Đảo Deception cung cấp nơi trú ẩn cho các thủy thủ thám hiểm Nam Đại Dương. Ảnh: NASA/Landsat/Lauren Dauphin
Hình dạng độc đáo của đảo Deception (đảo "Đánh Lừa"), châu Nam Cực, được thể hiện rõ khi xem ảnh vệ tinh. Đây là miệng núi lửa đang hoạt động và bán ngập nước, hình thành từ một trong những vụ phun trào lớn nhất lịch sử khu vực.
Đảo Deception hiện là nơi trú ẩn cho tàu thuyền và các nhà nghiên cứu khám phá xung quanh Nam Cực. Hòn đảo có hình móng ngựa, rộng khoảng 14,5 km, nằm ở Nam Đại Dương, cách bờ biển châu Nam Cực khoảng 105 km. Nó thuộc quần đảo Nam Shetland giữa eo biển Drake - vùng nước được mệnh danh là "nghĩa địa băng trôi" do số lượng lớn tảng băng khổng lồ tan rã khi đi qua eo biển này sau khi tách ra từ các tấm băng châu Nam Cực.
Đảo Deception có tên gọi thú vị này vì nếu nhìn từ mực nước biển, mọi người thường lầm tưởng đây là một khối đất đặc với những vách đá dựng đứng bao quanh. Nhưng khi đến gần, tàu thuyền sẽ tìm thấy khe hở rộng 500 m ở vành miệng núi lửa. Khe hở này mang tên Neptune's Bellows, dẫn vào đầm phá ẩn khổng lồ ẩn bên trong.
Các nhà thám hiểm lần đầu phát hiện lối vào bí mật này năm 1820. Trước đó, nhiều thủy thủ có thể đã đi qua mà không biết bên trong là nơi trú ẩn lý tưởng để chờ những cơn bão lớn của Nam Đại Dương tan đi. Nơi trú ẩn này được gọi là cảng Foster.
Đảo Deception hình thành sau một vụ phun trào núi lửa lớn khoảng 4.000 năm trước, giải phóng khoảng 30 - 60 km3 tro bụi và magma, tương đương 120 - 240 triệu bể bơi Olympic. Các chuyên gia tin rằng đây là vụ phun trào lớn nhất ở châu Nam Cực trong ít nhất 12.000 năm qua, theo tổ chức Earth Observatory thuộc NASA.
Hòn đảo vẫn còn hoạt động núi lửa và đã có ít nhất 20 vụ phun trào nhỏ kể từ cuối thế kỷ 19. Tuy nhiên, nó chưa phun trào từ năm 1970 và đã "im lặng" từ năm 2015, khi hoạt động địa chấn cuối cùng được ghi nhận trên đảo, theo Chương trình Núi lửa Toàn cầu của Viện Smithsonian. Ngoài ra, chỉ có một núi lửa đang hoạt động khác ở châu Nam Cực - núi Erebus trên đảo Ross.
Khách du lịch đến đảo Deception để tận hưởng những "bồn tắm" nước nóng trên bãi biển. Ảnh: Lyubomir Ivanov/Apcgb/Wikimedia
Hiện nay, cảng Foster có hai trạm nghiên cứu dài hạn do Argentina và Tây Ban Nha vận hành, theo Cơ quan Khảo sát Nam Cực Anh (BAS). Một trạm thứ ba của Chile đã bị phá hủy trong vụ phun trào năm 1970.
Khoảng 50.000 - 100.000 cặp chim cánh cụt quai mũ (Pygoscelis antarcticus) đang sống trên đảo cùng một số loài hải cẩu và chim biển khác, theo BBC. Hòn đảo cũng được hàng nghìn du khách ghé thăm mỗi năm. Họ đến bằng tàu du lịch và lên bờ để tận hưởng suối nước nóng dọc theo các bãi biển của cảng Foster.
Thu Thảo (Theo Live Science)
