"Nhiều người gọi cho chúng tôi, nói rằng họ có 1-2 triệu USD vàng thỏi, và nhờ cho thuê giúp", Gaurav Mathur, nhà sáng lập SafeGold cho biết trên CNBC. Lượng vàng mà SafeGold cho thuê năm nay đã tăng từ 2 triệu USD lên 40 triệu USD hiện tại.
Ông nhận định vài tháng qua, sự thay đổi rõ nhận thấy nhất là nhiều khách hàng giàu có đã thoải mái hơn với việc cho thuê vàng, đi ngược quan niệm kim loại quý là tài sản không trả lãi.
Cho thuê vàng không phải hiện tượng mới. Các tổ chức như ngân hàng trung ương, nhà băng lớn từ lâu đã thống trị lĩnh vực này. Tuy nhiên, điều mới mẻ gần đây là nhà đầu tư cá nhân giàu có cũng bắt đầu tham gia thông qua các nền tảng cho thuê, Tuohy - CEO Goldstrom, nói.
Keith Weiner, nhà sáng lập kiêm CEO Monetary Metals cho biết sức hút của hình thức này khá dễ hiểu. Nhà đầu tư xác định nắm giữ vàng lâu dài có thể nhận tiền lãi từ cho thuê sản phẩm này. Trong khi đó, các hãng trang sức và nhà chế tác lại có nguyên liệu cho hoạt động sản xuất hàng ngày. Người thuê sẽ hoàn trả bằng vàng thay vì USD, nhờ đó tránh được biến động giá.
SafeGold hiện áp dụng lãi suất 2% với hợp đồng cho thuê có tài sản đảm bảo và 4% với trường hợp không tài sản đảm bảo. Đầu năm nay, mức lãi này từng lên 3% và 5%.
"Mọi người không mua vàng rồi chờ giá lên 5.000 USD nữa", Keith Weiner - nhà sáng lập kiêm CEO Monetary Metals cho biết. Công ty này cũng làm trung gian cho thuê kim loại quý giữa nhà đầu tư và doanh nghiệp.
Vàng thỏi tại một kho chứa ở Munich (Đức). Ảnh: Reuters
Joseph, một doanh nhân Mỹ, cho biết năm nay đã tăng gấp đôi lượng vàng cho thuê thông qua Monetary Metals. "Điều duy nhất tôi chắc chắn là tiền tệ sẽ mất giá", Joseph giải thích.
Việc các ngân hàng trung ương mua kim loại quý với tốc độ kỷ lục và khối nợ toàn cầu tăng mạnh khiến "tích trữ vàng là quyết định dễ dàng và ít áp lực nhất với mọi người". Joseph hiện nhận lãi suất 3,8% khi cho thuê vàng. Phần tiền lãi này cũng được trả bằng vàng.
Mô hình cho thuê này cũng như cho vay. Nhà đầu tư cung cấp vàng thông qua một nền tảng, để kết nối với bên vay. Với các hãng trang sức, nhà chế tác sẽ không phải vay tiền mặt và chịu rủi ro biến động giá trong thời gian nắm giữ. Sau khi làm xong sản phẩm, họ có thể bán chúng với giá hiện tại. Người vay phải trả lãi và đến hạn có thể hoàn trả lượng vàng đã vay hoặc gia hạn hợp đồng.
Sức hấp dẫn với người vay nằm ở sự đơn giản và minh bạch. "Cho thuê vàng giải quyết hai vấn đề, vừa có vốn, vừa không có rủi ro về giá. Nếu vay ngân hàng để mua, họ sẽ phải phòng trừ. Trong khi đó, hầu hết họ không rành về hợp đồng tương lai", Wade Brennan - CEO Kilo Capital cho biết.
Đến khi trả, họ cũng chỉ cần mua lại lượng vàng tương đương với giá hiện tại và ở mức tương ứng khi thị trường điều chỉnh.
"Nếu thuê vàng ngay từ đầu, bạn không cần quan tâm giá tăng hay giảm", Brennan nói. Khách hàng của ông gồm các hãng trang sức, nhà bán buôn, các đại lý và công ty công nghệ sử dụng vàng trong sản xuất linh kiện.
Năm nay, giá vàng đã tăng hơn 50%, có thời điểm lập kỷ lục mới tại 4.381 USD một ounce hồi tháng 10. Hiện tại, dù giá chỉ còn hơn 4.000 USD, mức tăng năm nay vẫn là mạnh nhất kể từ 1979.
Nhu cầu thuê của các hãng trang sức đã tăng gấp đôi trong 4 tháng qua, Patrick Tuohy - CEO Goldstrom cho biết. "Vì giá tăng mạnh, khoản vay ngân hàng 100.000 USD hiện mua được số vàng ít hơn nhiều. Các hãng trang sức cần nguồn vốn khác và hợp đồng thuê vàng giải quyết được điều đó", ông nói. Goldstrom hiện cho thuê các khách hàng từ Dubai đến Ghana.
Tuy nhiên, việc cho thuê này cũng có rủi ro. "Cho vay vàng, dù dưới hình thức nào, đều có rủi ro đối tác. Nói cách khác, là rủi ro người thuê không trả lại", John Reade - nhà phân tích tại Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) cho biết. Ông nhấn mạnh dù mức lãi hấp dẫn, người sở hữu cần cân nhắc kỹ độ tin cậy của người thuê.
Rủi ro lớn nhất với người cho thuê là vỡ nợ, dù hiếm khi xảy ra. Nếu người thuê gặp khó khăn hoặc quản lý dòng tiền kém, họ có thể không trả lại đúng hạn. Trong một số trường hợp, họ có thể trả bằng vàng giả, hoặc độ tinh khiết không đúng cam kết.
Mathur thừa nhận những lo ngại đó và cho biết công ty kiểm tra mọi thỏi vàng được trả lại để xác thực. Tương tự, Weiner cho biết nền tảng của ông sử dụng cả bảo hiểm, kiểm toán, camera và công nghệ nhận dạng qua tần số vô tuyến (RFID) để hạn chế trộm cắp và gian lận, nhưng "không bao giờ có thể nói là rủi ro bằng không".
Tuohy tiết lộ hệ thống RFID của công ty gắn chip lên mọi món trang sức làm từ vàng được thuê của nhà đầu tư. Các chip này truyền dữ liệu theo thời gian thực về hệ thống của Goldstrom. Họ có camera và cảm biến giám sát 24/7. Các hãng bảo hiểm cũng tham gia bảo lãnh rủi ro trộm cắp hoặc gian lận nội bộ.
Nếu hãng trang sức vỡ nợ, Goldstrom có quyền thu giữ và nung chảy số trang sức đó để thu hồi, khiến rủi ro thua lỗ rất thấp. "Mô hình này đã hoạt động tại Trung Đông từ năm 2006 và chưa từng xảy ra một vụ vỡ nợ nào", Tuohy kết luận.
Hà Thu (theo CNBC, Reuters)
