Tọa đàm gợi ý giải pháp phòng ngừa khiếm thị bẩm sinh

Thông tin nêu tại tọa đàm "Hiểu về di truyền trong khiếm thị - Ánh sáng của hy vọng" do Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc phối hợp Câu lạc bộ khiếm thị RB tổ chức tại Hà Nội ngày 11/10.

Chia sẻ tại tọa đàm, TS.BS Phạm Thị Minh Châu dẫn lại các nghiên cứu chỉ ra thực trạng đáng báo động: Việt Nam hiện có khoảng 900.000 người khiếm thị. Trong đó, hơn 600.000 người mắc các bệnh lý liên quan đến mắt bị mất thị lực hoàn toàn.

Nguyên nhân gây khiếm thị chủ yếu bao gồm: đục thủy tinh thể (39%), tật khúc xạ không được chỉnh (18%), bệnh võng mạc đái tháo đường (17%), thoái hóa hoàng điểm tuổi già (10%), glaucoma (7%), đục giác mạc (5%)... Đáng chú ý, bệnh lý do bẩm sinh và di truyền là nhóm nguyên nhân ngày càng được ghi nhận nhiều hơn, đặc biệt ở trẻ nhỏ.

Có hơn 600.000 người mắc các bệnh lý về mắt bị mất thị lực hoàn toàn. Ảnh: Hikari Eye Care

Thực tế, không ít trẻ sinh ra đã mang trong mình bệnh khiếm khuyết về thị giác do di truyền như viêm võng mạc sắc tố, loạn dưỡng võng mạc, Stargardt, Usher... Những căn bệnh này khiến trẻ dần mất đi thị lực, thậm chí mù lòa vĩnh viễn.

"Cứ mỗi 60 giây trên thế giới, có một trẻ bị mù do các bệnh về mắt. Nhưng nếu được phát hiện và can thiệp sớm, nhiều trường hợp hoàn toàn có thể tránh được", bác sĩ Nguyễn Bình Dương - Trưởng Trung tâm Y học sinh sản và Hiếm muộn Hồng Ngọc - Phúc Trường Minh cho biết.

Theo bác sĩ Dương, trước đây, nhiều người chỉ biết mình mang gen bệnh khi đã sinh con. Một số người thậm chí không dám có con vì lo ngại di truyền bệnh cho thế hệ sau. Tuy nhiên, giờ đây, y học hiện đại giúp con người có thể chủ động loại bỏ gen bệnh ngay từ giai đoạn phôi để trẻ sinh ra hoàn toàn khỏe mạnh, cắt đứt nỗi lo di truyền ở các gia đình.

Bác sĩ Nguyễn Bình Dương - Trưởng Trung tâm Y học sinh sản và Hiếm muộn Hồng Ngọc - Phúc Trường Minh chia sẻ tại tọa đàm. Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Trong bối cảnh Việt Nam đang hướng đến mục tiêu xây dựng "thế hệ vàng khỏe mạnh", việc chủ động sàng lọc và phòng ngừa các bệnh lý di truyền từ giai đoạn phôi không chỉ giúp giảm gánh nặng y tế, mà còn góp phần tạo nên chất lượng dân số bền vững cho tương lai. Đằng sau mỗi ca điều trị thành công là nỗ lực của đội ngũ y bác sĩ cũng như nhận thức của cộng đồng về sàng lọc phôi - phương pháp giúp ngăn ngừa và loại bỏ nguy cơ mù lòa di truyền.

Tọa đàm "Hiểu về di truyền trong khiếm thị - Ánh sáng của hy vọng" bên cạnh sự tham gia của các chuyên gia hàng đầu về nhãn khoa, di truyền học và y học sinh sản, còn có sự góp mặt của cộng đồng người khiếm thị và các gia đình có người mắc bệnh lý nghiêm trọng về mắt.

Ông Đinh Thanh Tùng, Chủ tịch thường trực hội người mù Việt Nam chia sẻ những khó khăn mà trẻ khiếm thị phải đối mặt trong quá trình học tập và sinh hoạt tại trường cùng các bạn bình thường, đặc biệt là giai đoạn trước khi Câu lạc bộ khiếm thị RB được thành lập. "Nhiều em khiếm thị gặp khó khăn trong việc theo kịp bài giảng, tham gia các hoạt động chung hay hòa nhập với tập thể. Dù các em rất thông minh và nhanh nhẹn, nhưng vẫn cần nhiều thời gian hơn để bắt nhịp với tốc độ học tập và sinh hoạt của các bạn bình thường", ông Đinh Thanh Tùng nói.

Các bạn nhỏ thuộc Câu lạc bộ người khiếm thị RB tại tọa đàm. Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Tại tọa đàm, nhiều câu chuyện về những "mảnh đời thiếu sáng" lần đầu được kể. Nhiều người chia sẻ về hành trình đối mặt với bệnh tật, nỗ lực vươn lên trong cuộc sống và cả nỗi lo lắng khi nghĩ đến tương lai của con cái. Họ đã phải học cách cảm nhận thế giới không bằng ánh sáng, mà bằng trái tim và nghị lực.

Những chia sẻ ấy góp phần đánh động ý thức xã hội về vấn đề chủ động phòng ngừa các bệnh lý di truyền. "Đó là vấn đề chung cả cả xã hội, cần được nhìn nhận, chia sẻ và có phương án hành động kịp thời", đại diện ban tổ chức tọa đàm cho biết.

Kim Anh