Người phụ nữ 46 tuổi, ở Hà Nội, nhập viện trong tình trạng kiệt quệ vì những cơn đau đầu âm ỉ suốt nhiều tháng, kèm theo chóng mặt, choáng váng. Mỗi lần bước xuống cầu thang hay xoay người nhanh, chị thấy mọi thứ chao đảo, không thể kiểm soát cơ thể, lúc nào cũng sợ ngã.
“Tôi từng đi khám và điều trị tại nhiều cơ sở y tế, từng truyền rất nhiều loại thuốc bổ não, thuốc điều trị rối loạn tiền đình, thực hiện cả bài tập ghế xoay nhưng tình trạng không cải thiện”, chị kể.
Cuộc sống của chị dần đảo lộn, làm việc không nổi vì đầu óc lúc nào cũng ong ong. Ăn uống kém, ngủ không ngon, cảm giác mệt mỏi, lo âu, bứt rứt trong người ngày càng rõ rệt. “Tôi bắt đầu nghĩ mình mắc bệnh gì nguy hiểm mà bác sĩ không phát hiện ra” , chị nói.
Cuối cùng, người nhà đưa chị tới khám tại bệnh viện tuyến trung ương.
Sau nhiều năm khổ sở với cảm giác chóng mặt, đau đầu, mất thăng bằng, người phụ nữ mới biết mình mắc trầm cảm lo âu. (Ảnh minh hoạ)
Theo bác sĩ Nguyễn Viết Chung, trưởng khoa Tâm thần, Bệnh viện E, sau khi thực hiện thang đo đánh giá chuyên sâu, các bác sĩ xác định chị mắc rối loạn lo âu – trầm cảm mức độ nặng. Trong đó chóng mặt và đau đầu không phải triệu chứng thần kinh đơn thuần mà là biểu hiện cơ thể hóa của rối loạn tâm thần.
Bệnh nhân cảm nhận rất rõ rệt các dấu hiệu như chóng mặt, đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn, tức ngực... nhưng khi đi kiểm tra cận lâm sàng lại không tìm thấy tổn thương thực thể nào tương xứng. Trong khi đó, gốc rễ của vấn đề lại nằm ở trạng thái tâm lý bên trong như lo âu, trầm cảm kéo dài.
“Những bệnh nhân như này thường đi qua rất nhiều chuyên khoa – thần kinh, tai mũi họng, nội tổng quát... nhưng không phát hiện được nguyên nhân rõ ràng, dẫn đến điều trị lòng vòng, tốn kém thời gian, tiền bạc và tâm sức”, bác sĩ điều trị chia sẻ.
Ngay sau khi chẩn đoán đúng, bệnh nhân được điều trị bằng thuốc chống trầm cảm, thuốc hỗ trợ lo âu kết hợp liệu pháp tâm lý. Chỉ sau 2–3 ngày, chị bắt đầu thấy dễ chịu, triệu chứng chóng mặt giảm dần, tinh thần thư giãn hơn, ăn uống ngon miệng và ngủ sâu giấc. Sau hai tuần điều trị nội trú, chị chuyển từ mức độ lo âu, trầm cảm nặng xuống nhẹ, hợp tác tốt và được ra viện với kế hoạch theo dõi ngoại trú.
Theo các chuyên gia, rối loạn lo âu trầm cảm biểu hiện bằng triệu chứng cơ thể là dạng bệnh rất phổ biến hiện nay nhưng lại dễ bị bỏ sót. Tỷ lệ bệnh nhân mắc dạng rối loạn này đang gia tăng, đặc biệt ở nhóm tuổi trung niên, thường là phụ nữ, do căng thẳng kéo dài, áp lực gia đình, công việc, mất cân bằng cuộc sống.
Điểm đặc biệt khiến dạng bệnh này dễ bị hiểu lầm là người bệnh hoàn toàn không ý thức được rằng mình có vấn đề về tâm lý. Họ chỉ thấy mệt mỏi, khó chịu, chóng mặt, đau nhức, rồi miệt mài đi khám, tìm nguyên nhân về thể chất mà không ngờ “gốc rễ” lại đến từ tâm trí.
“Đây không phải bệnh ‘giả vờ’ hay tưởng tượng. Bệnh nhân thực sự cảm thấy đau, mệt, khó thở… nhưng não bộ đang xử lý tín hiệu sai lệch do ảnh hưởng từ trạng thái trầm cảm và lo âu”, bác sĩ nói.
Việc chẩn đoán đúng và điều trị sớm có thể giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục, tránh tình trạng kéo dài gây tổn hại chất lượng sống, mất niềm tin vào y tế hoặc lệ thuộc vào thuốc bổ, thực phẩm chức năng không cần thiết.
Người bệnh và cả bác sĩ tuyến đầu cần nâng cao nhận thức về các rối loạn tâm lý để không bỏ sót những ca như thế này. Cảm giác chóng mặt kéo dài không đơn giản chỉ là bệnh tiền đình.
