'Điểm mặt' những bệnh truyền nhiễm hay gặp trong mùa bão, lũ và những biện pháp phòng ngừa

Nhiều bệnh truyền nhiễm dễ bùng phát sau bão, lũ

Cơn bão số 3 vừa qua đã gây thiệt hại rất lớn, hoàn lưu bão gây lũ quét, sạt lở và ngập lụt trên diện rộng tại nhiều nơi. Các chuyên gia y tế cho biết, trong và sau mưa bão, lũ lụt, môi trường bị ô nhiễm nặng nề bởi các chất thải sinh hoạt và chất thải công nghiệp, xác chết động vật, thực vật thối rữa, nước từ hệ thống cống thải tràn ra không được xử lý. Đây là những điều kiện rất thuận lợi cho các tác nhân vi sinh vật gây bệnh phát triển và gây bệnh cho người.

Theo TS.BS Vũ Viết Sáng, Phó Viện trưởng Viện lâm sàng các bệnh truyền nhiễm kiêm Chủ nhiệm Khoa Bệnh lây đường hô hấp, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, kinh nghiệm từ trước tới nay cho thấy, dịch bệnh truyền nhiễm thường đi liền sau mưa bão, lũ lụt.

Theo các chuyên gia, nhiều dịch bệnh truyền nhiễm có nguy cơ bùng phát sau bão, lũ. Ảnh minh họa TTXVN

Trong đó, chủ yếu là các bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa: Tiêu chảy cấp, bệnh tả, bệnh lỵ trực khuẩn, bệnh lỵ amip, bệnh thương hàn, nhiễm khuẩn do E.coli, viêm gan virus A. Nguyên nhân là do nguồn nước sinh hoạt, nguồn nước ăn uống, lương thực, thực phẩm bị ô nhiễm bởi các vi sinh vật gây bệnh (vi khuẩn, virus, nấm, đơn bào).

Bên cạnh đó, các bệnh ngoài da hay gặp sau lũ lụt như: nấm chân, tay, viêm lỗ chân lông, hắc lào, lang ben, ghẻ lở, mụn nhọt. Ngoài ra, người dân vùng lũ lụt có thể mắc một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm lây qua da niêm mạc như bệnh Whitmore, bệnh do xoắn khuẩn leptospira, bệnh do Vibrio vulnificus.

Cũng theo TS.BS Vũ Viết Sáng, ở những vùng chịu ảnh hưởng của bão, lũ lụt, người dân cũng có nguy cơ mắc các bệnh về mắt như đau mắt đỏ, viêm bờ mi, viêm tuyến lệ. Nguyên nhân do môi trường sống, nguồn nước sinh hoạt ăn uống bị ô nhiễm.

Mặt khác, với những người bị nhiễm lạnh do phải ngâm mình lâu trong nước, thiếu quần áo, chăn màn; nhà cửa không bảo đảm che chắn kín gió, thậm chí người dân phải di dời đến ở nơi tập trung đông người, không bảo đảm vệ sinh, nguy cơ mắc các bệnh về đường hô hấp (cảm lạnh, cúm, viêm họng, viêm đường hô hấp) sẽ có chiều hướng gia tăng.

Vị chuyên gia này cũng chỉ ra, ở môi trường sau lũ lụt là điều kiện rất thuận lợi cho muỗi gây bệnh sinh sản phát triển. Điều kiện ăn ở, ngủ nghỉ, sinh hoạt tạm bợ không bảo đảm là điều kiện cho các bệnh do muỗi truyền trong đó điển hình là sốt xuất huyết.

Đáng chú ý, TS.BS Vũ Viết Sáng cho biết, khi mắc các bệnh, nhiều người thường chủ quan, không đến các cơ sở y tế để khám bệnh hoặc đến khám bệnh muộn khi có dấu hiệu bất thường về sức khỏe. Bên cạnh đó, người bệnh tự chẩn đoán bệnh, tự mua thuốc điều trị bệnh hoặc nghe theo mách bảo của người thân không phải là bác sĩ khám bệnh. Đây là những sai lầm rất hay gặp trong việc điều trị các bệnh truyền nhiễm, nhất là trong và sau mùa bão, lũ.

Cùng với đó, một số bệnh nhân có bệnh lý nền, bệnh lý mạn tính sẵn có, do điều kiện giao thông đi lại trong mùa mưa bão, lũ lụt khó khăn, không đến được các cơ sở y tế khám bệnh theo định kỳ khiến bệnh có nguy cơ trầm trọng hơn.

Do đó, người bệnh cần quản lý điều trị tốt bệnh nền, bệnh mạn tính. Trong trường hợp đến kỳ tái khám mà không đến khám tại cơ sở y tế được, cần xin tư vấn của bác sĩ thường xuyên quản lý, theo dõi, điều trị bệnh cho mình.

Các biện pháp dự phòng dịch bệnh trong và sau bão, lũ lụt

Để phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm trong và sau mùa bão, lũ, các chuyên gia khuyến cáo, người dân cần thực hiện các việc làm sau:

Thau rửa bể nước, giếng nước, dụng cụ chứa nước; lọc nước sinh hoạt ăn uống bằng cát sạch hoặc đánh phèn để lắng sau đó khử khuẩn nước bằng Cloramin B theo hướng dẫn của nhân viên y tế.

Lựa chọn thực phẩm sạch và chế biến thực phẩm an toàn, hợp vệ sinh, thực hiện "ăn chín, uống sôi", không ăn thức ăn cũ, ôi thiu.

Thường xuyên rửa tay với xà phòng trước và sau khi chế biến thực phẩm, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.

Vệ sinh cá nhân hằng ngày, rửa chân sạch và lau khô các kẽ ngón chân sau khi tiếp xúc với nước lũ, nước bị nhiễm bẩn, không mặc quần áo ẩm ướt.

Hạn chế bơi lội vào chỗ nước bẩn tù đọng. Nếu bắt buộc phải lội vào nước bẩn thì ngay sau đó phải rửa ngay bằng nước sạch và lau khô, nhất là các kẽ ngón tay, ngón chân.

Thực hiện nguyên tắc nước rút đến đâu làm vệ sinh đến đấy, thu gom, xử lý và chôn xác súc vật theo hướng dẫn của nhân viên y tế

Tiêu diệt loăng quăng/bọ gậy, diệt muỗi bằng cách đậy kín các bể, thùng chứa nước, thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn, loại bỏ các phế thải như chai, lọ, lốp ô tô... hoặc các hốc nước tự nhiên để không cho muỗi đẻ trứng

Mắc màn khi ngủ để tránh muỗi đốt, kể cả ban ngày.

Luôn giữ ấm cơ thể, nhất là người già và trẻ em; ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, bổ sung vitamin, khoáng chất.

Khi có dấu hiệu nghi ngờ nhiễm bệnh, cần đến khám và điều trị tại các cơ sở y tế gần nhất.