
Máy bay Boeing 787 được sử dụng rộng rãi cho những chuyến bay chặng dài. Ảnh: DNA India
Chuyến bay mang số hiệu AI171 của hãng hàng không quốc gia Ấn Độ Air India rơi chiều 12/6, ngay sau khi cất cánh từ sân bay Ahmedabad ở bang Gujarat, miền tây nước này. Trên máy bay có 230 hành khách và 12 thành viên tổ bay.
Theo Telegraph, vụ việc đánh dấu lần đầu tiên máy bay Boeing 787-8 Dreamliner gây ra tai nạn chết người. Tuy nhiên, mẫu máy bay này liên tục gặp nhiều rắc rối từ khi đi vào hoạt động năm 2011. Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) đã điều tra một số vấn đề gây lo ngại trong thập kỷ qua, bao gồm pin lỗi và máy bay giảm độ cao đột ngột.
Ngày 26/10/2011, hãng hàng không Nhật Bản All Nippon Airways (ANA) trở thành đơn vị đầu tiên sử dụng Boeing 787 Dreamliner trong dịch vụ thương mại, muộn hơn 4 năm so với kế hoạch ban đầu của Boeing. Kinh phí phát triển máy bay cũng bị đội lên hàng triệu USD. Từ sau chuyến bay đầu tiên, Boeing 787 Dreamliner đã chở hơn một tỷ hành khách trong gần 5 triệu chuyến bay.
Vào những năm đầu hoạt động thương mại, Boeing 787 Dreamliner đối mặt hàng loạt vấn đề kỹ thuật. Đầu năm 2013, các hãng Japan Airlines và United Airlines báo cáo vấn đề với dây điện gần pin chính ở vài máy bay. Mùa hè cùng năm, một đám cháy bùng lên trên máy bay trống của hãng hàng không Ethiopian Airlines tại Heathrow do đường dây điện chồng chéo nằm bên dưới bộ pin. Hãng Norwegian Air cũng gặp sự cố rò rỉ nhiên liệu nghiêm trọng do một van lỗi trên máy bay Boeing 787 Dreamliner.
Hiệu suất của máy bay 787 Dreamliner trong một số điều kiện thời tiết cũng có một số vấn đề. Hồi tháng 11/2013, Boeing gửi thư tư vấn cho các hãng hàng không vận hành mẫu Dreamliner trang bị động cơ General Electric GEnx tránh bay gần cơn giông bão do nguy cơ tinh thể băng tích tụ ở động cơ gia tăng.
Tháng 3/2024, chuyến bay của hãng LATAM Airlines đột ngột giảm độ cao hơn 90 m chỉ trong vài giây. Máy bay hạ cánh ở Auckland như dự kiến, 50 hành khách được điều trị thương tích và 12 người nhập viện. Báo cáo sơ bộ chỉ ra vấn đề giảm độ cao là do ghế của phi công vô tình trượt về trước, không phải do nhiễu loạn hoặc điều kiện thời tiết kém.
Theo New York Times, hoạt động bàn giao Dreamliner bị tạm dừng hơn một năm cho tới mùa hè năm 2022, khi FAA thông qua kế hoạch của Boeing nhằm giải quyết những lo ngại về chất lượng bao gồm khe hở mỏng bằng tờ giấy ở thân máy bay và thay thế một số bộ phận titanium bị sản xuất sai vật liệu.
Ở thời điểm đó, Boeing cho biết không có vấn đề nào ảnh hưởng trực tiếp tới độ an toàn của Dreamliner. Năm ngoái, FAA cũng điều tra tiết lộ của một kỹ sư Boeing về việc vài bộ phận ở thân máy bay Dreamliner bị lắp ráp sai quy cách, có thể gây hư hỏng sớm cho máy bay qua nhiều năm sử dụng.
Đặc điểm kỹ thuật và trang bị an toàn của máy bay Boeing 787 Dreamliner
Theo CBC, 787 Dreamliner là máy bay thân rộng hai động cơ, dài 57 m, cao 17 m và có sải cánh 60 m. Phiên bản 787-8 có thể chở 248 người trong khi phiên bản lớn có tầm hoạt động dài hơn là 787-9 chở được 296 người. Phiên bản lớn nhất nhưng tầm hoạt động nhỏ nhất, 787-10, có 336 ghế. Máy bay 787-8 Dreamliner trong vụ tai nạn hôm 12/6 được bàn giao vào năm 2014.
Máy bay Boeing 787 Dreamliner có kết cấu an toàn nhiều lớp, được thiết kế để giảm thiểu trục trặc và đảm bảo vận hành trong tình huống bất thường. Thay cho những núm vặn bằng tay, máy bay sử dụng hệ thống điện tử kỹ thuật số có thể diễn giải thông tin phi công đưa vào và điều chỉnh chính xác các bề mặt điều khiển bay. Hệ thống cũng có bản dự phòng để tiếp tục vận hành khi gặp lỗi ở một bộ phận.
Máy bay 787 Dreamliner có hệ thống điều khiển áp suất cabin tiên tiến giúp giảm mệt mỏi cho hành khách trong chuyến bay dài. Máy bay trang bị cầu trượt sơ tán khẩn cấp ở tất cả cửa thoát hiểm được thiết kế để triển khai nhanh và cửa buồng lái kiên cố.
Một trong những đặc điểm mang tính cách mạng của 787 Dreamliner là vật liệu chế tạo. Hơn 50% cấu trúc máy bay làm từ vật liệu composite, chủ yếu là nhựa gia cố bằng sợi carbon, giúp máy bay nhẹ hơn hẳn và chống ăn mòn tốt hơn so với thiết kế truyền thống bằng nhôm. Bộ khung nhẹ dẫn đến mức tiêu thụ năng lượng và khí thải giảm 20-25%, cho phép phương tiện bay chặng dài và tiết kiệm chi phí vận hành.
Hãng British Airways từng mô tả 787 Dreamliner là một trong những máy bay trang bị công nghệ tiên tiến nhất của họ. Mẫu máy bay này có cửa số lớn nhất trong số các máy bay thương mại, sở hữu công tắc giảm độ sáng và hệ thống đèn điều chỉnh theo tâm trạng trong cabin. 787 Dreamliner có thể bay hơn 16.000 km mà không cần nạp thêm nhiên liệu, sử dụng nhiên liệu ít hơn 20% so với những máy bay kích thước tương tự.
Hiện nay, hãng hàng không Air India và Tổng cục hàng không dân dụng Ấn Độ (DGCA) đang điều tra vụ tai nạn. Đánh giá chi tiết về hộp đen chứa dữ liệu bay, nhật ký bảo dưỡng và liên lạc với đội kiểm soát không lưu sẽ đóng vai trò chủ chốt giúp xác định nguyên nhân gây ra tai nạn.
An Khang (Tổng hợp)