Ngày 2/6, Bộ Thương mại Trung Quốc ra thông cáo, khẳng định việc Mỹ cáo buộc nước này vi phạm các điều khoản hai bên thống nhất tại Geneve (Thụy Sĩ) là "vô căn cứ". Theo kết quả vòng đàm phán này, trong 90 ngày, thuế nhập khẩu Mỹ áp lên hàng Trung Quốc sẽ giảm từ 145% xuống 30%. Tương tự, hàng Mỹ vào Trung Quốc được giảm thuế từ 125% về 10%. Các rào cản phi thuế quan sẽ được gỡ bỏ.
Bộ này cho biết Trung Quốc đã hủy bỏ hoặc đình chỉ các loại thuế nhập khẩu và rào cản phi thuế quan liên quan đến thuế đối ứng của Mỹ, theo đúng nội dung thỏa thuận.
"Trong khi đó, sau cuộc gặp tại Geneva, Mỹ lại liên tiếp đưa ra nhiều chính sách mang tính phân biệt đối xử với Trung Quốc, gồm hướng dẫn kiểm soát xuất khẩu chip AI, dừng bán phần mềm tự động hóa thiết kế điện tử (EDA) cho Trung Quốc, và tuyên bố sẽ hủy thị thực của sinh viên nước này", thông cáo viết.
Bộ Thương mại Trung Quốc cho rằng các động thái này "vi phạm nghiêm trọng những điều lãnh đạo hai nước đã thống nhất trong cuộc điện đàm ngày 17/1 và thỏa thuận tại Geneva, gây tổn hại lớn đến quyền và lợi ích hợp pháp của Trung Quốc".
Họ kêu gọi Mỹ "lập tức sửa chữa các hành động sai lầm, cùng duy trì những điểm đã cam kết tại Geneva". Ngược lại, Bắc Kinh sẽ "có biện pháp mạnh để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình".
Mỹ và Trung Quốc cáo buộc nhau vi phạm thỏa thuận thương mại. Ảnh: Reuters
Diễn biến này khiến triển vọng hai lãnh đạo điện đàm trở nên mờ mịt. Cuối tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump cáo buộc Trung Quốc vi phạm thỏa thuận với Mỹ. Cho biết trước báo giới ngày 30/5, Tổng thống Mỹ kỳ vọng có thể nói chuyện với ông Tập về vấn đề này.
Ông Trump không nói rõ về lý do của cáo buộc trên. Dù vậy, Đại diện Thương mại Trung Quốc Jamieson Greer tuần trước phàn nàn Trung Quốc vẫn chưa đẩy nhanh việc xuất khẩu các khoáng sản thiết yếu phục vụ ngành điện tử tiên tiến.
Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung Quốc liên tục gia tăng sau khi ông Trump nhậm chức. Tháng 4, Mỹ có thời điểm áp thuế nhập khẩu tổng cộng 145% với Trung Quốc. Bắc Kinh trả đũa bằng thuế 125%.
Đầu tháng 5, sau các cuộc thảo luận kéo dài 2 ngày tại Thụy Sĩ, quan chức hai nước mới thống nhất giảm mạnh thuế nhập khẩu trong 90 ngày để có thời gian đàm phán thêm.
Hà Thu (theo Reuters)
