Gần đây, mạng xã hội rộ lên trào lưu uống nước cốt chanh đậm đặc vào buổi sáng khi bụng đói để “thanh lọc cơ thể” và “đẩy độc tố ra ngoài.” Nhiều người tin rằng chỉ cần vắt 5-7 quả chanh, uống ngay khi thức dậy sẽ giúp "làm sạch gan, thận, phòng tránh bệnh tật".
Lương y Đỗ Minh Tuấn, giám đốc chuyên môn Phòng chẩn trị y học cổ truyền Đỗ Minh Đường, thành viên Hội Nam y Việt Nam, cho biết ông từng chứng kiến một trường hợp phụ nữ 50 tuổi ngày nào cũng vắt 5-6 quả chanh để lấy nước cốt uống lúc dạ dày còn trống. Bà kiêng cả cơm canh và cho rằng “ăn thế này mới sạch người”.
Thấy vợ “làm sạch nội tạng" không khoa học, chồng bà đã ra sức can ngăn. Tuy nhiên, bất chấp lời can ngăn của chồng, bà vẫn tin tưởng tuyệt đối vào những chia sẻ trên mạng, thậm chí còn nói: "Người ta làm được thì mình cũng làm được".
Tuy nhiên, sau một tháng, người phụ nữ trở nên gầy gò, da dẻ vàng vọt, bụng đau, chướng hơi, mất ngủ triền miên và luôn mệt mỏi, cáu gắt. Dù vậy, bà vẫn nghĩ rằng mình đang “thải độc” và sắp khỏe mạnh hơn. Đến khi sức khỏe suy sụp nghiêm trọng, gia đình đưa bà đến bệnh viện thì mới tá hỏa phát hiện bà bị viêm loét dạ dày nặng nề.
Không chỉ gây hại sức khỏe, niềm tin mù quáng vào thông tin thiếu kiểm chứng còn khiến gia đình bà lục đục vì bất đồng quan điểm.
Dùng chanh không đúng có thể gây hại sức khoẻ.
Sai lầm tai hại khi uống nước cốt chanh
Trong y học cổ truyền, chanh có tính mát, vị chua, quy kinh Can và Vị, sinh tân dịch, thanh nhiệt, giải độc, hỗ trợ tiêu hóa.
Tuy nhiên, lương y Đỗ Minh Tuấn khẳng định chanh không phải phải là thần dược, không có nghiên cứu nào chứng minh chanh chữa được bách bệnh. Thậm chí, chanh còn gây hại khi dùng sai cách.
Nếu sử dụng sai cách, chanh có thể trở thành “độc dược,” tàn phá dạ dày một cách khủng khiếp:
- Bào mòn niêm mạc dạ dày: Axit citric trong chanh làm tổn thương lớp bảo vệ dạ dày, gây viêm loét, trào ngược dạ dày.
- Gây rối loạn tiêu hóa: Người có cơ địa bụng yếu uống nhiều sẽ bị lạnh bụng, tiêu chảy, đầy hơi.
- Suy giảm miễn dịch: Uống chanh quá nhiều gây mất cân bằng điện giải, thiếu máu, khiến cơ thể mệt mỏi, sụt cân và mất ngủ.
- Hại men răng, ảnh hưởng thận: Axit trong chanh có thể ăn mòn men răng, gây ê buốt, thậm chí làm suy thận nếu uống quá nhiều.
PGS.TS.BS Đặng Quốc Ái (Bệnh viện E) cũng khẳng định rằng uống nước chanh khi bụng đói là "tự phá hoại dạ dày." Ông giải thích, vào buổi sáng, dịch vị dạ dày đã có tính axit cao, nếu uống thêm nước chanh sẽ khiến tình trạng này càng trầm trọng hơn, dễ gây tổn thương dạ dày và hệ tiêu hóa.
Vào buổi sáng thức dậy, mọi người chỉ cần uống nước lọc vào sẽ làm loãng dịch axít trong dạ dày, giúp phòng đau dạ dày, PGS Ái nói.
Sử dụng chanh đúng cách
Lương y Đỗ Minh Tuấn khuyến cáo: "Chanh tốt nhưng phải dùng đúng cách, nếu không sẽ gây hại".
Nguyên tắc khi dùng chanh:
- Không uống nước cốt chanh khi bụng đói.
- Không uống nước chanh quá đậm đặc.
- Không sử dụng chanh liên tục trong thời gian dài.
- Chỉ nên dùng 1-2 quả chanh/ngày, pha loãng với nước ấm.
- Người có dạ dày yếu nên tránh uống chanh vào buổi sáng.
- Người có cơ địa lạnh, tỳ vị yếu nên pha chanh với gừng, mật ong để cân bằng.
- Người có cơ địa nóng, dễ táo bón có thể kết hợp chanh với nước dừa hoặc mật ong.
- Người có tiền sử bệnh dạ dày nên hạn chế uống chanh, nếu dùng thì nên pha thật loãng.
Theo các chuyên gia, không phải tất cả những điều lan truyền trên mạng đều đúng. Đừng biến một loại quả có lợi thành “thủ phạm” phá hoại sức khỏe chỉ vì những trào lưu thiếu cơ sở khoa học. Hãy sử dụng chanh một cách thông minh, lắng nghe cơ thể và tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi áp dụng.
