Xuất huyết giảm tiểu cầu miễn dịch là bệnh gì?
Xuất huyết giảm tiểu cầu là một bệnh huyết học, xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể bất ngờ "hiểu nhầm" và tấn công chính các tế bào tiểu cầu của mình. Bình thường, tiểu cầu đóng vai trò quan trọng trong việc giúp máu đông lại và ngăn chặn chảy máu. Nhưng khi bị tấn công, số lượng tiểu cầu giảm đi, khiến cơ thể dễ bị chảy máu và khó cầm máu, gây ra các biểu hiện như xuất huyết dưới da, xuất huyết niêm mạc nhiều nơi,...
Bệnh này có thể gặp ở cả người lớn và trẻ em. Thống kê cho thấy, mỗi năm cứ khoảng 100.000 trẻ em thì có từ 2,2 đến 5,3 em mắc bệnh giảm tiểu cầu miễn dịch, và ở người lớn là khoảng 3,3 người trên 100.000 dân.
Biểu hiện xuất huyết giảm tiểu cầu
Các biểu hiện của xuất huyết giảm tiểu cầu có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ giảm tiểu cầu nhưng nhìn chung chúng đều liên quan đến các dấu hiệu chảy máu. Dưới đây là những biểu hiện thường gặp như:
Chấm xuất huyết: Đây là những đốm nhỏ màu đỏ hoặc tím, kích thước khoảng 1-2 mm, không biến mất khi ấn vào. Chúng thường xuất hiện ở chân, cánh tay, hoặc các vùng da chịu áp lực.
Massage chống lão hóa kiểu châu Á: Chỉ dùng thìa mà sau 2 tuần đã có da mặt căng mọng, sáng bóng, không nếp nhănĐọc ngay
Mảng bầm: Lớn hơn chấm xuất huyết, có thể có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau (thường từ vài mm đến vài cm), màu tím xanh hoặc nâu đỏ, cũng không biến mất khi ấn vào. Những mảng bầm này là do chảy máu dưới da rộng hơn, thường xuất hiện sau va chạm nhẹ hoặc không rõ nguyên nhân. Thường tồn tại ở da từ 7 đến 10 ngày.
Chảy máu niêm mạc: chảy máu chân răng khi đánh răng hoặc tự nhiên , chảy máu cam thường xuyên hoặc kinh nguyệt ra nhiều và kéo dài ở phụ nữ.
Ngoài ra, một số trường hợp nặng (thường gặp khi số lượng tiểu cầu dưới 20.000/µL hoặc thấp hơn) người bệnh có thể chảy máu đường tiêu hóa với biểu hiện như nôn ra máu, đi ngoài phân đen do có máu đã tiêu hóa, hoặc đi ngoài ra máu đỏ tươi hay chảy máu nội sọ. Đây là những biến chứng nặng, có thể đe dọa tính mạng.
Điều trị xuất huyết giảm tiểu cầu miễn dịch có khó không?
Khi được chẩn đoán bị giảm tiểu cầu miễn dịch, không phải lúc nào cũng cần điều trị ngay. Với các trường hợp nặng, lựa chọn điều trị sẽ được quyết định dựa trên số lượng tiểu cầu, mức độ chảy máu, bệnh nền, các loại thuốc sử dụng, tuổi tác và mong muốn của bệnh nhân.
Thuốc corticoid là thuốc đầu tay trong điều trị xuất huyết giảm tiểu cầu
Bệnh chủ yếu điều trị nội khoa với các phương pháp cơ bản gồm: sử dụng thuốc corticoid, các thuốc như gamma globulin đối với trẻ em. Nếu người bệnh kháng thuốc corticoid hoặc có quá nhiều biến chứng, các phương án điều trị tiếp theo sẽ được bác sĩ chỉ định như: sử dụng thuốc tăng cường quá trình sản xuất tiểu cầu ở tủy xương (thuốc đồng vận thụ thể Thrombopoietin) hoặc phẫu thuật cắt lách (nơi phá hủy tiểu cầu). Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định một loại thuốc ức chế miễn dịch khác để điều trị sau khi cân nhắc lợi ích điều trị lớn hơn tác dụng phụ của nó gây ra.
5 sai lầm chết người khi dùng kem chống nắng cần tránh trong mùa hè: Số 1 làm tăng nguy cơ ung thư da
Một số lưu ý người bệnh xuất huyết giảm tiểu cầu
- Người bệnh xuất huyết giảm tiểu cầu cần hạn chế vận động mạnh và các môn thể thao đối kháng để tránh chấn thương.
- Cần thông báo tiền sử bệnh cho bác sĩ trước khi dùng thuốc kháng đông (ví dụ cho bệnh tim mạch, tai biến) hoặc khi cần nhổ răng, làm thủ thuật, phẫu thuật.
- Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên cân nhắc kỹ việc mang thai nếu bệnh chưa ổn định.Trẻ em gái ở tuổi dậy thì cần theo dõi lượng kinh nguyệt; nếu ra nhiều bất thường, hãy báo bác sĩ.
- Cuối cùng, hãy tuân thủ tái khám và phác đồ điều trị của bác sĩ. Đây là chìa khóa để kiểm soát bệnh hiệu quả và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm.
