TP HCM khai mở thêm hệ sinh thái công nghiệp văn hóa

Ngày 14/11, Hội thảo Vietnam CultureTech 2025 - Công nghệ: Sức bật mới của công nghiệp văn hóa Việt diễn ra tại Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM, trở thành điểm nhấn nổi bật trong chuỗi hoạt động của Ngày hội Khởi nghiệp công nghiệp văn hóa 2025.

Hội thảo có sự tham dự của ông Lương Văn Thường - đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ, bà Nguyễn Thị Kim Huệ - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, cùng đại diện các viện nghiên cứu, hiệp hội và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp văn hóa và đổi mới sáng tạo.

Công nghệ "tái sinh" văn hóa

Tại hội thảo, bà Nguyễn Thị Kim Huệ - Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM nhấn mạnh vai trò của công nghiệp văn hóa trong việc làm mới các giá trị bằng công nghệ. "Công nghệ không chỉ giúp trải nghiệm các giá trị lịch sử ở nhiều thời kỳ khác nhau, mà còn giúp sáng tạo nên những tác phẩm văn hóa nghệ thuật đặc sắc" - bà Huệ chia sẻ.

Các diễn giả (từ trái sang): Thạc sĩ Kiều Công Thược, NTK Nguyễn Mi Trang, bà Lê Thị Bé Ba, ông Nguyễn Tiến Huy, bà Hoàng Thị Thanh Hằng trao đổi tại hội thảo. Ảnh: Khánh Châu

Trên thế giới, ứng dụng công nghệ trong bảo tồn và sáng tạo văn hóa đã trở thành xu hướng. Trong đó, tích hợp công nghệ thực tế ảo vào trải nghiệm văn hóa hay nghệ thuật tương tác tại triển lãm và bảo tàng là một trong những lĩnh vực đầy tiềm năng của ngành công nghiệp văn hóa hiện nay. Tính đến năm 2022, Google Arts & Culture đã hợp tác với hơn 2.500 bảo tàng, số hóa hàng triệu hiện vật và triển lãm trực tuyến, giúp công chúng có thể khám phá di sản ở khắp mọi nơi.

Bà Nguyễn Thị Kim Huệ, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM phát biểu khai mạc hội thảo. Ảnh: Khánh Châu

Những năm gần đây, Việt Nam cũng ghi nhận sự xuất hiện của các dự án ứng dụng công nghệ trong sáng tạo các sản phẩm công nghiệp văn hóa. Ông Nguyễn Tiến Huy - nhà sáng lập và CEO Pencil Group cho biết doanh nghiệp của ông đã thử nghiệm và triển khai xây dựng các virtual influencer (người có ảnh hưởng ảo) dựa trên công nghệ AI nhằm mở ra phương thức truyền thông mới cho các dự án nghệ thuật lẫn thương mại. Trong đó, có thể kể đến Flexie - nhân vật ảo đầu tiên đại diện cho một dự án bất động sản, Link - người dẫn chuyện trong vũ trụ Vietnamese concert của Hoàng Thùy Linh, hoặc Mị Châu và Đam San - hai ca sĩ ảo xuất hiện trên sân khấu HOZO Music Festival…

Không chỉ là phương tiện để sáng tạo văn hóa, theo thạc sĩ Kiều Công Thược - Chủ tịch Quỹ VNFund, Phó Chủ tịch Hiệp hội Phát triển Công nghiệp Văn hóa Việt Nam, công nghệ còn là một trong ba thành tố cấu thành nên hệ sinh thái công nghiệp văn hóa, bên cạnh chuyên môn và tài chính. Do đó, để phát triển ngành công nghiệp văn hóa, doanh nghiệp cần phải tích cực khai thác yếu tố công nghệ trong các sản phẩm của mình.

Một hệ sinh thái toàn diện

Theo thống kê, TP.HCM hiện là trung tâm start-up công nghiệp văn hóa năng động, với hơn 930 doanh nghiệp và 9.000 lao động trong lĩnh vực điện ảnh, giải trí. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Tiến Huy, nơi đây vẫn chưa hình thành được một hệ sinh thái công nghiệp văn hóa đúng nghĩa.

Thạc sĩ Kiều Công Thược trình bày tham luận tại sự kiện. Ảnh: Khánh Châu

Đồng quan điểm, bà Lê Thị Bé Ba - Phó Giám đốc Trung tâm Khởi nghiệp Sáng tạo TP.HCM cho biết sân chơi khởi nghiệp đổi mới sáng tạo hiện nay vẫn còn thiếu vắng những hệ sinh thái dành riêng cho công nghiệp văn hóa. "Là một trong những đơn vị tiên phong tạo động lực thúc đẩy ngành công nghiệp văn hóa, Trung tâm hướng đến trở thành "ngôi nhà" kết nối các quỹ đầu tư, chuyên gia công nghệ và các start-up đang theo đuổi lĩnh vực này" - bà chia sẻ.

Hội thảo quy tụ đại diện các cơ quan quản lý, chuyên gia và nhiều bạn trẻ tham dự. Ảnh: Khánh Châu

Bên cạnh sự thiếu hụt về mạng lưới, các start-up trong ngành công nghiệp văn hóa vẫn gặp nhiều trở ngại trong quá trình gọi vốn. Theo ông Kiều Công Thược, nguyên nhân nằm ở tư duy của một số nhà đầu tư vẫn còn thiên về lợi nhuận ngắn hạn. "Đầu tư cho công nghiệp văn hóa là một quá trình dài, vì thế cả doanh nghiệp lẫn nhà đầu tư phải kiên trì phối hợp mới mong có kết quả" - ông nhấn mạnh.

Mặt khác, ông cho biết vẫn còn nhiều nhầm lẫn trong cách nhìn nhận sản phẩm văn hóa và ngành công nghiệp văn hóa. Nếu chỉ coi sản phẩm là hàng lưu niệm, bỏ qua yếu tố sáng tạo, công nghệ và bản quyền khi phát triển sản phẩm, hoặc không thiết lập chuỗi giá trị và kế hoạch đầu tư hợp lý thì sẽ rất khó khăn để thu hút nhà đầu tư.

Từ đó, ông Thược chỉ ra một số tiêu chí giúp các start-up gia tăng cơ hội tiếp cận các nguồn vốn. Cụ thể, ngoài việc chứng minh được tính độc đáo và khả năng toàn cầu hóa của sản phẩm, doanh nghiệp phải có khả năng sáng tạo, biết ứng dụng công nghệ vào nội dung. Đồng thời, doanh nghiệp cũng phải xây dựng mô hình kinh doanh đảm bảo tính bền vững và khả năng mở rộng, cũng như kế hoạch sử dụng vốn minh bạch và có khả năng hoàn trả rõ ràng.

Để đối mặt với những thách thức hiện tại, theo ông Kiều Công Thược, các start-up công nghiệp văn hóa Việt Nam cần tăng cường hợp tác, đồng thời tận dụng các chính sách ưu đãi để tiếp cận quỹ đầu tư và chương trình hỗ trợ. Đặc biệt, các dự án cũng cần chú trọng xây dựng mô hình sáng tạo, kết hợp công nghệ hiện đại với bản sắc văn hóa Việt Nam để tạo ra đa dạng sản phẩm giá trị trên thị trường.

Xem thêm tin tức VĂN HÓA