Đề xuất gây tranh cãi này được ông Nguyễn Đình Thi, hiệu trưởng, đưa ra tại buổi làm việc với Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục của Quốc hội, hôm 6/3.
Ông Thi cho hay, ông đề xuất các nghệ sĩ nhân dân đã có bằng thạc sĩ tại trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội được tính điểm tương đương như tiến sĩ trong việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh và điều kiện mở ngành đào tạo.
Theo ông Thi, hiện số giảng viên cơ hữu ở các trường thuộc lĩnh vực văn hóa nghệ thuật rất ít, do cắt giảm biên chế. Các trường nghệ thuật phải mở rộng mời giảng viên thỉnh giảng ở bên ngoài. Tuy nhiên, điều kiện cứng để mở ngành là phải có giảng viên trình độ tiến sĩ. Với quy trình hiện nay, nghệ sĩ nhân dân không thể tham gia vào việc giảng dạy thạc sĩ, tiến sĩ cũng như chấm luận văn, luận án.
Ngoài ra, theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, người hướng dẫn tiến sĩ phải là tác giả chính của bài báo khoa học đăng trên những tạp chí được Hội đồng giáo sư nhà nước tính điểm là 0,75 trở lên. Ông Thi cho rằng, với ngành nghệ thuật chỉ nên yêu cầu ở mức 0,5 điểm.
Trước tranh cãi, ông Thi khẳng định không có ý định hạ thấp học vị tiến sĩ và không đánh đồng học vị tiến sĩ với danh hiệu nghệ sĩ nhân dân.
Ảnh minh họa: Wrike
Tối 7/3, TS Phạm Như Nghệ, Phó vụ trưởng Vụ giáo dục đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo, cho biết Luật Giáo dục đã quy định rất rõ trình độ của giảng viên ở các cấp độ khác nhau. Giảng viên đại học phải có trình độ từ thạc sĩ trở lên. Để đào tạo thạc sĩ, giảng viên phải có trình độ tiến sĩ trở lên và để giảng dạy tiến sĩ thì phải có trình độ ít nhất là tiến sĩ hoặc học hàm giáo sư, phó giáo sư.
Để có được học vị tiến sĩ, người học phải vượt qua kỳ tuyển sinh và phải hoàn thành chương trình đào tạo tiến sĩ một cách chặt chẽ, nghiêm túc. Trong khi đó, nghệ sĩ nhân dân là một danh hiệu được nhà nước phong tặng, thông thường dành cho diễn viên, ca sĩ, nhạc sĩ có nhiều đóng góp cho sự phát triển văn hóa, nghệ thuật.
Theo ông Nghệ, tiêu chí để cấp bằng tiến sĩ và phong tặng nghệ sĩ nhân dân hoàn toàn khác nhau. Nhiều người có thể là tiến sĩ, giáo sư nhưng chưa chắc được phong tặng nghệ sĩ nhân dân, và ngược lại nghệ sĩ nhân dân nếu không hoàn thành chương trình đào tạo tiến sĩ thì không bao giờ có được bằng tiến sĩ.
"Đây là hai phạm trù, hai thước đo khác nhau, để quy tương đương là rất vô lý. Đặc biệt, trong giảng dạy, không thể nào thay tiến sĩ bằng nghệ sĩ nhân dân được", ông Nghệ nói.
Việt Nam hiện có 232 trường đại học. Tính đến cuối năm 2021, tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ là hơn 31%, tăng 6% so với ba năm trước.
Bình Minh - Nhật Lệ
