Huyết áp cao, hay còn gọi là tăng huyết áp, có thể được kiểm soát bằng cách tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng hợp lý và chế độ ăn uống khoa học.
Các loại thực phẩm như trái cây, rau củ và ngũ cốc nguyên hạt có thể giúp giảm huyết áp, trong khi một số loại khác có thể làm trầm trọng thêm tình trạng này.
Mặc dù không có chế độ ăn uống nào phù hợp cho tất cả người bệnh, nhưng việc hạn chế hoặc tránh một số loại thực phẩm nhất định có thể cần thiết để kiểm soát huyết áp hiệu quả.
Thực phẩm mặn
Những người huyết áp cao có thể cần hạn chế lượng natri nạp vào và tránh các thực phẩm mặn. Quá nhiều natri có thể khiến cơ thể giữ nước, làm tăng thể tích máu và gây thêm áp lực lên thành động mạch. Áp lực gia tăng này có thể góp phần gây ra các biến chứng sức khỏe khác như bệnh tim và đột quỵ.
Hướng dẫn chế độ ăn uống cho người Mỹ giai đoạn 2020-2025 khuyến nghị người trưởng thành khỏe mạnh trung bình nên hạn chế lượng natri hàng ngày ở mức 2.300 miligam (mg) hoặc ít hơn. Hạn chế ăn mặn để tuân thủ các khuyến nghị mới nhất.
Ví dụ về các thực phẩm mặn cần tránh: thịt chế biến sẵn, súp đóng hộp, đồ ăn vặt đóng gói, gia vị, pizza, burger, taco.
Những người huyết áp cao có thể cần hạn chế lượng natri nạp vào và tránh các thực phẩm mặn như pizza. Ảnh minh hoạ: Pexels
Thực phẩm giàu chất béo bão hòa
Những người muốn giảm huyết áp hoặc giảm nguy cơ tăng huyết áp có thể cần hạn chế thực phẩm giàu chất béo bão hòa.
Nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa việc ăn chất béo bão hòa với việc tăng nguy cơ huyết áp cao. Chất béo bão hòa góp phần vào sự tích tụ mảng bám trong động mạch, khiến chúng bị hẹp lại và hạn chế lưu lượng máu. Sự hạn chế này có thể khiến tim khó bơm máu hơn và làm tăng huyết áp. Hạn chế lượng chất béo bão hòa để hỗ trợ động mạch khỏe mạnh và giảm huyết áp.
Hướng dẫn chế độ ăn uống cho người Mỹ mới nhất khuyến nghị nên hạn chế lượng chất béo bão hòa xuống dưới 10% tổng lượng calo hàng ngày. Để nằm trong giới hạn khuyến nghị đó, bạn có thể cần hạn chế hoặc tránh các thực phẩm giàu chất béo bão hòa, chẳng hạn như: thịt mỡ, đồ chiên rán, các sản phẩm sữa nguyên kem, nước sốt kem, thịt chế biến sẵn.
Thực phẩm giàu đường bổ sung
Thực phẩm giàu đường bổ sung có thể góp phần gây tăng cân và kháng insulin, là những yếu tố quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp. Có mối liên hệ rõ ràng giữa việc tiêu thụ đường bổ sung lâu dài và tăng mỡ bụng, một yếu tố nguy cơ đáng chú ý đối với tăng huyết áp. Tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều đường bổ sung cũng có thể gây ra sự tăng đột biến lượng đường trong máu, gây căng thẳng thêm cho sức khỏe tim mạch và gây viêm nhiễm.
Hướng dẫn chế độ ăn uống cho người Mỹ khuyến nghị nên hạn chế đường bổ sung ở mức dưới 10% tổng lượng calo hàng ngày. Giảm lượng đường tiêu thụ hỗ trợ việc kiểm soát cân nặng cơ thể và kiểm soát đường huyết, thúc đẩy mức huyết áp khỏe mạnh.
Ví dụ về các loại thực phẩm cần tránh khi giảm lượng đường bổ sung: sữa chua có đường, siro, bánh ngọt ăn sáng, kẹo, trái cây đóng hộp (đóng hộp trong siro).
Đồ uống có đường
Đồ uống có đường có liên quan đến việc tăng nguy cơ huyết áp cao. Giống như thực phẩm có thêm đường, đồ uống có đường có thể góp phần gây tăng cân và kháng insulin, làm tăng nguy cơ phát triển huyết áp cao. Hàm lượng đường cao có thể gây ra sự tăng đột biến đáng kể lượng đường trong máu, điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe mạch máu.
Chọn nước lọc thay vì đồ uống có đường để cải thiện việc kiểm soát đường huyết, hỗ trợ thêm cho mức huyết áp khỏe mạnh. Ví dụ về đồ uống có đường cần tránh khi bị huyết áp cao bao gồm: soda thông thường, nước tăng lực, trà đá đường, nước uống thể thao.
Rượu bia quá mức
Uống rượu bia, đặc biệt là quá mức, có thể góp phần gây huyết áp cao. Các mạch máu của bạn thường giãn ra khi bạn uống rượu, và huyết áp của bạn có thể giảm xuống tạm thời. Tuy nhiên, sau khi uống một lượng lớn hoặc uống trong thời gian dài, huyết áp của bạn có thể tăng trở lại - thậm chí có thể cao hơn trước.
Tác động của rượu sẽ khác nhau giữa các cá nhân, nhưng tiêu thụ một lượng lớn có thể góp phần gây tăng cân và mất nước. Rượu cũng có thể tương tác với một số loại thuốc, bao gồm một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến huyết áp. Ví dụ về đồ uống có cồn cần tránh khi kiểm soát huyết áp cao hoặc cố gắng giảm nguy cơ tăng huyết áp bao gồm: bia, rượu vang, rượu mạnh, cocktail, đồ uống có cồn.
Mỹ Ý (Theo Health)
