Nghệ sĩ nói về công việc, cuộc sống, dịp biểu diễn tại Sound Healing Concert vào ngày 6 và 7/9ởTP HCM và sắp ra mắt một số sản phẩm âm nhạc mới.
- Anh chuẩn bị tinh thần, sức khỏe thế nào để tham gia các sự kiện trong thời gian tới?
- Mỗi ngày, tôi dành buổi sáng để tập đi lại, vận động nhẹ nhàng. Tôi đi đứng tốt hơn trước rất nhiều, có thể chống gậy di chuyển, không còn phụ thuộc hoàn toàn vào xe lăn. Buổi chiều, tôi tập kèn hoặc dạy học. Vấn đề duy nhất là cổ họng từng phẫu thuật, đặt ống thở, nên giọng nói giờ khó nghe hơn.
Tôi hạnh phúc khi có thể mở lại câu lạc bộ jazz, cùng đồng nghiệp, học trò biểu diễn. Nhìn các em học sinh trưởng thành và bộc lộ tài năng, sự đam mê, tôi có niềm tin vào lớp nghệ sĩ trẻ. Gần đây, có cậu học sinh người Canada từng theo học tôi một thời gian, thường gửi email trao đổi về cách phối khí các bài nhạc Trịnh, đưa ra ý tưởng sáng tạo mới mẻ. Những niềm vui nhỏ như thế khiến tôi hào hứng, tràn trề năng lượng.

Nghệ sĩ Trần Mạnh Tuấn diễn trong đêm nhạc Trịnh ở Hà Nội hồi tháng 3. Ảnh: Tùng Đinh
- Anh cảm thấy âm nhạc của mình thay đổi thế nào sau khi hồi phục từ bạo bệnh?
- Vợ tôi theo Phật pháp nhiều năm, ăn chay, tụng kinh niệm Phật. Cô ấy là người khuyên tôi hướng đến dòng nhạc chữa lành. Hồi tháng 1, khi được mời sang biểu diễn tại Đại hội Phật giáo Thế giới dòng Truyền Thừa ở Nepal, tôi đã chuyển soạn bài Chú đại bi và được khán giả hưởng ứng. Từ đó, tôi có thêm cảm hứng với thể loại mới. Tôi hướng đến những giai điệu an lành, yên bình chứ không còn ham mê phá cách như thời trẻ. Saxophone là nhạc cụ hiện đại, có sắc thái đa dạng, lên bổng xuống trầm, giúp người nghe quên đi những mệt mỏi, u sầu, phù hợp.
Trong Sound Healing Concert, tôi sẽ biểu diễn sáng tác mới của mình - Sen - một bản nhạc đậm tinh thần Việt Nam. Ngoài ra, tôi diễn bài Cát bụi của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, ca khúc truyền tải tinh thần Phật giáo về sự vô thường và hữu hạn của kiếp người. Thời gian tới, tôi ra mắt các ca khúc chủ đề healing (chữa lành).

Trần Mạnh Tuấn, Thanh Lam biểu diễn "Này em có nhớ", tối 29/3 ở Hà Nội. Video: Hà Thu
- Nhớ lại quãng thời gian thập tử nhất sinh, anh khắc ghi điều gì?
- Tôi nhớ những ngày vợ đồng cam cộng khổ. Tôi ngã bệnh đúng vào thời gian Covid-19. Bà xã không có ai hỗ trợ, một mình gắng gượng lo cho chồng. Khi tôi vừa mới tỉnh lại, bà xã run run đút cháo rồi động viên: "Anh ăn không chỉ cho anh, ăn thêm một muỗng này cho em, cho con gái, con trai, cho mẹ, cho gia đình".
Sau này, vợ kể lại rằng lúc ấy, cô ấy từng ước có thể đánh đổi bản thân để chồng được khỏe mạnh bình thường. Có lần, tôi từng nói với bà xã: "Anh xin lỗi em, anh thương em lắm. Anh không làm tròn trách nhiệm, để em phải khổ, phải vất vả vì anh". Tôi thấy mình may mắn quá, từng yêu vài cô bạn gái rồi cuối cùng ở bên vợ - cô tiên của đời tôi.
Khi tôi tập thổi kèn lại, bà xã cũng kề bên động viên. Giờ bà xã giống như người quản lý, chăm chút cho tôi mọi thứ từ công việc đến cuộc sống. Thời gian tới, tôi ra nước ngoài biểu diễn, cô ấy chạy vạy lo giấy tờ, thủ tục cho cả đoàn.

Nghệ sĩ Trần Mạnh Tuấn và vợ kỷ niệm ngày cưới hồi tháng 4. Ảnh: Nhân vật cung cấp
- Qua nhiều thăng trầm, điều quan trọng nhất với anh trong cuộc sống hiện tại là gì?
- Tôi quan niệm hai thứ quý giá nhất trong đời mình là gia đình và âm nhạc. Tôi có người mẹ già năm nay đã 89 tuổi. Tháng trước, khi mẹ mệt và phải vào viện, tôi đau đến thắt lòng. Tôi chỉ mong được ở bên mẹ thêm ngày nào hay ngày ấy. Ngoài vợ, con gái tôi - An Trần - cũng là chỗ dựa vững chãi, khiến bố tự hào. Bốn năm học Berklee College of Music (Mỹ), con đều giành học bổng, bố chỉ hỗ trợ chi phí ăn ở. Nhờ có gia đình, trong những thời khắc u tối nhất, tôi không hề bi quan.
Với âm nhạc, giờ tôi thấy mình không chỉ là một nghệ sĩ mà giống như người truyền cảm hứng. Ngoài biểu diễn, tôi muốn chia sẻ câu chuyện cuộc đời mình, những thăng trầm đã trải qua. Tôi nhận thấy nhiều người chỉ lo kiếm tiền, đến khi bệnh tật ập đến mới nhận ra giá trị của cuộc sống. Tôi nói với bạn bè: "Đến một lúc nào đó như Tuấn đây, mới biết có bao nhiêu tiền cũng chẳng để làm gì".
Giờ tôi có cuộc sống đầy đủ, tiền bạc, vật chất không còn quan trọng. Tôi hướng đến những việc làm ý nghĩa, góp sức cho cộng đồng. Tôi tự hào vì ngay khi xuất viện và hồi phục, tôi đã tổ chức đêm nhạc từ thiện, đấu giá kèn saxophone và gây quỹ được một tỷ đồng. Khi diễn miễn phí ở các bệnh viện, nhìn ánh mắt háo hức của các em nhỏ, niềm vui của các em truyền động lực cho tôi.
- Anh còn ấp ủ dự định gì trong cuộc sống?
- Tháng 9 này, tôi sẽ ra mắt hai cuốn sách, một cuốn dạy nhạc, kết hợp giữa sách giấy và online. Độc giả có thể quét mã để xem các video tập kèn được hướng dẫn chi tiết. Cuốn còn lại là tự truyện, được tôi viết từ năm ngoái. Tôi thấy mình đã trải qua một cuộc đời đáng sống, từ chàng trai phố cổ Hà Nội, đi qua gió sương rồi trở thành nghệ sĩ. Tôi từng gặp gỡ nhiều nguyên thủ quốc gia, biểu diễn ở những sân khấu không thể tưởng tượng. Tôi nghĩ những thành tựu của mình, chỉ cần tìm kiếm trên Chat GPT hay Google là thấy, vậy nên cuốn sách sẽ nhấn mạnh vào kỷ niệm và trải nghiệm.

Nghệ sĩ Trần Mạnh Tuấn biểu diễn bài "Cát bụi" (nhạc sĩ Trịnh Công Sơn). Video: Nhân vật cung cấp
Nghệ sĩ Trần Mạnh Tuấn 55 tuổi, là nhạc công chơi saxophone duy nhất được đề cử năm lần tại giải Cống hiến. Nghệ sĩ từng thành lập câu lạc bộ jazz Sax n' Art tại TP HCM, làm giám khảo cuộc thi Vietnam Idol 2008. Nghệ sĩ ra hàng chục album, tiêu biểu như Độc tấu Saxophone Trần Mạnh Tuấn (1997), Lời ru mắt em - chung với Vũ Quang Trung, Trần Thu Hà và Bằng Kiều (2000), Biển khát (2001), Hạ trắng (2002), Về quê (2003), Ru ta ngậm ngùi (2009).
Tháng 8/2021, anh nhập viện cấp cứu, phẫu thuật não hai lần trong ba ngày. Sau khi vượt bạo bệnh, anh phải tập vật lý trị liệu để đi lại bình thường. Hai năm sau, Trần Mạnh Tuấn mổ não lần ba do di chứng hậu Covid-19. Năm 2023, sau thời gian dưỡng bệnh, anh dần trở lại các sân khấu, tham gia nhiều sự kiện lớn nhỏ.
Hà Thu