"Nếu chỉ tối ưu phân khúc sinh lời, nhóm yếu thế dễ bị bỏ lại", ông Nguyễn Hữu Trung, quyền Tổng giám đốc Vietbank, đặt vấn đề về bài toán lợi nhuận và tiếp cận công bằng trong chuyển đổi số tại Diễn đàn Ngân hàng Bán lẻ Việt Nam 2025 ngày 18/9 do IDG Vietnam tổ chức. "Lúc này, tài chính toàn diện sẽ không thực hiện được, và cũng không mang nhiều ý nghĩa".
Các diễn giả tại sự kiện Diễn đàn Ngân hàng Bán lẻ Việt Nam 2025. Ảnh: Bảo Lâm
Theo ông Trung, trong bối cảnh các ngân hàng hướng đến chuyển đổi số toàn diện, nhóm người yếu thế, khó tiếp cận với công nghệ hiện đại, như người hoàn cảnh khó khăn, tàn tật, người cao tuổi... cần được chú trọng. Đây là phân khúc nhỏ, nhưng có ý nghĩa quan trọng về mặt tổng thể.
Bà Phạm Châu Loan, Phó trưởng phòng Phát triển kênh số và đối tác Vietcombank, đánh giá chuyển đổi số trong ngành ngân hàng Việt Nam đã vượt ra ngoài phạm vi số hóa quy trình hay đưa dịch vụ lên kênh trực tuyến. Do đó, cần chú trọng mở rộng nhiều phân khúc, đối tượng người dùng hơn so với trước.
"Xu hướng mới là kiến tạo một hành trình trải nghiệm khách hàng toàn diện, nơi mỗi điểm chạm đều mang lại giá trị và gắn kết bền chặt giữa khách hàng và ngân hàng", bà nhấn mạnh. "Mục tiêu của ngân hàng không chỉ là đi theo xu thế, mà coi chuyển đổi số như chiến lược trọng tâm để phát triển bền vững, duy trì vị thế dẫn đầu và xây dựng hình ảnh một ngân hàng hiện đại, sẵn sàng đổi mới".
Theo đại diện Vietcombank, thị trường Việt Nam chứng kiến sự thay đổi nhanh chóng trong hành vi tiêu dùng tài chính. Trích dẫn các số liệu, bà cho biết đến cuối năm 2024, 75% người Việt Nam trưởng thành có tài khoản ngân hàng; tỷ lệ sử dụng mobile banking nằm trong nhóm cao nhất châu Á với hơn 92% ưu tiên thanh toán di động. Thanh toán không tiền mặt đạt trên 290 triệu tỷ đồng, gấp 25 lần GDP. Khách hàng hiện nay kỳ vọng ba yếu tố gồm trải nghiệm liền mạch, giao dịch nhanh - tiện - an toàn, và dịch vụ cá nhân hóa. Do đó, việc chuyển đổi số cũng ưu tiên toàn bộ các phân khúc khách hàng thay vì chỉ tập trung vào các tệp cụ thể như trước.
Tuy nhiên, theo ông Trung, điểm nghẽn cốt lõi là dữ liệu, khi tài chính toàn diện không thể thành hiện thực nếu không đồng bộ và chuẩn hóa dữ liệu khách hàng, đặc biệt nhóm yếu thế khó tiếp cận với công nghệ hiện đại. Vì vậy, quản trị rủi ro phải bắt đầu từ hạ tầng dữ liệu, cần đồng bộ tối đa, đặc biệt cần chú ý đến nhóm này.
Ông Đàm Thế Thái, Phó tổng giám đốc phụ trách bán lẻ của ngân hàng HDBank, dùng hình ảnh hàng không giá rẻ để mô tả triết lý dân chủ hóa dịch vụ tài chính. Theo ông, việc các hãng hàng không giá rẻ xuất hiện đã giúp việc đi lại bằng máy bay có giá hợp lý hơn. Điều này có thể áp dụng tương tự ở lĩnh vực ngân hàng thông qua chuyển đổi số, với mẫu số chung là trải nghiệm đơn giản, dễ hiểu, liền mạch giữa online – offline, mọi tác vụ chỉ cần "một click" trên ứng dụng nhưng vẫn có điểm chạm vật lý khi cần.
Ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc FiinGroup, cho biết 88% ngân hàng Việt Nam có chiến lược và thực hiện các bước chuyển đổi số, song phần lớn ở giai đoạn 2-3, dừng ở số hóa dịch vụ, chưa đạt mô hình ngân hàng mở hay ngân hàng số phi tập trung. Chi phí đầu tư mỗi năm rất lớn, song hiệu quả dần rõ nét qua chỉ số chi phí/thu nhập giảm xuống mức 34-35%, tiệm cận trung bình khu vực.
"Xu hướng nổi bật là ứng dụng API, biến ngân hàng thành nền tảng tích hợp nhiều dịch vụ tài chính - tiện ích. Về dữ liệu, nhiều ngân hàng bước sang cấp độ ba, xây dựng kho dữ liệu và phân tích hành vi khách hàng; một số đang chuyển sang cấp độ bốn", ông Thuân nhận xét. "Muốn bứt phá, cần chú trọng đến hiệu quả đầu tư, quản trị rủi ro và khai thác dữ liệu sâu hơn".
Tại sự kiện, các diễn giả cũng thảo luận về việc làm thế nào để thu hút nhà đầu tư Việt tham gia sàn tiền số trong nước khi các sàn ra đời sau Nghị quyết 05 về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa ở Việt Nam. Trong đó, các chuyên gia cho rằng phần lớn nhà đầu tư tập trung vào hai vấn đề then chốt là pháp lý minh bạch và hệ thống giao dịch ổn định, mong đợi khung luật rõ ràng, có cơ chế giải quyết tranh chấp, bảo vệ quyền lợi. Nếu đảm bảo được các yếu tố này, nhà đầu tư Việt sẽ tăng khả năng tham gia hơn.
Sự kiện cũng đã công bố đơn vị xuất sắc trong 8 hạng mục giải thưởng Dịch vụ Ngân hàng Việt Nam tiêu biểu năm 2025. Có 6 đơn vị đạt giải Ngân hàng bán lẻ tiêu biểu gồm Agribank, MBBank, Vietcombank, ACB, VietinBank, Sacombank; 5 đơn vị đạt giải Ngân hàng số tiêu biểu gồm MBBank, Sacombank, BIDV, Vietcombank, Nam A Bank; 5 giải Ngân hàng đồng hành cùng doanh nghiệp vừa và nhỏ thuộc về VietinBank, Sacombank, BIDV, VietABank, BVBank; 10 đơn vị đạt giải Ngân hàng có sản phẩm dịch vụ sáng tạo gồm VietinBank, MBBank, OCB, LPBank, MSB, ACB, SHB, Techcombank, HDBank và Ngân hàng số Vikki; cùng bốn đơn vị đạt giải Ngân hàng tiêu biểu về tín dụng xanh hạng mục xanh gồm Agribank, VietinBank, SeABank, Nam A Bank.
Bảo Lâm
