Nhà mạng được hỗ trợ tài chính để xóa vùng trắng sóng di động

Chiều 25/11, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức hội nghị triển khai Nghị định 295, quy định chi tiết thi hành Luật Viễn thông về hoạt động viễn thông công ích và cơ chế tài chính thực hiện. Văn bản được kỳ vọng mở đường giải quyết dứt điểm tình trạng vùng trắng sóng, lõm sóng di động, đặc biệt tại các khu vực vùng sâu, vùng xa.

Đây là lần đầu cơ chế tài chính dành cho hoạt động viễn thông công ích được quy định ở mức chi tiết, cho phép Quỹ Viễn thông công ích thực hiện đầy đủ chức năng sau 20 năm thành lập.

Thứ trưởng Phạm Đức Long chia sẻ về tầm quan trọng của Nghị định 295. Ảnh: Đức Huy

Tại hội nghị, Thứ trưởng Phạm Đức Long cho biết chính sách viễn thông công ích luôn đóng vai trò quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội, hướng đến mục tiêu "không bỏ ai lại phía sau". Từ 2006, chính sách đã hỗ trợ hàng triệu hộ nghèo, cận nghèo tiếp cận dịch vụ điện thoại, Internet, hỗ trợ đầu thu kỹ thuật số và giúp trường học, trạm y tế xã có điều kiện kết nối băng rộng cố định, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số.

Tuy vậy, sau gần hai thập kỷ triển khai, khoảng cách số vẫn hiện hữu khi nhiều khu vực chưa có sóng di động hoặc chất lượng phủ sóng chưa đảm bảo. "Đây là những địa bàn mà doanh thu không đủ bù đắp chi phí", ông nói. Việc phát triển hạ tầng ở các vùng này gần như chưa được Quỹ Viễn thông công ích hỗ trợ, do thiếu hành lang pháp lý phù hợp.

Nghị định 295 được ban hành để giải quyết điểm nghẽn trên. Theo Thứ trưởng, văn bản tạo ra hành lang pháp lý đầy đủ cho hoạt động viễn thông công ích và cơ chế tài chính đi kèm, khắc phục vướng mắc kéo dài nhiều năm qua. Ông đề nghị các địa phương và doanh nghiệp nghiên cứu kỹ quy định mới, phối hợp cùng cơ quan quản lý để chính sách sớm đi vào cuộc sống, góp phần phổ cập dịch vụ viễn thông tại các vùng khó khăn.

Người gác trạm hải đăng phải trèo lên tầng cao "hứng sóng" mỗi lần gọi điện thoại. Ảnh: Văn Đông

Lý giải rõ hơn cơ chế mới, ông Nguyễn Ngọc Hải, Phó vụ trưởng Kế hoạch Tài chính, cho biết Quỹ Viễn thông công ích ra đời năm 2004 với mục tiêu huy động nguồn lực từ các doanh nghiệp để hỗ trợ phổ cập dịch vụ viễn thông ở vùng sâu vùng xa. Nhưng thời gian qua, Quỹ chỉ thực hiện được một phần vai trò.

"Nguyên nhân lớn nhất nằm ở ràng buộc về cơ chế tài chính khi mọi hoạt động phải tuân theo Luật Ngân sách Nhà nước, trong khi cơ chế đó không phù hợp với đặc thù của viễn thông công ích ở vùng khó khăn", ông Hải nói.

Theo ông, Nghị định 295 mở một cơ chế đặc thù, không giống bất kỳ nghị định nào khác. "Có Nghị định 295, vấn đề giải ngân và hỗ trợ doanh nghiệp triển khai viễn thông công ích ở vùng sâu vùng xa mới có thể thực hiện được", ông nhấn mạnh.

Nghị định gồm 36 điều, chia làm bốn chương, tập trung vào hai nội dung chính: hoạt động viễn thông công ích và cơ chế tài chính thực hiện hoạt động này. Văn bản quy định chi tiết hình thức hỗ trợ, bao gồm hỗ trợ doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông công ích, hỗ trợ người sử dụng, hỗ trợ thiết bị đầu cuối và hướng dẫn lập, phê duyệt, quyết toán kinh phí các chương trình.

Theo nguyên tắc, doanh nghiệp muốn nhận hỗ trợ phải phổ cập dịch vụ viễn thông ở các vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo và khu vực đặc biệt khó khăn - những nơi kinh doanh theo cơ chế thị trường không đủ bù đắp chi phí. Nhà nước sẽ bù đắp phần chi phí cho doanh nghiệp, nhưng không vượt quá định mức theo quy định.

Trọng Đạt