá vàng, trong đó tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp đủ điều kiện nhập khẩu vàng thời gian sớm nhất.
Theo quy định hiện hành, đơn vị được kinh doanh vàng miếng sẽ được cấp hạn mức xuất, nhập khẩu hàng năm. Ngân hàng Nhà nước sẽ điều chỉnh tổng hạn mức hàng năm, tùy vào mục tiêu chính sách tiền tệ và cung - cầu vàng trong từng thời kỳ, quy mô dự trữ ngoại hối Nhà nước và hoạt động xuất, nhập khẩu.
Trên cơ sở này, nhà điều hành sẽ cấp quota cho từng doanh nghiệp và ngân hàng theo quy mô vốn, tình hình xuất - nhập khẩu vàng miếng, nhập khẩu và sử dụng vàng nguyên liệu.
Cùng quan điểm, bà Lê Thị Thanh Lam, Phó đoàn đại biểu Quốc hội TP Cần Thơ cho rằng diễn biến phức tạp thị trường vàng, chênh lệch cao giữa giá trong nước và quốc tế sẽ tiềm ẩn nguy cơ gây rủi ro cho ổn định tài chính, tiền tệ.
Bà đề xuất nghiên cứu thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia, tạo nền móng cho thị trường minh bạch, chuyên nghiệp.
Bà Lê Thị Thanh Lam, Phó trưởng đoàn đại biểu TP Cần Thơ phát biểu tại phiên thảo luận của Quốc hội sáng 29/10. Ảnh: Media Quốc hội
Theo kế hoạch của Chính phủ, thị trường giao dịch vàng sẽ được hình thành vào năm 2026. Hiện khung pháp lý để hình thành sàn giao dịch vàng được Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu, trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết thí điểm thị trường này trong tháng 10.
Theo đó, sàn giao dịch vàng thí điểm giao dịch theo 3 giai đoạn. Giai đoạn đầu, mô hình này tập trung vào các sản phẩm vàng vật chất và chỉ hoạt động trong phạm vi nội địa, chưa kết nối với các mô hình trên quốc tế. Ở giai đoạn tiếp theo, nhà quản lý sẽ cho giao vàng nguyên liệu, rồi có thêm vàng miếng, cuối cùng mới là sản phẩm phái sinh.
Anh Tú
