"A Charlie Brown Christmas" của Vince Guaraldi Trio: Những giai điệu cũ trở lại dịp cuối năm

Dù có không ít nhạc mới về ngày lễ cuối năm, nhưng rõ ràng là khán giả thích tìm về những giai điệu cũ hơn. Không ngạc nhiên khi trong top 10 Billboard 200 tuần qua, những album như thế chiếm đa số.

Một trong những album Giáng sinh kinh điển không thể không nhắc tới là A Charlie Brown Christmas (Lễ Giáng sinh của Charlie Brown) của Vince Guaraldi Trio.

Thành tựu khổng lồ

Theo Luminate, tại Mỹ trong tuần kết thúc ngày 18/12, A Charlie Brown Christmas của Vince Guaraldi Trio đã thu về 50.000 đơn vị album tương đương, tăng nhẹ 3% so với tuần trước. Album hiện đứng ở No.8 trên Billboard 200.

Album được phát hành vào năm 1965 nhưng không lọt vào BXH Billboard nào cho tới năm 1987. Năm đó, nó ra mắt trên BXH Album Nhạc lễ hàng đầu.

Bìa album “A Charlie Brown Christmas”

Trên Billboard 200, album lần đầu lọt top 10 vào năm 2021. Nó trở thành album nhạc phim nhạc jazz đầu tiên lọt vào top 10 ở BXH các dòng nói chung. Nhà sử học âm nhạc Derrick Bang coi đây là thành tựu "khổng lồ", nhất là khi Guaraldi chia sẻ những vị trí hàng đầu với Taylor Swift, Paul McCartney và Eminem.

Từ đó trở đi, album luôn quay lại BXH ở vị trí cao vào dịp lễ cuối năm. Năm nay, ngoài Billboard 200, A Charlie Brown Christmas còn xuất hiện trên rất nhiều BXH khác của Billboard như Album cho trẻ em, Album độc lập, Album Jazz, Album Nhạc lễ hàng đầu, Nhạc phim…

Đây là album phòng thu thứ 8 của dương cầm thủ nhạc jazz người Mỹ Vince Guaraldi (dù sau đó được ghi nhận cho bộ ba Vince Guaraldi Trio).

Album được bình chọn vào Đại sảnh danh vọng Grammy và được thêm vào Sổ đăng ký ghi âm quốc gia của Thư viện Quốc hội Mỹ. Tạp chí Rolling Stone xếp album đứng thứ 4 trong danh sách Những album Giáng sinh hay nhất mọi thời đại.

Vào tháng 11/2014, nó là album Giáng sinh/Ngày lễ bán chạy thứ 10 tại Mỹ, từ khi Nielsen SoundScan bắt đầu đo lường doanh số âm nhạc vào năm 1991. Năm 2022, nó được chứng nhận 5 lần bạch kim khi bán được 5 triệu bản.

Vince Guaraldi Trio gồm (từ trái qua) Vince Guaraldi, Fred Marshall và Jerry Granelli

Mối quan hệ với truyện tranh "Peanuts"

Album được phát hành vào tháng 12/1965 bởi Fantasy Records, trùng với thời điểm ra mắt chương trình truyền hình đặc biệt A Charlie Brown Christmas - về các nhân vật truyện tranh Peanuts. Dù vậy, album đã manh nha từ trước đó ít năm, trong 1 dự án khác.

Vào đầu những năm 1960, truyện tranh Peanuts của tác giả Charles M. Schulz là hiện tượng trên toàn cầu. Nhà sản xuất truyền hình Lee Mendelson, một người hâm mộ nhạc jazz, đã nghe giai điệu Cast Your Fate to the Wind do Guaraldi sáng tác, đã liên hệ với ông để sản xuất nhạc cho một bộ phim tài liệu về Peanuts, mang tên A Boy Named Charlie Brown.

Guaraldi đã sáng tác bản nhạc Linus and Lucy để làm nhạc chủ đề. Mặc dù bộ truyện tranh nổi tiếng và được đánh giá cao, các đài truyền hình không quan tâm đến bộ phim này và nó đã không được phát sóng.

Bước ngoặt đến vào tháng 4/1965, khi tạp chí Time đã đưa Peanuts lên trang bìa, nhấn mạnh tác động văn hóa lớn lao của nó. Cùng năm đó, công ty Coca-Cola đã đặt hàng chương trình đặc biệt mang chủ đề Giáng sinh về Peanuts. Đó là A Charlie Brown Christmas.

Guaraldi, vừa mới thu âm album At Grace Cathedral với dàn hợp xướng lớn của nhà thờ St. Paul ở San Rafael (California), đã được mời trở lại để sáng tác nhạc.

Guaraldi đã sáng tác hầu hết các bản nhạc, nhưng ông cũng đưa vào các bài thánh ca truyền thống như O Tannenbaum. Lần này, ông thu âm với dàn hợp xướng thiếu nhi đến từ nhà thờ Episcopal St. Paul ở San Rafael. Các buổi thu âm kéo dài đến tận đêm khuya, nên các em nhỏ được thưởng kem sau đó.

Tay bass Fred Marshall và tay trống Jerry Granelli được ghi nhận là đã trình diễn trong album. Cùng với Guaraldi, họ chính là Vince Guaraldi Trio.

Dương cầm thủ người Mỹ Vince Guaraldi

Điều gì làm nên giai điệu chuẩn Giáng sinh?

Vincent Anthony Guaraldi sinh năm 1928 tại San Francisco, Mỹ, trong gia đình có truyền thống âm nhạc: Các cậu của ông, Joe và Maurice "Muzzy" Marcellino, đều là trưởng ban nhạc jazz nổi tiếng ở quê.

Guaraldi yêu nhạc từ nhỏ và bắt đầu học dương cầm từ năm 7 tuổi. Trước A Charlie Brown Christmas, vào những năm 1950, Guaraldi cũng được biết đến với tư cách thành viên trong các nhóm nhạc jazz Latin của nghệ sĩ Cal Tjader. Sự nghiệp solo của ông cũng có nhiều điểm sáng.

Tác phẩm Cast Your Fate to the Wind năm 1962 của Guaraldi đã trở thành hit trên đài phát thanh và giành được giải Grammy năm 1963 cho Bản nhạc jazz gốc hay nhất. Dù vậy, tác phẩm để đời của Guaraldi vẫn là nhạc phim A Charlie Brown Christmas.

Các nhà phê bình ca ngợi A Charlie Brown Christmas là giai điệu thư giãn đầy vui nhộn và rộn ràng cho mùa lễ hội. Guaraldi đã phối khí trang nhã, hấp dẫn, phản ánh đúng tinh thần tác phẩm của Schulz. Mỗi ca khúc đều có những phép màu nhỏ, tinh tế. Ngay cả trong những nốt trầm cũng ẩn giấu nụ cười.

Hơn thế, album nhạc phim nhạc jazz này còn giúp giới thiệu jazz tới với thế hệ mới một cách duyên dáng, quyến rũ và sáng tạo. Album có nhiều người nghe hơn cả tác phẩm của những nghệ sĩ jazz có ảnh hưởng bậc nhất như Miles Davis và John Coltrane.

Ngoài ra, album còn ảnh hưởng đến nhiều nghệ sĩ trẻ tham vọng khi đó, bao gồm David Benoit và George Winston.

Charlie Puth có diễn giải thú vị về nhạc Giáng sinh

Một lý giải từ chuyên gia

Mặc dù A Charlie Brown Christmas là album được đánh giá cao, nhưng chính xác tại sao, về mặt âm luật, nó trở thành album Giáng sinh kinh điển - với những giai điệu đặc trưng như Linus and Lucy và Christmas Time Is Here - vẫn là điều phải nghiên cứu.

Mới đây, trên podcast On the Record của Billboard, siêu sao nhạc pop Charlie Puth đã thử giải thích bí mật đằng sau những giai điệu Giáng sinh hay nhất như A Charlie Brown Christmas. Tại đây, anh đã phân tích những đặc điểm âm nhạc làm nên 1 hit mùa lễ hội.

Trong vài năm qua, Puth đã trở thành người thầy dạy nhạc không chính thức của ngành công nghiệp âm nhạc. Thường tự xưng là "giáo sư Puth", anh đăng nhiều video lên mạng xã hội để giải thích các xu hướng và đặc điểm khác nhau của âm nhạc đại chúng hiện nay.

Nhân dịp cuối năm, Puth đã tham gia podcast để thảo luận về lý thuyết âm nhạc đằng sau các ca khúc Giáng sinh nổi tiếng, bao gồm ca khúc đang đứng đầu BXH Billboard Hot 100 All I Want for Christmas Is You của Mariah Carey.

Vậy thì, làm thế nào để 1 giai điệu mang đến không khí Giáng sinh?

"Âm nhạc Giáng sinh sử dụng nhiều sắc thái bán cung" - Puth vừa nói vừa minh họa trên đàn về các chuỗi hợp âm như vậy trong nhiều ca khúc Giáng sinh.

Puth cũng lưu ý rằng "Nhạc Giáng sinh là "thể loại" âm nhạc duy nhất mà mọi người thích tìm đến những bản nhạc thực sự cũ". Anh giải thích rằng nhạc những năm 1960 - đặc biệt là phong cách pop, rock thời đầu và doo-wop - thường được đưa vào trong các ca khúc Giáng sinh đương thời.

Để minh họa, Puth đã chơi bài Underneath the Tree của Kelly Clarkson. Theo anh, "ca khúc đó ra mắt năm 2011, nhưng nếu ta bỏ đi phần sản xuất hiện đại, nó nghe giống như Rockin' Around the Christmas Tree - thậm chí đã tham khảo từ chính đó".

Theo Puth, giai điệu đình đám All I Want For Christmas Is You của Carey cũng là 1 hit Giáng sinh hiện đại có những điểm nhấn của thập niên 1960.

Ngoài việc phân tích âm nhạc mùa lễ hội, Puth còn chia sẻ một số ca khúc Giáng sinh yêu thích của riêng anh, bao gồm Mistletoe của Justin Bieber, mà anh nhớ đã nghe khi còn học đại học, và nhạc phim How the Grinch Stole Christmas (2000).

"Một thể loại phụ của nhạc Giáng sinh bị đánh giá thấp nghiêm trọng là dòng nhạc R&B" - Puth nói thêm, chỉ ra rằng các ca khúc Giáng sinh của Luther Vandross và Boyz II Men cũng là nguồn cảm hứng cho một số ca khúc mùa lễ hội yêu thích của anh.