Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết 68, khẳng định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, lực lượng tiên phong trong phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Trong bài viết Động lực mới cho phát triển kinh tế, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết Nghị quyết 68 định hình quan điểm mới của Đảng về thúc đẩy phát triển mạnh mẽ kinh tế tư nhân - một động lực quan trọng nhất phát triển kinh tế thời gian tới.
Song để phát triển kinh tế tư nhân, theo Tổng Bí thư vấn đề cốt lõi là tiếp tục hoàn thiện thể chế, thay đổi về tư duy và hành động. Ông yêu cầu Việt Nam cần sớm nghiên cứu xây dựng Luật Phát triển kinh tế tư nhân và sửa các quy định liên quan, bảo đảm thể chế hóa đầy đủ chủ trương tại Nghị quyết 68.
"Việt Nam cần thiết lập hệ thống cạnh tranh công bằng, xác định rõ danh sách các hành vi tác động tiêu cực đến tiếp cận thị trường và phân biệt đối xử trong cạnh tranh với kinh tế tư nhân", Tổng Bí thư nêu.
Cơ quan quản lý cần thiết lập hệ thống bảo vệ quyền và lợi ích của các chủ thể tham gia thị trường, phân biệt giữa tranh chấp kinh tế và tội phạm hình sự, nghiêm cấm các hành vi lạm dụng pháp luật trong quản lý thị trường.
Các quy định phải tạo cơ chế thúc đẩy đầu tư, tài chính, trong đó tổ chức tài chính có hệ thống đánh giá tín dụng phù hợp và hỗ trợ cho khu vực tư. Các doanh nghiệp được khuyến khích phát triển khoa học công nghệ, đặt biệt doanh nghiệp tư nhân cần đi đầu trong các dự án lớn, trọng điểm quốc gia và hạ tầng nghiên cứu đổi mới sáng tạo.
Các biện pháp đưa ra nhằm hỗ trợ dịch vụ thủ tục và chính sách cho kinh tế tư nhân, chuẩn hóa các thủ tục hành chính và chính sách. Bộ luật Hình sự phải được sửa đổi, tách bạch rõ hành vi gian lận và trục lợi với sai sót hành chính thông thường.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại phiên họp của Quốc hội, tháng 10/2024. Ảnh: MediaQuochoi
Việt Nam hiện có trên 940.000 doanh nghiệp và hơn 5 triệu hộ kinh doanh. Khu vực kinh tế tư nhân đóng góp hơn 30% tổng thu ngân sách, 82% lao động và khoảng 50% GDP.
Tại kỳ họp thứ 9 đang diễn ra, Quốc hội sẽ thảo luận và ban hành Nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân với các cơ chế, chính sách ưu đãi cụ thể, khả thi, hiệu quả. Ban Chỉ đạo quốc gia triển khai Nghị quyết 68 được lập, do Thủ tướng làm Trưởng ban, định kỳ hàng tháng rà soát, đôn đốc việc thực hiện nghị quyết của các bộ ngành, địa phương.
Tổng Bí thư lưu ý không để xảy ra tình trạng lúng túng, thực hiện theo cách riêng gây mất hiệu lực chính sách của Trung ương. Kết quả thực hiện phải được công khai, là một trong những tiêu chí đánh giá năng lực, trách nhiệm, đặc biệt với người đứng đầu. Cùng với đó, tư duy hành chính phải đổi mới từ kiểm soát sang đồng hành, coi doanh nghiệp là đối tượng "phục vụ" thay vì "quản lý", "nói đi đôi với làm" thống nhất trong toàn hệ thống chính trị.
Chính phủ sớm ban hành Chỉ thị yêu cầu các bộ ngành, địa phương chuyển quy trình hành chính sang hậu kiểm, trừ một số lĩnh vực đặc thù (an ninh, quốc phòng...). Các cơ quan có hướng dẫn cụ thể về trách nhiệm công vụ của người đứng đầu, chính quyền các cấp trong hỗ trợ doanh nghiệp và chuẩn hóa toàn bộ quy trình cấp phép đầu tư, rút ngắn thời gian công bố kết quả.

Công nhân làm việc trong nhà máy Thép Hòa Phát ở Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi. Ảnh: Giang Huy
Ngoài các doanh nghiệp lớn, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh phải đặc biệt quan tâm doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, thúc đẩy tư tưởng khởi nghiệp, khát vọng làm chủ của họ, đặc biệt trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo. Theo đó, nhà điều hành cần triển khai ngay gói tín dụng ưu đãi riêng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, thông qua Quỹ bảo lãnh tín dụng Nhà nước.
Các khu công nghiệp dành quỹ đất ưu tiên 5-10% và giá thuê ưu đãi cho doanh nghiệp khởi nghiệp. Khung pháp lý cho mô hình sandbox cũng cần được mở rộng, cho phép thử nghiệm thực tế với fintech, AI, nông nghiệp số trong khung thời gian rõ ràng. Chính quyền xây dựng trung tâm tư vấn pháp lý miễn phí hoặc trợ giá cho doanh nghiệp vừa và nhỏ tại các địa phương.
Cuối cùng theo Tổng Bí thư, Việt Nam cần xây dựng đội ngũ doanh nhân thật sự là "chiến sĩ" trên mặt trận kinh tế. Họ cần được tạo điều kiện khi tham gia phản biện, hoạch định chính sách.
Ngoài ra, các bộ ngành khi xây dựng luật, nghị định cần lắng nghe ý kiến của người dân, doanh nghiệp, nhất là doanh nhân. Việc thành lập Hội đồng doanh nhân tư nhân quốc gia được khuyến khích, để tư vấn trực tiếp cho Chính phủ trong chiến lược kinh tế - công nghiệp dài hạn.
"Với truyền thống, cơ sở lý luận, chính trị - pháp lý chặt chẽ và quyết tâm cao của hệ thống chính trị, Việt Nam sẽ sớm đưa kinh tế tư nhân phát triển xứng tầm, trở thành động lực quan trọng nhất, trụ cột bảo đảm phát triển kinh tế vững mạnh", Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định.
Phương Dung
Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm