Ít ai biết rằng trước khi nổi tiếng khắp châu Á với những mảng màu nghệ thuật đặc sắc và được mệnh danh là “Santorini của Hàn Quốc”, làng Gamcheon đã từng là khu ổ chuột nghèo nàn, các ngôi nhà đều nhỏ hơn 33 mét vuông và được xây dựng mà không có nhà vệ sinh.
Ngôi làng nghệ thuật Gamcheon chính là điểm tham quan du lịch số 1 của Busan, Hàn Quốc. Thậm chí, nơi đây còn thường được khách du lịch ưu ái ví von với tên gọi “Santorini của Hàn Quốc”, hay “ngôi làng Lego”, “làng cổ tích”. Tuy nhiên, để có được thành quả như hôm nay, Gamcheon thực sự đã đi một hành trình rất dài và có quá nhiều sự biến đổi, lột xác.
Từ khu ổ chuột nghèo nàn và cũ kỹ, không ai muốn đến sống…
Làng Gamcheon thuộc thành phố cảng Busan – nơi nằm dưới sự kiểm soát của Hàn Quốc trong thời điểm chiến tranh Triều Tiên. Đây là nơi trú ẩn dành cho người tị nạn vẫn mang dấu vết rõ ràng của những biến động lịch sử Hàn Quốc đương đại: Được xây dựng mà không có bất kỳ quy hoạch đô thị nào; không có hệ thống cấp thoát nước phù hợp; hầu hết các ngôi nhà đều nhỏ hơn 33 mét vuông và được xây dựng mà không có nhà vệ sinh. Sau đó, dân số của làng Gamcheon giảm mạnh (từ 30.000 xuống chỉ còn 8000 người) bởi những người trẻ rời đi đến làm ăn tại nơi khác và cũng chẳng có ai khác chịu đến đây sinh sống.
Đó cũng là nguyên nhân khiến ngôi làng này có tỷ lệ người già cao (26%) và số lượng nhà bỏ hoang gia tăng nhanh chóng. Theo tư liệu thống kê, đây là nơi người dân có mức sống kém, gặp khó khăn lớn như: Thu nhập thấp, việc làm, sức khỏe, giáo dục, nhà ở, môi trường sống và tội phạm.
Với nỗ lực của chính phủ cứu rỗi Gamcheontrên bờ vực diệt vong, năm 2009, Bộ Văn hóa Hàn Quốc đã khởi động một dự án cải tạo ngôi làng. Dự án được đặt tên là Dreaming of Busan Machu Picchu với nguyện vọng làm mới làng Gamcheon mà vẫn giữ được những nét kiến trúc vốn có, cải tạo thành địa điểm du lịch đặc sắc của xứ sở Kim Chi.
… đến sự tái sinh của nghệ thuật
Dự án Dreaming of Busan Machu Picchu đã biến làng Gamcheon trở thành “một ngôi làng bền vững, nơi cuộc sống, nghệ thuật và văn hóa cùng tồn tại”. Từ năm 2009, nhiều hoạt động nghệ thuật và văn hóa khác nhau đã được thực hiện bởi người dân địa phương và các nghệ sĩ nhằm cải thiện môi trường sống vật chất của ngôi làng, bao gồm một số công trình:
- 66 tác phẩm nghệ thuật đã được cư dân khắp khu phố lắp đặt thông qua bảy dự án cộng đồng;
- 17 phòng trưng bày nghệ thuật được tạo ra bằng cách tu sửa những ngôi nhà đổ nát hoặc hoang phế của các kiến trúc sư nổi tiếng;
- Một địa điểm tổ chức sự kiện ngoài trời được tạo ra để biểu diễn văn hóa, triển lãm và lễ hội làng;…
Rất nhiều các nghệ sĩ và sinh viên ngành mỹ thuật được mời về đây để trang trí cho ngôi làng. Các nghệ sĩ đã dùng hơn 10 màu sắc để vẽ lên các bức tường và mái nhà trong làng, khiến cho ngôi làng mang một sức sống mới sinh động và đáng yêu.
Gamcheon trải qua nhiều thập niên với tông màu pastel nhẹ nhàng nhưng các nghệ sĩ đã pha trộn và thêm 12 sắc màu khác nhau và đem đến sự tươi mới, sặc sỡ của cả một góc trời. Nhờ thế nơi đây còn được xem như ngôi làng nghệ thuật của Châu Á.
Nét nghệ thuật đặc biệt ở Gamcheon nằm trên những bức tường, các tác phẩm điêu khắc xuất hiện ở mọi nơi. Mỗi một tác phẩm nghệ thuật được sơn vẽ trên các ngôi nhà đều mang một câu chuyện riêng. Ngôi làng Gamcheon cũng là nơi khởi nguồn ý tưởng cho làng bích họa Tam Thanh nổi tiếng ở Quảng Nam, Việt Nam.
Ngôi làng Gamcheon đã được thay đổi một cách ngoạn mục và lột xác hoàn toàn so với khi xưa. Đến đây tham quan, bạn sẽ bị thu hút khi nhìn tổng thể kiến trúc của toàn bộ thị trấn với các tầng lớp được xây dựng và đan xen với nhau tỉ mỉ, công phu. Từ những ngôi nhà đầy màu sắc nằm liền kề bên nhau trên sườn đồi thoai thoải, nhìn thẳng ra biển, tựa như những bậc thang khổng lồ; cho đến những bức họa bay bướm giàu nghệ thuật được vẽ trên tường và mái nhà; hay các tác phẩm điêu khắc mang hình hài dễ thương, sinh động…
Một số công trình nghệ thuật nổi bật tại Gamcheon được khách tham quan nô nức check in sống ảo
1. Mỗi một tác phẩm được sơn vẽ trên tường, nhà,… đều mang một câu chuyện riêng
Tác phẩm chú cá nhiều sắc màu được trang trí trên tường của một con hẻm là điểm nhấn nghệ thuật đặc sắc của làng Gamcheon. Ngoài ra, khắp các ngóc ngách của làng đều được trang trí bằng những bức họa độc đáo, rực rỡ. Những ngôi nhà nhỏ xinh đầy sắc màu nép mình bên sườn đồi, những bức họa graffiti đến từng bức tượng trên đường phố được tạo nên dưới bàn tay các nghệ sĩ mang hơi thở đầy nghệ thuật. Ngay cả xe buýt cũng được trang trí những họa tiết bắt mắt. Nghệ thuật nơi đây như muốn đưa du khách bước lạc vào một thế giới cổ tích thơ mộng.
2. Tác phẩm điêu khắc mang tên “Hòa làm một với Gamcheon”
Sự duyên dáng, sáng tạo của tác phẩm này khiến người tham quan phải cảm thán. Nó đặc sắc ở chỗ nếu bạn chọn góc chụp chuẩn xác, bạn sẽ thấy bức điêu khắc dường như biến mất, chìm vào với cảnh vật Gamcheon huyền ảo
3. Bức tượng “Hoàng tử bé”
Đây được xem là biểu tượng nghệ thuật của Gamcheon tại Busan. Bức tượng “Hoàng tử bé”, nhân vật trong cuốn truyện Pháp cùng tên, được đặt trên đỉnh một hàng rào, ngồi lặng lẽ nhìn về phía bến cảng Busan bên cạnh con cáo của mình.
4. Hàng chậu cây “mặc quần” vô cùng sáng tạo
Sự sáng tạo vô tận của các nghệ sĩ dành cho ngôi làng này còn nằm ở việc biến những món đồ rất bình thường trở nên sinh động, cuốn hút, điển hình là hàng chậu cây “mặc quần” mang dáng dấp của một đoàn người đang đi.
5. Không gian đầy tính nghệ thuật tại các quán nước ở Gamcheon
Ngoài ra, Gamcheon còn có rất nhiều hàng quán, quầy lưu niệm, phòng trưng bày nghệ thuật. Điểm đặc biệt là ở quầy lưu niệm khách tham quan cũng có thể tự mình sáng tạo nên những tác phẩm nghệ thuật của bản thân như: làm gốm sứ, sáng tạo đồng hồ gỗ, nhuộm màu cho túi vải, khăn tay,… thậm chí là có thể làm ra cả những đôi giày truyền thống đậm chất Hàn Quốc.
6. Những công trình nghệ thuật đặc sắc độc đáo khác
Với vẻ đẹp từ cảnh biển, cộng thêm “màu sắc nghệ thuật” rải đầy trong từng ngóc ngách của ngôi làng, “Santorini của Hàn Quốc” đã thực sự tái sinh trở thành ngôi làng có kiến trúc văn hóa mang đậm hơi thở của sáng tạo nghệ thuật.
Từ những nỗ lực trên, làng văn hóa Gamcheon là công trình giành được nhiều giải thưởng quy hoạch trong khu vực. Trong đó có giải thưởng của Tổ chức định cư con người Liên Hiệp Quốc tại châu Á UN-Habitat năm 2012 và các giải thưởng của Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch Hàn Quốc.
Tổng hợp | H.N (Nguồn: Thenomadwithin, Obs.agenda21culture)
XEM THÊM:
- Ngôi làng nghệ thuật Heyri ở Hàn Quốc
- Trung tâm điện ảnh Busan – Nghệ thuật chơi khối | Coop Himmelb(l)au
- Kiến trúc sư Trần Huy Ánh: Hãy mở lòng với nghệ thuật cộng đồng
