Suy thận là tình trạng đe dọa tính mạng, có thể khiến người bệnh phải chạy thận nhân tạo, nặng hơn là phẫu thuật cấy ghép. Trong một số trường hợp, suy thận cấp có thể hồi phục. Người bệnh lúc này cần chăm sóc hỗ trợ, lọc máu, cho đến khi hoàn toàn phục hồi.
Việc ngăn ngừa suy thận cho người mang sẵn gene gây bệnh đôi khi bất khả thi. Tuy nhiên, đảm bảo lối sống lành mạnh sẽ làm chậm sự tiến triển của bệnh thận di truyền, ngăn ngừa hầu hết dạng bệnh thận khác. Thay đổi lối sống giúp giảm khối lượng công việc cho cơ quan, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính gây tổn thương thận.
Ăn uống lành mạnh
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, chế độ ăn ít natri có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh thận, bệnh tim và các yếu tố nguy cơ khác gây suy thận. Những người có dấu hiệu suy thận sớm nên tham khảo ý kiến từ chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn phù hợp, bảo vệ thận.
CDC cũng khuyến nghị nhóm dễ mắc suy thận hạn chế kali và phốt pho trong chế độ ăn. Theo các chuyên gia, nhóm nguy cơ cao có thể cân nhắc ăn rau cải xoong, bông cải xanh thay vì các loại thực phẩm siêu chế biến; chọn thức ăn ít đường; thay thế đồ ăn vặt bằng trái cây, ăn hoa quả thay vì uống nước ép. Các kiểu chế biến như luộc, ninh, hầm, nướng cũng lành mạnh hơn chiên rán.
Kiểm soát huyết áp
Huyết áp trên 140/90 mmHg là một trong những yếu tố nguy cơ gây bệnh thận, nhất là ở những người mắc tiểu đường. Mọi người nên kiểm tra huyết áp thường xuyên, đặc biệt nếu có tiền sử gia đình bị huyết áp cao.
Bác sĩ từ Viện Tim Phổi và Máu Quốc gia Mỹ khuyến nghị thực hành lối sống tốt cho tim mạch để kiểm soát huyết áp. Nếu phương pháp này không hiệu quả, người bệnh có thể xem xét đi khám và dùng thuốc huyết áp để giảm nguy cơ suy thận.
Minh họa tình trạng suy thận. Ảnh: Preferred Vascular Group
Tập thể dục
Tăng cường hoạt động thể chất mang lại nhiều lợi ích, bao gồm bảo vệ sức khỏe tim mạch, hỗ trợ cơ thể kiểm soát lượng đường trong máu, giúp mọi người duy trì hoặc đạt được cân nặng hợp lý. Những cải thiện sức khỏe này có thể làm giảm nguy cơ suy thận.
Duy trì cân nặng hợp lý và hình thể cân đối cũng là yếu tố quan trọng giảm khả năng mắc bệnh. Các chiến lược giảm cân như ăn uống lành mạnh và tăng cường hoạt động thể chất giúp bảo vệ sức khỏe nói chung trước các bệnh mạn tính. Tuy nhiên, người mắc bệnh thận nên tránh giảm cân quá nhanh chóng hoặc thực hiện chế độ ăn kiêng quá nghiêm ngặt.
Chủ động theo dõi sức khỏe và khám định kỳ
Các chuyên gia khuyến nghị thường xuyên khám sức khỏe và hỏi ý kiến bác sĩ nếu thấy các biểu hiện bất thường, chẳng hạn phù xung quanh mắt, da khô, mệt mỏi, nước tiểu có bọt,... Bác sĩ có thể chỉ định sàng lọc chức năng thận bằng các xét nghiệm máu đơn giản. Dù không có triệu chứng, bạn vẫn có thể yêu cầu bác sĩ làm xét nghiệm khi đi khám tổng quát. Điều này có thể giúp phát hiện dấu hiệu sớm của bệnh thận. Sàng lọc càng sớm, việc điều trị càng bớt phức tạp.
Nhìn chung, những người mắc bệnh tiểu đường, huyết áp cao và bệnh tim có nguy cơ suy thận cao hơn. Ở nhóm này, việc chủ động theo dõi sức khỏe càng quan trọng. Các nhóm dân số dễ bị tổn thương nên đi khám kịp thời, thảo luận với bác sĩ về cách giảm tỷ lệ suy thận, tránh lạm dụng bất kỳ loại thuốc nào,gồm cả thực phẩm bổ sung và thuốc không kê đơn.
Thục Linh (Theo Medical News Today)
