Trên vùng đồng quê yên ả tại Cumby, bang Texas, 12 ngôi nhà tí hon san sát nhau giữa cỏ xanh, tạo nên một cộng đồng đặc biệt, nơi chỉ có phụ nữ độc thân sinh sống, chung sống với nhau dưới quy tắc "không rắc rối, không đàn ông". Cộng đồng này mang tên The Bird's Nest (Tổ Chim), do bà Robyn Yerian sáng lập, với mục tiêu xây dựng không gian an toàn, ấm áp và độc lập cho phụ nữ.
Ngôi nhà tí hon bắt nguồn từ nỗi lo tuổi già
Robyn Yerian, ở tuổi 70, từng là kỹ thuật viên chẩn đoán hình ảnh (radiology technologist). Khi chuẩn bị bước vào giai đoạn về hưu, bà nhận ra rằng tiết kiệm cá nhân có thể không đủ để duy trì cuộc sống an toàn và thoải mái. Vì vậy, bà rút tiền từ tài khoản hưu trí (401(k)), chi 35.000 USD mua 5 mẫu đất ở Cumby, và đầu tư thêm khoảng 150.000 USD để phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng: lắp đặt hệ thống điện, cấp nước, xử lý nước thải, san lắp đường nội bộ để biến nơi này thành khu "tiny-home village" dành cho phụ nữ.
Ban đầu, Robyn dự định dành cộng đồng này cho những người phụ nữ trên 55 tuổi, nhưng dần dần ý tưởng được mở rộng khi bà nhận thấy nhiều phụ nữ đơn thân, đã ly hôn hoặc rời các mối quan hệ độc hại tìm kiếm nơi trú ẩn an toàn. Bà cho biết bà không xây dựng khu này để loại trừ đàn ông, mà để "trao quyền cho phụ nữ."
Mỗi căn tại Bird's Nest theo mô hình tiny home, với diện tích khoảng 15 - 40 m², bao gồm phòng khách nhỏ, bếp, nhà tắm và gác xép ngủ. Các căn đều có hiên và vườn nhỏ, không gian xanh xung quanh để trồng hoa, cây bụi. Chủ nhân của căn nhà trả chi phí duy trì đất dưới hình thức thuê lô (pad rent) khoảng 450 USD mỗi tháng, đã bao gồm chi phí nước, xử lý rác, hệ thống bể tự hoại, cắt cỏ và các tiện ích cơ bản khác
Cơ cấu khu đất được lập thành 14 lô bê tông kích thước 10 × 30 feet để đặt các căn tiny home hoặc RV (xe di động). Bà Yerian cam kết rằng bà sẽ không tăng giá thuê, và từng giảm giá cho những người gặp khó khăn tài chính.
Quy tắc chung: Im lặng với thị phi, công khai với mâu thuẫn, quy trình tuyển chọn khắt khe
Một trong những nguyên tắc nổi bật mà cư dân Bird's Nest tự áp dụng: "no drama, no men" - tức không thị phi, không đàn ông xen vào. Theo Robyn, nếu có vấn đề trong cộng đồng, họ phải đối mặt, trao đổi thẳng thắn, không giấu giếm, không nói xấu sau lưng. Bà chia sẻ: "Tôi khá thẳng thắn. Nếu có vấn đề, chúng tôi phải nói ra."
Cư dân hiện tại chủ yếu có độ tuổi từ 60 đến 80, ngoại trừ một người 33 tuổi - họ ví nơi đây như "ký túc xá đại học tuổi già", với các hoạt động chung: yoga, làm vườn, thủ công, câu lạc bộ sách, đêm trò chơi, và các bữa tối quây quần quanh đống lửa. Họ cùng hỗ trợ nhau trong việc đưa đón, đi khám bệnh, chăm sóc nhau khi ốm đau - biến nơi này thành ngôi nhà chung thực sự.
Ngôi làng gồm những căn nhà nhỏ, chỉ dành cho phụ nữ. Ảnh: Robyn Yeria
Robyn nhấn mạnh: "Mọi người đều cùng điều hành nơi này. Đây là nhà của họ, không chỉ của tôi."
Không phải ai cũng có thể đến và ở được. Người muốn gia nhập The Bird's Nest phải trải qua quy trình nghiêm ngặt: trước tiên gọi điện trò chuyện với Robyn, sau đó đến sống thử vài ngày để cả cộng đồng đánh giá xem người đó có hòa nhập được hay không. Bà Yerian nhấn mạnh bà tìm những người "chu đáo" và thật sự mong muốn trở thành thành viên lâu dài.
Hiện tại, có khoảng 11 - 12 phụ nữ đang sinh sống tại cộng đồng này, và vẫn còn một lô trống được rao nhận đơn ứng tuyển. Theo báo New York Post, đã có tới 500 người nộp đơn xin vào cộng đồng này để giành lấy chỗ trống còn lại.
Robyn cũng tổ chức những buổi workshop về xây dựng, xử lý hệ thống điện nhằm tạo điều kiện cho cư dân học kỹ năng sửa chữa, tự trang trải cuộc sống thay vì phụ thuộc vào dịch vụ bên ngoài.
Tác động và ý nghĩa
Từ ý tưởng cá nhân về tự do tài chính và nơi chốn an toàn khi tuổi già đến, Bird's Nest đã biến thành mô hình cộng đồng nhỏ nhưng có tiếng vang. Nó thu hút sự quan tâm từ báo chí trong nước và quốc tế, với nhiều người xem đây là ví dụ về cách kiến tạo nhà ở giá thấp, an toàn và kết nối xã hội cho những người có thu nhập trung bình hoặc đang vật lộn tài chính tuổi nghỉ hưu.
Trên trang chính thức của Bird's Nest, cộng đồng giới thiệu mình là một nơi "female owned, developed and operated", khuyến khích phụ nữ hỗ trợ, chia sẻ và cười với nhau, nơi không có "bạn làm sai" mà mọi người cùng thử cho đến khi thành công.
Trên báo Real Estate & Homes (Laredo Morning Times), bài viết về The Bird's Nest nhấn mạnh rằng đây là mô hình nhà ở giá rẻ nhưng giàu tính cộng đồng – nơi các thành viên hỗ trợ nhau trong cả chuyện cá nhân và sinh kế.
Robyn Yerian đứng trong khu vực Bird's Nest, tháng 8/2025.
Dù có tiếng vang, mô hình này không miễn bị chỉ trích việc áp dụng "women-only" có thể gây tranh luận về quyền bình đẳng, hoặc lo ngại việc cấu trúc pháp lý và quản lý nội bộ nếu không minh bạch sẽ dẫn đến xung đột. Nhưng Robyn và cư dân Bird's Nest nhìn nhận rằng họ đã chọn không gian này không vì bài trừ ai, mà vì nhu cầu an toàn, hỗ trợ và sẻ chia giữa những người có hoàn cảnh tương đồng.
Cộng đồng mong muốn lan tỏa mô hình này ra nhiều vùng khác, để những người phụ nữ cô đơn, về hưu hoặc đơn thuần muốn sống độc lập mà không cô đơn có thể có lựa chọn mới. Robyn thường nhắc nhở: "Bạn sẽ không giàu khi làm điều này. Nhưng bạn sẽ có tấm nệm đẹp và cảm giác cộng đồng là tất cả."
Bird's Nest đặt ra câu hỏi cho xã hội: trong thời đại mà giá nhà đắt đỏ, áp lực tài chính và cô đơn tuổi già tăng cao, liệu không gian "nhà chung" cho những người có cùng nhu cầu, cùng giá trị có phải là một phần giải pháp?
