Phát ngán với Big Tech

Người trẻ có xu hướng quay lưng với các công ty công nghệ lớn. Ảnh minh họa: AP.

Những gã khổng lồ công nghệ lớn bao gồm Meta, Google, Amazon, Microsoft, Salesforce và Oracle, cùng với nhiều công ty nhỏ hơn như Twitter và Snap, đã dành cả năm qua để chống lại tốc độ tăng trưởng chậm và lãi suất tăng bằng cách sa thải hàng trăm nghìn nhân viên.

Nhiều trong số những nạn nhân của bão sa thải đó dành vài tháng qua để tìm kiếm vị trí mới nhưng chỉ để tiếp tục bị từ chối, Business Insider đưa tin.

Từ chỗ được ca ngợi là một trong những lĩnh vực ổn định nhất, cung cấp nhiều đặc quyền và trả thù lao cao, hiện nhiều người dùng từ “thất thường” để mô tả ngành công nghệ, cho rằng ngành nghề này mang đến tương lai không chắc chắn cho những người lao động trẻ. Sự ra đời của các công cụ AI, như ChatGPT, thậm chí làm giảm nhu cầu tuyển dụng kỹ sư và nhà phát triển sơ cấp.

“Đây là khoảng thời gian tồi tệ nhất của kỹ sư trẻ kể từ năm 2000, khi bong bóng Dot Com vỡ tan”, Aline Lerner, người sáng lập và Giám đốc điều hành của nền tảng Interviewing.io, nơi giúp mọi người chuẩn bị cho công việc thông qua các cuộc phỏng vấn giả trực tiếp với các kỹ sư hàng đầu từ những công ty công nghệ lớn, cho biết.

Vị thế của ngành công nghệ trên thị trường lao động đang lung lay. Ảnh minh họa: New York Times.

Sinh viên top đầu cũng khủng hoảng

Nói với Business Insider, một kỹ sư công nghệ cấp trung bị một công ty truyền thông sa thải vào năm ngoái cho biết anh đã trải qua nhiều vòng phỏng vấn tại hai công ty thuộc Big Tech. Nhưng cuối cùng, phía công ty phải từ chối tuyển dụng anh do làn sóng sa thải chưa kết thúc.

Tới đầu năm nay, người này chấp nhận lời đề nghị tuyển dụng tại một công ty ở ngoài ngành công nghệ, với mức lương thấp hơn gần 50% so với thu nhập cũ.

“Tôi mất rất nhiều niềm tin vào ngành công nghệ trong năm qua. Tôi không chắc tại sao hồi đầu mình lại gia nhập ngành này”, kỹ sư chia sẻ.

Sinh viên và tân cử nhân tốt nghiệp chuyên ngành về công nghệ, như khoa học máy tính và kỹ thuật, đang thường xuyên nghe câu chuyện tương tự. Bạn bè đồng trang lứa và những cố vấn cũng cảnh cáo họ né tránh cạm bẫy khi dấn thân vào Big Tech.

Tại MIT, số lượng sinh viên đăng ký theo học chuyên ngành khoa học máy tính và kỹ thuật tăng 5% từ năm 2020, từ 735 lên 774 sinh viên, theo dữ liệu tuyển sinh mà trường công bố.

Tuy nhiên, số lượng sinh viên MIT tốt nghiệp với tấm bằng đó ngày càng ít đi. Cụ thể, số sinh viên tốt nghiệp ngành khoa học máy tính đã giảm 12% vào năm 2022 xuống còn 260 sinh viên, so với 297 sinh viên nhập học năm 2020.

Số sinh viên tốt nghiệp ngành liên quan đến công nghệ có dấu hiệu giảm. Ảnh minh họa: George Pak/Pexels.

Tại Princeton, mặc dù khoa học máy tính vẫn là chuyên ngành phổ biến nhất, số lượng sinh viên theo học năm 2023 đã giảm xuống 9% từ mức 12%, lần đầu tiên kể từ năm 2019.

Ngoài ra, số lượng sinh viên và kỹ sư sơ cấp sử dụng Interviewing.io trong quý I năm 2023 đã giảm xuống còn 1/10 so với một năm trước. Dựa trên các cuộc trò chuyện với sinh viên và người lao động trẻ, Lerner cho biết ngay cả sinh viên xuất thân từ những trường hàng đầu như Stanford và MIT, hay các kỹ sư cấp dưới từ các công ty công nghệ hàng đầu đều "đang cảm thấy khủng hoảng".

"Khi ngành bị siết chặt và việc tuyển dụng chậm lại, các vị trí cấp dưới là những người đầu tiên bị cắt giảm, và không ai có nhu cầu bổ sung họ vào lúc này. Hiện thực này đặc biệt khốc liệt hơn khi các công cụ AI hiện có thể làm một số công việc vốn dành cho thực tập sinh hoặc kỹ sư sơ cấp", bà nói.

Big Tech mất sức hút

Với những sinh viên và kỹ sư trẻ vẫn còn quan tâm đến công việc công nghệ, họ muốn đầu tư thời gian và sức lực ở nơi khác không phải Big Tech.

Mối quan tâm đến những vị trí công việc bên ngoài các công ty công nghệ nổi tiếng đã tăng vọt, theo kết quả khảo sát gần 2.000 sinh viên năm 2023 từ Handshake, website giúp chuẩn bị và kết nối sinh viên với nhiều công ty công nghệ lớn.

Số đơn xin việc nộp cho các tổ chức chính phủ tăng 104%, trong khi đơn nộp vào những tổ chức phi lợi nhuận tăng 44%. Raytheon là doanh nghiệp được tìm kiếm nhiều nhất, với mức độ quan tâm đến tập đoàn quốc phòng và hàng không vũ trụ đa quốc gia của Mỹ tăng 209%.

Số lượng nhân viên trẻ đầu quân cho Big Tech có dấu hiệu suy giảm. Ảnh minh họa: Bloomberg.

Trái lại, Handshake nhận thấy số sinh viên nộp đơn xin việc vào công ty công nghệ có tên tuổi lớn giảm 10%, và công ty đang phát triển nhanh giảm 15%.

“Trên hết, sinh viên muốn có công việc ổn định với mức lương cao. Và họ sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu khác để có được điều này”, nghiên cứu chỉ ra.

Đối với, sinh viên trong các lĩnh vực kỹ thuật máy tính, họ ngày càng quan tâm đến việc áp dụng những gì đã học sao cho đem lại tác động tích cực đến xã hội, chứ không chỉ đơn giản là nhận công việc thù lao hậu hĩnh trong Big Tech.

Stephen Pultz, người đứng đầu bộ phận quản lý tuyển sinh tại Đại học San Diego (Mỹ), cho biết các chuyên ngành STEM của trường vẫn giữ nguyên sức hút, nhưng sinh viên đang bắt đầu "đặt câu hỏi về sự tồn tại".

“Tôi nhận thấy ngày càng nhiều sinh viên mong muốn và nghĩ ra cách áp dụng bằng cấp của họ vào những vấn đề lớn hơn, như năng lượng và sự bền vững. Họ muốn ứng dụng chuyên ngành đã học để làm việc tốt. Họ vẫn muốn kiếm tiền và không phải nợ nần, nhưng trách nhiệm xã hội thực sự đang gây tiếng vang với những người trẻ này”, ông nói.