Đi về phía trẻ

Thời điểm này nói Tùng Dương "đi về phía trẻ" đương nhiên không còn là thông tin mới nữa, bởi vì trong những năm qua anh đã bộc lộ rõ khuynh hướng nàytrong âm nhạc.

Vừa mới ra mắt album mang tên Multiverse (Đa vũ trụ) và bùng nổ trong live concert Tùng Dương - Người đàn ông hát ngày 23/11 tại Hà Nội và 1/12 tại Đà Nẵng, thực ra vẫn là một Tùng Dương cá tính thôi, nhưng đang có thêm những chuyển biến mới.

Sự hiện diện của 2 thế hệ nghệ sĩ

Trong album Multiverse, divo làng nhạc Việt giới thiệu 12 tác phẩm 100% gắn liền với tên tuổi anh và hầu hết là tác phẩm ra mắt lần đầu hoặc trong năm 2024. Tác giả của 12 tác phẩm này thuộc 2 lứa nghệ sĩ khác nhau. Trong đó, có những cái tên quen thuộc lứa 7x, 8x như Nguyễn Anh Tú (Cánh chim phượng hoàng), cặp đôi Nguyễn Duy Hùng - Sa Huỳnh (Mật mã gen người, Tín hiệu vũ trụ), ngay chính Tùng Dương cũng thể hiện khả năng sáng tác cũng rất… "nguy hiểm" khi có tới 2 ca khúc góp vào album (Phản chiếu, Gieo mầm). Lại có nhiều cái tên thuộc lứa nhạc sĩ trẻ hiện nay, như Tăng Duy Tân, một cái tên đình đám, trong khi Antoine Lai là cái tên mới được biết đến gần đây với tư cách là tác giả ca khúc của MV Đàn ông không cần khóc(1 trong 2 sản phẩm MV do Tùng Dương giới thiệu cách đây chưa lâu); rồi một cái tên rất mới: NÂN. Chưa hết, album còn có sự góp mặt của nhạc sĩ trẻ Đỗ Hoàng Long.

"Tái sinh" đang trở thành hit mới của Tùng Dương trong khi các ca khúc khác trong "Multiverse" cũng đang lan tỏa đến công chúng

 4 tác giả trẻ đã góp vào cho album Multiverse 6 ca khúc, tức là chiếm tỉ lệ 50%. Đó là một tín hiệu cho thấy những mới mẻ ẩn chứa trong album nói riêng, rộng hơn là trong âm nhạc của Tùng Dương. Ấy là còn chưa kể ê-kíp tham gia phầm âm nhạc của Multiverse/Đa vũ trụ còn thêm nhiều nghệ sĩ trẻ nữa. Chẳng hạn, ca sĩ khách mời cùng thể hiện với Tùng Dương, ngoài nữ ca sĩ được mệnh danh là diva làng nhạc Việt NSND Thanh Lam, còn có Mono,rapper Double 2T. Bên cạnh những cái tên quen như Nguyễn Hữu Vượng, Lưu Quang Minh, góp vào album còn có nhiều nhà sản xuất âm nhạc trẻ như Drum7, Maiki, huhy, hallowed…

Nhìn vào 6 tác phẩm của người trẻ lại thấy những góc nhìn, màu sắc âm nhạc rất khác nhau. Người khiến tôi ngạc nhiên nhất chính là Tăng Duy Tân. Nếu đứng ở góc độ âm nhạc, dường như không có nhiều điểm trùng với Tùng Dương. Một tác giả của những giai điệu vui tai, ca từ và nội dung ca khúc đánh trúng "gu" giới trẻ với một ca sĩ gai góc, tràn năng lượng, lúc nào cũng như một giếng dầu chỉ chờ mồi lửa là đốt cháy tác phẩm. Vậy mà Tăng Duy Tân cũng kịp góp vào Multiverse một tác phẩm duy nhất, ca khúc Tái sinh.

Đáng nói, Tái sinh cho thấy Tăng Duy Tân phần nào đã thoát khỏi những Bên trên tầng lầu, Cắt đôi nỗi sầu, Bật tình yêu lên… để có những giai điệu, cách phát triển âm nhạc, bố cục tác phẩm gần hơn với những ca khúc đã thuộc vào hàng quy chuẩn, đã có từ các nhạc sĩ bậc tiền bối, dẫu vậy Tân vẫn giữ được thế mạnh trong sáng tác của mình là giai điệu đẹp, lời ca dễ nghe, nội dung đánh "trúng" tâm lý người nghe. Thậm chí, nghe nói Tân còn… làm khó giọng ca được mệnh danh là divo làng nhạc Việt khi viết giai điệu cho Tái sinh có khung độ (giai điệu từ nốt thấp nhất tới nốt cao nhất) vượt quá giới hạn giọng hát của Tùng Dương. Kết quả cuối cùng, Tái sinh đang ngập tràn cõi mạng kể từ thời điểm phát hành cho đến hiện nay.

Antoine Lai cũng là trường hợp rất đáng để nhắc đến, không chỉ có Đàn ông không cần khóc, trong album mới của Tùng Dương xuất hiện thêm Đa vũ trụ, Già, Tàn canh… Chàng nhạc sĩ tay ngang hiện đang là nghiên cứu sinh tại Pháp này còn rất trẻ, sinh năm 1998, nhưng những gì anh viết ra thì đúng như ông cụ non: "Lúa chín cúi đầu, nhìn bao mầm non khóc trong vòm nôi/ Tóc hai thứ màu, tự nhiên trời cho, có khi hợp thời/ Tuổi xuân của ta gần đất nhưng cách xa trời/ Ai lấy mà cho, ai mua mà bán, ai thừa mà xin?..." (trích ca từ trong Già). Hay: "Không còn sáng hay đêm, như lưỡng nghi như một mà không/ Không trắng đen, không thấp cao, tâm thức không thét gào" và "Bao trận sóng ra khơi, ôi trái tim hoang tàn của tôi/ Ta vẫn yêu, yêu thiết tha, yêu thế gian điên cuồng" (trích ca từ trong Đa vũ trụ).

Già hơn so với tuổi là đúng với trường hợp Antoine Lai. Cái già của Antoine Lai thể hiện ở tư duy, suy nghĩ và cách thể hiện thế giới quan của mình vào trong âm nhạc. Nếu có ai đó hỏi tại sao Antoine Lai còn trẻ thế mà sáng tác lại phù hợp với phong cách, con người âm nhạc của Tùng Dương đến thế thì câu trả lời có thể sẽ mang đến sự ngạc nhiên khi biết rằng, cho dù mới đây giữa tác giả trẻ và divo làng nhạc Việt Nam mới kết duyên âm nhạc với nhau nhưng Antoine Lai đã sáng tác những ca khúc này từ trước đó và chỉ để dành cho duy nhất một người, đó chính là Tùng Dương.

Với Đánh cắp, nữ nghệ sĩ Gen Z NÂN (Nguyễn Hồng Trang) đã thể hiện những suy tưởng sâu xa về những khao khát bất khả của mỗi cá thể trong vũ trụ này để rồi ta phải "đánh cắp" những gì ngoài tầm với, mong có thể hoàn thành được những điều tưởng như nhỏ bé. Trong khi Ảo ảnh của Đỗ Hoàng Long là những suy nghĩ liệu có một vũ trụ song song mà ở đó ta vẫn tiếp tục sự sống trong một bản thể khác! Rõ ràng, những gì họ viết ra rất khác so với lứa tuổi còn rất trẻ của mình.

Đã… "biết điều" hơn!

Nhìn vào danh sách các bài hát trong album Multiverse mà thấy lo cho Mono. 12 ca khúc chỉ duy nhất có 2 ca khúc xuất hiện nghệ sĩ khách mời. Cánh chim phượng hoàng với khách mời Thanh Lam thì chả nói làm gì, hai người có cùng tần số năng lượng nhưng với Tín hiệu vũ trụ thì khác, Mono là một giọng hát trẻ, sản phẩm âm nhạc điện tử, ở thể loại này, người nghệ sĩ hoàn toàn có thể dựa vào kỹ thuật phòng thu cùng những kỹ xảo âm thanh miễn sao nghe thật bắt tai là ổn. Nhưng khi cùng chung giọng với Tùng Dương lại là một câu chuyện khác, nếu con người âm nhạc luôn rừng rực của Tùng Dương mà bốc cháy thì một giọng ca trẻ như Mono sẽ thế nào? Hẳn nhiều khán giả của Tùng Dương và Mono cũng sẽ có những câu hỏi tương tự khi biết 2 nam nghệ sĩ kết hợp với nhau trong một tác phẩm âm nhạc.

Cũng thật may, ca khúc có cái tên gợi đến phong cách âm nhạc của Tùng Dương, nhưng giai điệu cũng khá dễ nghe, có nhiều nét giai điệu cho thấy sự gần gũi với cách hát của Mono cho nên Mono cũng đã thể hiện tốt phần của mình, trong khi Tùng Dương cũng có những tiết chế để phù hợp với bạn hát và để có một bản thu âm hiệu quả. Dẫu thế, người viết tin đây cũng sẽ là một trải nghiệm thú vị với Mono.

"Multiverse" hài hòa những giai điệu dễ nghe với những tác phẩm mang đậm cá tính âm nhạc Tùng Dương

Cảm giác e ngại sẽ bị "đè" khi hát chung cùng Tùng Dương luôn thường trực trong nhiều nghệ sĩ chứ không riêng Mono; điều này cũng đã được toàn bộ các nam nghệ sĩ khách mời như Trung Quân idol, Sobin Hoàng Sơn, Tăng Duy Tân tiết lộ ngay trong chính phần giao lưu trò chuyện trong live concert Tùng Dương - Người đàn ông hát hồi cuối tháng 11 vừa qua.

Thật ra, không phải ngẫu nhiên các nghệ sĩ có cảm giác này. Và cũng không có nhiều người tạo cho những đồng nghiệp cảm giác đó khi nhận được lời mời cùng tham gia trong một tiết mục. Với nhạc nhẹ, cháy hết mình vào tác phẩm, đốt cháy mình trong tác phẩm, cuốn người nghe vào "đám cháy" của mình không phải nhiều và làng nhạc Việt ở ta có hai nghệ sĩ thể hiện điều này rõ nhất, nữ có Thanh Lam và nam có Tùng Dương. Cảm giác sợ bị "đè" là bởi, có thể khi tập đã bàn bạc phân câu chia đoạn, đoạn phụ họa, đoạn phiêu linh của mỗi người, nhưng với một người rực lửa khi đã "lên đồng" với âm nhạc thì có thể những giao kèo đó sẽ bay hết chỉ còn đúng chính họ với bản ngã của mình cháy cùng âm nhạc.

Cũng may, giống như Mono trong album Multiverse, phần hòa giọng của Tùng Dương với Trung Quân idol, Sobin Hoàng Sơn, Tăng Duy Tân đều rất hài hòa, tôn lên được bài hát và thể hiện cá tính mỗi nghệ sĩ.

Thực ra, để có được sự hài hòa này đã cho thấy Tùng Dương giờ đây có vẻ như đã tiết chế hơn khi tham gia hòa giọng cùng một giọng hát khác. Và điều này có thể cũng là một trong những thay đổi trong tư duy âm nhạc khi anh đang có một hành trình mở rộng đối tượng khán giả, đến gần khán giả trẻ. Ngay cả một Cánh chim phượng hoàng, Tái sinh đứng chung với Mật mã gen người, Tàn canh, Đánh cắp… trong Multiverse cũng cho thấy những hài hòa trong âm nhạc và vẫn nổi lên một cá tính Tùng Dương.

Ngược lại, rõ ràng Tùng Dương đang có những ảnh hưởng lớn tới các nghệ sĩ trẻ ở nhiều mức độ khác nhau. Ảnh hưởng mạnh mẽ như trường hợp Antoine Lai, ảnh hưởng trong sáng tác với NÂN, Đỗ Hoàng Long và với Tăng Duy Tân - một người ảnh hưởng từ Tùng Dương ngay từ khi còn nhỏ, cho tới khi bứt ra khỏi Tùng Dương để trở thành một nhạc sĩ đình đám trong nhạc trẻ, và rồi lại có những thay đổi hướng tới tính nghệ thuật và phát huy thế mạnh trong sáng tác của bản thân trong Tái sinh. Đó chính là lối mở cho con đường dài trên hành trình của Tăng Duy Tân.

Và thành quả đang hiện hữu, album Multiverse đang được đón nhận, từng tác phẩm trong album giới thiệu trên kênh YouTube của nam nghệ sĩ đang được lan tỏa. Tái sinh đang viral rộng khắp mạng xã hội và giúp cho Tùng Dương có một hit mới hướng đến bộ phận công chúng rộng rãi.