Sự việc bắt nguồn từ một video hôm 15/10, quay tại khu dịch vụ cao tốc ở tỉnh Tứ Xuyên. Trong video, một bé trai khoảng ba tuổi, da đen nhẻm, tóc bết bẩn và hoàn toàn không mặc quần áo. Điều gây sốc nhất là cậu bé di chuyển bằng cả tay và chân như động vật. Em dùng miệng nhặt thức ăn rơi vãi trên mặt đất, cẩn thận ngửi rồi mới ăn. Thậm chí, cậu bé còn giành giật một quả táo với con chó của gia đình đang ở gần đó.
Cách đó không xa là cha mẹ cậu bé và một bé gái khoảng một tuổi, sống tạm trên chiếc xe dã ngoại (RV). Cả hai vợ chồng và bé gái đều mặc quần áo đầy đủ, sạch sẽ. Người cha thậm chí còn đang kiên nhẫn dạy con gái tập đi bằng hai chân.
Hình ảnh cậu bé 3 tuổi không được mặc quần áo, tranh giành đồ chơi với thú cưng ngoài đường, tại huyện Nam Giản, tỉnh Vân Nam, giữa tháng 10/2025. Ảnh: 163.com
Chứng kiến cảnh tượng, nhiều người qua đường tỏ ra bất bình và lo lắng. Khi một người tiến lại hỏi han, cha mẹ cậu bé lập tức gạt đi với thái độ khó chịu: "Con tôi thích chơi như vậy".
Họ tỏ ra cảnh giác, không cho ai đến gần con trai mình. Người quay video, cảm thấy bất an cho sự an toàn của đứa trẻ, đã quyết định báo cảnh sát.
Thông tin về gia đình nhanh chóng được xác định. Họ thường trú tại huyện Nam Giản, tỉnh Vân Nam. Cảnh sát và nhân viên các cơ quan như hội phụ nữ, phòng dân chính địa phương đã nhiều lần tiếp cận, thăm hỏi và khuyên can, nhưng đều bị từ chối hợp tác. Cha mẹ cậu bé, cùng ông bà khẳng định đang áp dụng phương pháp "nuôi con thuận tự nhiên".
Chính quyền địa phương cho biết, gia đình này không hề gặp khó khăn về tài chính. Họ sở hữu một căn nhà trong làng nhưng lại chọn lối sống du mục, khi thì ở trong lều dựng tạm, khi thì trên chiếc xe RV. Điều đáng nói là người cha, ngoài 30 tuổi, tốt nghiệp một trường đại học ở Vũ Hán. Người mẹ, khoảng 40 tuổi, có hộ khẩu thường trú tại Bắc Kinh và sở hữu bằng thạc sĩ. Tuy nhiên, cả hai không đăng ký kết hôn và đều không có việc làm chính thức.
Cậu bé 3 tuổi, không mặc đồ đang chơi cạnh bố tại huyện Nam Giản, tỉnh Vân Nam, giữa tháng 10/2025. Ảnh: 163.com
Theo lời kể của hàng xóm ở Nam Giản, tình trạng của cậu bé đã kéo dài một thời gian. Em thường xuyên trong tình trạng không quần áo, mình mẩy lấm lem, ngay cả trong những ngày mùa đông giá rét. "Mùa đông năm ngoái, tôi thấy người cha mặc áo phao dày sụ, còn cậu bé vẫn trần truồng bò trên đất lạnh, co rúm người lại", một người dân địa phương kể. Nhiều người còn nghe thấy cậu bé lè lưỡi và phát ra những tiếng kêu giống loài chó.
Người dân trong làng từng nhiều lần báo cảnh sát hoặc ngỏ ý muốn giúp đỡ, cho thức ăn, quần áo, nhưng cha mẹ cậu bé đều từ chối. Một chủ nhà hàng kể lại trải nghiệm khó quên khi muốn cho gia đình suất cơm nóng. Người cha đã yêu cầu ông đặt hộp cơm xuống đất để con trai mình giành ăn với con chó.
Cách nuôi dạy của cặp đôi được cho là tuân theo quy tắc "bốn không": không buộc tóc, không gội đầu, không mặc quần áo và không cho con chơi với người khác.
Sự đối lập trong cách đối xử giữa cậu con trai và cô con gái (luôn được mặc ấm, chăm sóc và dạy đi bằng hai chân) càng khiến nhiều người khó hiểu và bức xúc.
Khi câu chuyện lan truyền mạnh mẽ trên mạng, chính quyền một lần nữa liên lạc với gia đình qua điện thoại, cảnh báo về những ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý và sự phát triển của đứa trẻ. Tuy nhiên, người cha chỉ đáp lại: "Người ngoài không có quyền can thiệp" rồi cúp máy.
Việc gia đình không có việc làm ổn định nhưng vẫn sống trên xe RV và di chuyển nhiều nơi làm dấy lên nghi vấn về nguồn thu nhập. Cộng đồng mạng lan truyền giả thuyết rằng cặp đôi có thể kiếm tiền bằng cách quay lại những hình ảnh, video "lập dị" của con trai để bán cho các nền tảng trực tuyến ở nước ngoài. Dù thông tin này chưa được kiểm chứng, nhiều người đã kêu gọi cơ quan chức năng điều tra.
Trước áp lực ngày càng tăng từ dư luận, chính quyền huyện Nam Giản đã thành lập một tổ công tác đặc biệt vào ngày 18/10 để xử lý vụ việc. Thông báo chính thức cho biết, cơ quan chức năng đã loại trừ khả năng bắt cóc trẻ em và đang tập trung điều tra các vấn đề liên quan đến sức khỏe thể chất, tinh thần của cậu bé, dấu hiệu bạo hành hoặc bỏ mặc từ cha mẹ, cũng như xem xét lại quyền giám hộ.
"Tin đồn về việc cha mẹ quay video con trai để kiếm lời đã được chuyển cho cơ quan tư pháp điều tra làm rõ", thông báo nêu rõ.
Ngày 19/10, tổ công tác tìm thấy gia đình này đang ở một tỉnh khác. Qua kiểm tra ban đầu, cậu bé được xác định là "tạm thời an toàn". Trước sự thuyết phục và yêu cầu nghiêm khắc từ chính quyền, lần này, cha mẹ cậu bé đã đồng ý hợp tác. Họ cam kết sẽ mặc quần áo đầy đủ cho con, dạy con đi bằng hai chân, không để con bò trên đất nơi công cộng nữa. Gia đình cũng cho biết dự định sẽ sớm đưa con về Bắc Kinh để làm thủ tục đăng ký hộ khẩu.
Vụ việc đã thổi bùng lên một cuộc tranh luận lớn tại Trung Quốc về ranh giới giữa quyền tự do giáo dục con cái của gia đình và trách nhiệm bảo vệ trẻ em của xã hội và nhà nước. Mặc dù cha mẹ cậu bé gọi đây là phương pháp "thuận tự nhiên", nhiều ý kiến cho rằng việc một đứa trẻ ba tuổi không có hộ khẩu, không được tiếp cận giáo dục cơ bản, sống trong điều kiện mất vệ sinh, bị đối xử khác biệt hoàn toàn so với em gái và có những hành vi bất thường như vậy đã vượt xa khái niệm "khác biệt quan điểm" hay "lối sống thay thế".
"Nếu thực sự muốn sống 'thuận tự nhiên', tại sao chính họ không trần truồng và đi bằng bốn chân như con trai mình?", một bình luận nhận được nhiều sự đồng tình trên mạng xã hội Weibo đặt câu hỏi.
Dư luận kêu gọi chính phủ cần tiếp tục giám sát chặt chẽ tình hình của cậu bé, đảm bảo em được chăm sóc và phát triển bình thường. Đồng thời, nhiều người cũng bày tỏ lo ngại về sự can thiệp có phần chậm trễ của các cơ quan chức năng, dù đã nhận được phản ánh từ người dân trước đó.
Về mặt pháp lý, Luật Hôn nhân và Gia đình của Trung Quốc, có từ năm 1987, cho phép tòa án tước quyền giám hộ của cha mẹ nếu họ có hành vi gây tổn hại nghiêm trọng đến quyền lợi thể chất và tinh thần của con cái.
Tuy nhiên, điều luật này hiếm khi được áp dụng trên thực tế do quan niệm truyền thống về quyền tự quyết của gia đình. Phải đến năm 2015, Tòa án Nhân dân Tối cao Trung Quốc mới ban hành hướng dẫn chi tiết hơn về quy trình xử lý các vụ việc liên quan đến việc tước quyền giám hộ, mở đường cho sự can thiệp mạnh mẽ hơn của nhà nước trong các trường hợp cần thiết.
Minh Phương (Theo 163.com, China Newsweek)
