Xây nhà sống cùng nhau
25 căn hộ được thiết kế theo phong cách Victoria cổ nằm ở Chipping Barnet, vùng ngoại ô rợp bóng cây ở phía Bắc London đang trở thành cộng đồng đầu tiên cho người lớn tuổi ở Anh. Hiện nay, khu vực này là nơi sinh sống của 26 cụ bà có độ tuổi từ 50-90 tuổi.
Mỗi căn nhà ở đây đều có ban công hướng ra 1 khu vườn chung. Các chi tiết được thiết kế phù hợp với người cao tuổi nhằm giúp xe lăn có thể dễ dàng di chuyển, sử dụng vật liệu cách nhiệt để giảm dùng điều hoà.
Các cụ bà sinh sống tại đây đến từ nhiều thành phần khác nhau, có người là bác sĩ, giảng viên đại học hay tiến sĩ nghiên cứu. Họ có căn hộ khép kín riêng nhưng dùng chung phòng sinh hoạt, bếp, vườn và phòng giặt là. Họ cùng nhau uống cà phê vào buổi sáng, tập Thái Cực Quyền và yoga vào buổi chiều, nấu ăn chung 2 tuần/lần và có nhiều cuộc gặp gỡ khác.
Từ năm 1990, Maria Brunton đã nghiên cứu các chính sách xã hội liên quan đến người cao tuổi tại ĐH Wales. Bà phát hiện ra rằng số phụ nữ cao tuổi sống một mình ở Anh cao hơn nam giới. Thông thường, đàn ông có xu hướng tái hôn sau khi người bạn đời qua đời còn phụ nữ về già lại khao khát sự độc lập.
Trong một lần đến thăm mô hình sống chung dành cho người cao tuổi ở Hà Lan, bà tin rằng có thể áp dụng cách làm này giúp giảm áp lực cho hệ thống chăm sóc y tế. Đến năm 1998, trong một sự kiện, bà đã trình bày ý tưởng này. Những người phụ nữ tham gia sự kiện đã bị thu hút bởi mô hình này. Ngay lập tức, họ đã hẹn nhau để bàn về việc sắp xếp cuộc sống chung. Từ cảm hứng này, họ quyết định thành lập cộng đồng riêng mình.
"Chúng tôi không muốn kết thúc cuộc đời trong viện dưỡng lão", bà Shirley Meredeen, một trong những phụ nữ tham gia buổi họp ngày hôm đó cho biết. Nhóm của bà thành lập Nhà ở chung cho Phụ nữ Lớn tuổi (OWCH) và từ đó sinh hoạt định kỳ.
Do những rào cản về chính sách đất đai tập thể cho người cao tuổi cùng hàng loạt khó khăn khác, phải mất 18 năm kế hoạch này mới trở thành hiện thực. New Ground Cohousing khai trương tháng 12/2016.
Cuộc sống không cần dựa vào con cái
Bà Rachel gia nhập OWCH vào năm 2002 khi vừa tròn 61 tuổi. Trước khi vào đây, bà bán đàn và là một nghệ sĩ đàn Cello. “Con trai tôi sống ở California (Mỹ) rất xa, nhưng nó đến thăm tôi vào mùa hè, còn con gái và đứa cháu trai sống ở Cambridge nên đến đây thường xuyên. Tôi chọn căn hộ lớn này để chúng ở lại qua đêm", bà cho hay.
Khi đọc thông tin về OWCH, bà không hiểu “sống chung” nghĩa là gì. Sau khi tham dự một cuộc gặp mặt ở OWCH, bà biết đây chính xác là những gì mình mong muốn: Sống một mình, có không gian riêng, có bạn bè xung quanh và gia đình dễ dàng đến thăm.
26 cụ bà ở đây thành lập các uỷ ban và nhóm nhỏ dựa trên chuyên môn và sở thích của mình như uỷ ban tài chính, uỷ ban quản lý hay nhóm làm vườn, nhóm nội trợ. Mỗi cư dân sẽ tham gia ít nhất 1 nhóm nhỏ để thảo luận và giải quyết các vấn đề trong cộng đồng.
Mỗi thứ 7 tuần thứ 2 hàng tháng, họ sẽ tham gia “Hội nghị các vấn đề cộng đồng”. Mọi người đề xuất tại cuộc họp và ít nhất 80% cư dân phải đồng ý với đề xuất đó thì mới được thông qua. "Chúng tôi không đưa ra quyết định bằng lá phiếu và quyết định dựa trên sự đồng thuận để mọi người đều có tiếng nói", Charlotte - cụ bà sinh sống trong cộng đồng nói.
Nếu ai đó không đồng ý, họ có thể phủ quyết và đợi cuộc họp tiếp theo đưa ra một đề xuất thay thế hoặc sửa đổi. "Tất cả chúng tôi đều đã đến độ tuổi nhận ra rằng cách duy nhất để tiến về phía trước là thông qua đối thoại", Charlotte nói thêm.
Sống gần gũi và coi nhau như người thân trong nhà, mọi người thường giới thiệu cho nhau những người làm vườn, thợ làm tóc, bác sĩ vật lý trị liệu đáng tin cậy và chia sẻ những thông điệp cuộc sống.
Vivian - cư dân sống khu này là một thư ký văn phòng trước khi nghỉ hưu. 9 năm trước, bà mắc một căn bệnh hiểm nghèo và sau khi xuất viện không thể sống tự lập. Hai con trai đều có công việc, nên họ thay nhau đêm về chăm mẹ. Trong ngày, bạn bè của bà từ nhiều nơi đến hỗ trợ. Đó là lúc bà thực sự nhận ra ý nghĩa của cuộc sống một mình.
Sau khi khỏi bệnh, bà đã chuyển đến đây. Các con đến thăm mỗi cuối tuần. "Từ khi mẹ sống ở đây, tôi cảm thấy mình hơi dư thừa. Cuộc sống của mẹ rất phong phú và tôi không còn là trung tâm trong cuộc sống của bà nữa", con trai của bà Vivian nói.
