Loạt ảnh Paul McCartney chụp The Beatles vào đầu những năm 1960 đã hé lộ những khoảnh khắc gần gũi, thân mật của Tứ quái khi ban nhạc bắt đầu nổi tiếng.
Những tư liệu quý giá này sẽ được trưng bày tại triển lãm Rearview Mirror: Liverpool-London-Paris diễn ra tại London từ ngày 28/8 đến 4/10/2025.
Những khoảnh khắc lịch sử
Triển lãm tại phòng trưng bày nghệ thuật Gagosian London lần này bao gồm 18 bức ảnh do Paul McCartney chụp từ tháng 12/1963 đến tháng 2/1964. Đây là giai đoạn danh tiếng của The Beatles bắt đầu lan rộng ra ngoài quê nhà Liverpool, sau khi họ phát hành những album đầu tiên và khi lần đầu sang Mỹ.
Joshua Chuang, giám đốc bộ phận Nhiếp ảnh tại Gagosian, cho biết những bức ảnh này đã ghi lại hình ảnh The Beatles ngay trước khi họ đạt được danh tiếng vang dội chỉ vài tháng sau đó.
George Harrison, Ringo Starr và John Lennon ở hậu trường đêm The Beatles Christmas Show, London tháng 12/1963
"Thời điểm Paul McCartney chụp ảnh sung mãn nhất cũng chính là thời điểm ban nhạc thật sự có quỹ thời gian thư thả. Khi đó, họ chưa bị choáng ngợp bởi việc được quá nhiều người săn đón" - Chuang nói - "Đó thực sự là những tháng quý giá để họ nhận ra mình là ai, mình là cái gì đối với người khác, cũng như muốn tham gia vào quá trình xây dựng hình ảnh đó".
Mùa Thu năm 1963, McCartney bắt đầu cầm máy ảnh, một thời gian trước khi ông và ban nhạc trở thành 1 trong những đối tượng được chụp ảnh nhiều nhất hành tinh. Ông mua một chiếc Pentax 35mm đơn giản, chủ yếu sử dụng phim đen trắng Kodak và Ilford, và chụp một ít ảnh màu vào đầu năm 1964.
The Beatles đã phát hành 2 album đầu tiên vào năm 1963 - Please Please Me và With The Beatles - đưa họ trở thành tâm điểm chú ý, được tiếp sức bởi âm thanh khác biệt và đậm chất miền Bắc nước Anh của riêng họ.
Tự chụp mình trong phòng tại nhà ở London vào năm 1963
Tiếp nối thành công đó vào năm 1964, ban nhạc tiếp tục phát hành các đĩa đơn bao gồm A Hard Day's Night và 2 album nữa, giúp họ chinh phục nước Mỹ và trở thành hiện tượng toàn cầu.
Nhìn từ góc nhìn của McCartney, với tư cách vừa là nhân vật chính vừa là người quan sát, những bức ảnh của ông - sự kết hợp giữa các khung hình đơn lẻ và chuỗi các bức ảnh liên tiếp - là một đóng góp độc đáo vào các hồ sơ hình ảnh của những năm 1960, vốn là thập kỷ có nhiều biến đổi về văn hóa và xã hội.
Được chụp một cách chân thực, các bức ảnh hé lộ nhiều khoảnh khắc gắn liền với những sự kiện quan trọng trong hành trình của The Beatles: Chuyến lưu diễn tại Anh vào mùa Thu năm 1963, nơi lần đầu tiên họ là nghệ sĩ chính; sự xuất hiện của họ trên chương trình Juke Box Jury của BBC, thu hút kỷ lục 23 triệu lượt xem; chương trình The Beatles Christmas Show, giúp mở rộng đáng kể sức hút của họ; 3 tuần lưu diễn tại Nhà hát Olympia ở Paris, một thử nghiệm đặt chân ra ngoài nước Anh; và rồi là nước Mỹ.
Tại sân bay London (cùng Brian Epstein, Mal Evans và Neil Aspinall), chuẩn bị bay tới New York vào ngày 7/2/1964
Tình đồng đội và sự điềm tĩnh của nhóm được ghi lại trong những cảnh hậu trường đầy tình cảm tại Lewisham Odeon, London Palladium và Finsbury Park Astoria. Những tấm contact sheet (phiếu liên hệ) được phóng to đã kể lại những chi tiết mà chỉ có thể được biết tới bởi thành viên của nhóm, bao gồm cả những khoảnh khắc đầy cảm xúc trước chuyến bay xuyên Đại Tây Dương của ban nhạc để đến New York.
"Tôi nghĩ họ biết rằng lịch sử của mình đang diễn ra" - Chuang nói - "Họ muốn ghi lại khoảnh khắc ấy và tự mình thực hiện. Họ chọn máy ảnh cũng vì lý do tương tự như bất kỳ ai: Để có góc nhìn riêng".
"Thời thơ ngây" của Tứ quái
"Khi cuộc sống diễn ra quá nhanh và thay đổi quá nhiều, ta thường không có cơ hội dừng lại và tự nhìn mình trong gương. Và tôi nghĩ đó chính xác là những gì McCartney làm khi đó: Nhìn mình thật gần" - CHUYÊN GIA JOSHUA CHUANG.
Ngoài ra, triển lãm còn có những bức ảnh tự chụp mang tính chất suy ngẫm hơn. Một trong số đó là ảnh Paul McCartney tự chụp mình trên căn gác mái nhà của bạn gái ông lúc bấy giờ, nữ diễn viên Jane Asher, nơi ông đã mơ thấy giai điệu cho ca khúc Yesterday.
"Khi cuộc sống diễn ra quá nhanh và thay đổi quá nhiều, ta thường không có cơ hội dừng lại và tự nhìn mình trong gương. Và tôi thực sự nghĩ đó chính xác là những gì ông ấy đã làm khi đó: Nhìn mình thật gần và muốn lưu giữ khoảnh khắc ấy, dù không biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo" - theo Chuang.
Vào thời điểm đó, The Beatles đang có một số bản hit ở Anh, nhưng thị trường nước ngoài vẫn chưa chắc chắn. Buổi diễn ở Paris rất quan trọng, nhưng nước Mỹ còn quan trọng hơn. McCartney ngần ngại đến đó mà không có hit nào ở đó (điều đó đã thay đổi khi một đêm tại khách sạn George V ở Paris, họ nhận được tin ca khúc I Wanna Hold Your Hand đang đứng đầu BXH ở Mỹ).
Những bức ảnh của McCartney ở Paris cho thấy phản ứng không mấy nồng nhiệt ở thủ đô nước Pháp. Ông ghi lại hình ảnh đám đông khá khiêm tốn bên ngoài Olympia và cảnh John Lennon có thể thoải mái dạo bước trên đại lộ Champs-Élysées mà không bị ai quấy rầy.
John Lennon tại Paris đầu năm 1964
Giờ đây, họ là những biểu tượng vĩ đại; thế nên, thật thú vị khi nhìn lại thời đó, khi họ chỉ là những chàng trai trẻ (trung bình 22 tuổi) và hy vọng rằng thứ âm nhạc của mình sẽ thành công.
Đáp xuống sân bay quốc tế John F. Kennedy (mới được thay tên, sau vụ ám sát vị tổng thống này chỉ vài tháng trước đó), họ đã thấy sự hỗn loạn chưa từng thấy ở châu Âu. Những đoàn xe xếp hàng dài trên đường phố và xa lộ chỉ để nhìn thấy xe họ lướt qua. "Vậy ra đây là nước Mỹ sao" - Ringo Starr lúc đó đã nghĩ - "Trông họ có vẻ điên rồ thật".
Không hề hay biết về chấn động lịch sử mà họ đang gây ra, họ đã xuất hiện trên chương trình The Ed Sullivan Show. Ngay trước khi màn sân khấu được kéo lên, một nhân viên hậu đài đã hỏi McCartney: "Anh lo lắng à?". "Không, không hẳn vậy" - McCartney trả lời. Nhân viên hậu đài đáp: "Anh nên lo lắng chứ. Có 73 triệu người đang xem đấy". Đó là chương trình phát sóng có lượng người xem cao nhất thời bấy giờ.
Được làm lại từ những tấm phim âm bản và các tấm contact sheet gốc được cho là đã thất lạc hơn nửa thế kỷ, mỗi tác phẩm đều được McCartney ký tên nổi bật, phát hành dưới dạng ấn bản nhỏ và được đóng khung theo thiết kế riêng của ông.
"Nhìn vào sức mạnh, nhìn vào tình yêu và sự kỳ diệu của những gì chúng ta đã trải qua, được ghi lại trong những bức ảnh này, đó chính là điều tuyệt vời nhất của cuộc sống" - Chuang nói
Triển lãm Rearview Mirror: Liverpool -London - Paris ở London diễn ra sau buổi ra mắt bộ ảnh của McCartney tại phòng trưng bày Gagosian ở Beverly Hills hồi đầu năm nay. Một số hình ảnh đã được trưng bày vào năm 2023 tại triển lãm Paul McCartney Photographs 1963-64: Eyes Of The Storm - triển lãm trưng bày những bức ảnh mà McCartney tìm lại được trong thời kỳ đại dịch.
Trở lại với di sản của The Beatles
Hình ảnh người hâm mộ cuồng nhiệt, cảnh sát, phóng viên và nhiếp ảnh gia cố gắng tiếp cận các ngôi sao được Paul McCartney thích thú ghi lại, phản ánh phong cách phổ biến của điện ảnh châu Âu thời bấy giờ. "Phần lớn bí mật đằng sau The Beatles nằm ở chỗ: Chúng tôi không suy nghĩ quá nhiều. Chúng tôi thực sự ngẫu hứng" - McCartney chia sẻ với Chuang về phong cách chụp ảnh của mình.
Thật buồn khi The Beatles cũng tan rã bất ngờ như khi xuất hiện, chỉ 6 năm sau những bức ảnh trong triển lãm."Ông ấy nhớ rất nhiều điều, đặc biệt là về giai đoạn cuối của The Beatles. Đó là một câu chuyện buồn vui lẫn lộn, với cách họ chia tay, những cuộc đấu đá nội bộ về tiền bạc và đủ thứ chuyện khác. Rồi mỗi người đi theo một con đường riêng, và John Lennon bị ám sát" - Chuang nói về McCartney.
Ông nói thêm: "Khi Paul McCartney hoạt động solo, ông đã không chơi ca khúc nào của The Beatles trong nhiều thập kỷ. Ông cần khẳng định mình ngoài danh tính một thành viên The Beatles. Dự án lần này và bộ phim tài liệu Get Back đã đưa ông trở lại toàn vẹn với di sản của ông cùng ban nhạc".
