Yêu cầu trên được Bộ GD&ĐT đưa ra trong bối cảnh một số địa phương công bố phương án tuyển sinh lớp 10 năm học 2024 - 2025 áp dụng hình thức cộng điểm ưu tiên, xét tuyển thẳng các thí sinh sở hữu chứng chỉ tiếng Anh quốc tế - IELTS từ 4.0 trở lên.
Theo đó, Bộ đề nghị UBND các tỉnh, thành thực hiện đúng quy chế tuyển sinh THCS, THPT được ban hành năm 2019.
"Với các tỉnh đã phê duyệt kế hoạch và phương thức tuyển sinh lớp 10 THPT chưa đúng quy định về tuyển thẳng, chế độ ưu tiên thì phải điều chỉnh và thông báo công khai", công văn của Bộ GD&ĐT nêu rõ. Bộ sẽ kiểm tra, thanh tra việc tuyển sinh lớp 10 tại một số địa phương.
Bộ GD&ĐT yêu cầu các địa phương dừng tuyển thẳng lớp 10 bằng IELTS. (Ảnh minh hoạ)
Theo quy chế tuyển sinh THCS, THPT, thí sinh được tuyển thẳng lớp 10 công lập nếu thuộc một trong bốn nhóm: học trường phổ thông dân tộc nội trú; là người dân tộc rất ít người; là người khuyết tật; đạt giải quốc gia, quốc tế về văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, khoa học kỹ thuật.
Nếu là con liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, người nhiễm chất độc hóa học, anh hùng lao động, lực lượng vũ trang, đang sống và học tập ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, thí sinh được cộng điểm khuyến khích, mức điểm do địa phương quy định.
Nhóm thí sinh có giải học sinh giỏi cấp tỉnh, thành phố hay có chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế không được hưởng bất kỳ ưu tiên nào. Tuy nhiên, gần 5 năm qua, nhiều địa phương cộng 1-2 điểm ưu tiên, miễn thi, tuyển thẳng thí sinh có 4.0 IELTS trở lên hoặc đạt giải học sinh giỏi cấp tỉnh.
Trước đó, Tuyên Quang công bố tuyển thẳng học sinh có điểm IELTS 5.0 trở lên. Riêng thí sinh đăng ký dự tuyển vào lớp chuyên Anh của Trường THPT chuyên, điều kiện tuyển thẳng là IELTS đạt 7.0 trở lên. Thí sinh đạt mức điểm 6.0- 6.5 sẽ chỉ được cộng từ 1-2 điểm. Địa phương này tổ chức 3 bài thi gồm: Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ để tuyển sinh lớp 10.
Lào Cai cũng thông báo miễn thi và tính 10 điểm môn tiếng Anh vào lớp 10 công lập cho thí sinh có IELTS từ 4.0 trở lên. Nếu đăng ký vào lớp chuyên và đạt IELTS 5.5-6.5, thí sinh được quy đổi điểm chứng chỉ sang điểm môn chuyên theo công thức: Điểm IELTS * 10/7. Nếu đạt từ 7.0 IELTS, các em được tính 10 điểm chuyên.
Quảng Trị quy định, nếu đạt từ 4.0 IELTS trở lên, thí sinh được quy đổi thành 9 điểm môn này trong kỳ thi vào lớp 10 công lập, áp dụng cả với trường chuyên và không chuyên. Ngưỡng điểm quy đổi với 4.5 và 5.0 IELTS là 9,5 và 10 điểm.
Ngoài IELTS, tỉnh Quảng Trị còn chấp nhận nhiều chứng chỉ khác như TOEFL iNT, TOEIC, VSTEP, Aptis Esol...
Một trong những địa phương tiên phong trong vấn đề cộng điểm IELTS vào tuyển sinh lớp 10 chính là tỉnh Nghệ An. Từ năm 2021, Nghệ An tuyển thẳng học sinh có điểm IELTS đạt 6.0 vào trường THPT công lập có lớp tiếng Anh tăng cường và 7.0 trở lên đối với trường THPT chuyên Phan Bội Châu. Điều này được cho là nhằm thúc đẩy năng lực ngoại ngữ của học sinh địa phương.
Tương tự, năm ngoái, tỉnh Phú Thọ cũng công bố ưu tiên tuyển thẳng những học sinh có điểm IELTS từ 6.5 trở lên. Ngoài các địa phương có chính sách tuyển thẳng, một số địa phương khác như: Quảng Trị, Vĩnh Long, Lào Cai, Bình Dương… còn cộng điểm ưu tiên hoặc miễn thi môn tiếng Anh trong kỳ thi tuyển sinh lớp 10. Thay vào đó, thí sinh sẽ được quy đổi điểm môn Ngoại ngữ.
Theo Phó giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Quảng Trị Mai Huy Phương, việc tỉnh Quảng Trị miễn thi môn Tiếng Anh và quy đổi điểm cho thí sinh có điểm IELTS là phù hợp. Không riêng IELTS, các loại chứng chỉ khẳng định được năng lực ngoại ngữ của học sinh, Sở GD&ĐT cũng sẽ tham mưu miễn thi, quy đổi điểm môn đó nếu học sinh có nhu cầu.
"Thực tế, Quảng Trị là một trong những địa phương có mặt bằng học sinh học ngoại ngữ chưa cao, điểm thi tốt nghiệp THPT môn Ngoại ngữ còn thấp do đó chính sách kể trên không nằm ngoài mục tiêu tạo động lực thúc đẩy phong trào học tập cho học sinh trong các nhà trường.
Mặt khác, khi học sinh đã chứng tỏ được năng lực khi thi, lấy các chứng chỉ như IELTS thì việc miễn thi môn Ngoại ngữ trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 cũng nhằm giảm áp lực thi cử không đáng có cho các em", ông Phương nói.
